Лік і лічба «7». Напісаць лічбу 7. Сем у пяць.// Колькасць, якая абазначаецца лічбай 7. Сем вучняў. Сем алоўкаў. □ Сем разоў адмерай, а раз адрэж.Прымаўка.Чорт сем пар лапцей стаптаў, пакуль такую пару дабраў.Прыказка.
•••
Драць сем шкургл.драць.
За сямю замкамі (пячацямі)гл. замок.
Злупіць (садраць) сем шкургл. злупіць.
Сагнаць сем патоўгл. сагнаць.
Сем карабоўгл. кораб.
Сем пятніц на тыдніўкагогл. пятніца.
Спусціць (зняць) сем шкургл. спусціць.
У адзін дзень сем перамен — тое, што і сем пятніц на тыдні (гл. пятніца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аддратва́ць ’крэпка пабіць (кнутом)’ (Шат.). Магчыма, ад дратва ’прасмалены канат’, але гэта вельмі прафесійная назва. Калі лічыць, што ад‑дратаваць паходзіць ад першаснага драць, марфалогію дзеяслова цяжка вытлумачыць, не прыняўшы версіі аб кантамінацыйным паходжанні слова на аснове тратаваць (< польск.tratować) і драць (Міхневіч, БЛ, 1973, 3, 60).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тере́тьнесов.
1. це́рці; шарава́ць;
тере́ть лицо́ це́рці твар;
2.(измельчать) це́рці; (тёркой)драць; дзе́рці;
тере́ть кра́ски це́рці фа́рбы;
тере́ть хрендраць (дзе́рці) хрэн;
3.(причинять боль) му́ляць, це́рці;
сапо́г трёт но́гу бот му́ляе (трэ) нагу́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
záusen
1.
vt трапа́ць, драць, дзе́рці
j-m die Háare ~ — трапа́ць каго́-н. за валасы́
2.
(sich) бі́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
лы́кан Bast m -es, -e; Líndenbast m (ліпавае);
драць лы́каábbasten vt;
◊ ён не лы́кам шы́ты er ist nicht von géstern
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Латухе́я ’драная бульба’ (чэрв., Жд. 3) — новае рэгіянальнае ўтварэнне з суф. -ėja ад латашыць ’рваць’, ’драць’ (гл.).⇉.
Перадра́ты ’разарваны напалову’ (Растарг.), смал.передра́тый ’тс’. Дзеепрыметнік, аформлены пад уплывам польск.przedarty ’парваны’. Да драць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кватара́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Той, хто часова наймае жылое памяшканне ў домаўласніка. Красачка падаставаў аднекуль жалезных і драўляных ложкаў, заставіў імі абедзве палавіны хаты і пачаў драць з кватарантаў шалёныя грошы.Паслядовіч.Мухаморавы адразу палюбілі свайго кватаранта і даглядалі яго як роднага сына.С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лы́ка, ‑а, н.
Луб з карой маладых лісцевых дрэў (пераважна ліпы); палоска такога лубу з карой. Драць лыка. □ Бацька з адменнага лыка Лапці малым нам пляце; Цень з барадою вялікай Лёг ад яго на куце.Смагаровіч.
•••
Лыка не вяжагл. вязаць.
Не лыкам шытыгл. шыты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)