Мёртвая зона (спец.) — прастора вакол радыёстанцыі, у якой назіраецца паслабленне або адсутнасць прыёму радыёсігналаў.
Мёртвая прастора — прастора, якая не прастрэльваецца франтавым агнём.
Мёртвы пункт — стан звёнаў механізма, калі яны знаходзяцца ў імгненнай раўнавазе.
Мёртвы сезон — перыяд застою ў прамысловасці, гандлі.
Мёртвы штыль — поўная адсутнасць ветру.
Мёртвы якар — нерухомы якар, які пастаянна ляжыць на дне і служыць для ўстаноўкі плывучых маякоў, бочак, прыпынку суднаў.
◊
Ляжаць мёртвым грузам — быць без выкарыстання, зусім непатрэбным.
Мёртвая хватка — здольнасць упарта, неадступна дабівацца свайго.
Піць мёртвую (разм.) — піць запоем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
dopominać się
незак.o kogo/co, czego напамінаць пра што, што; дабівацца, дамагацца чаго; патрабаваць што
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
tráchten
vi (nachD) імкну́цца (да чаго-н.), дамага́цца, дабіва́цца (чаго-н.)
j-m nach dem Lében ~ — рабі́ць зама́х на чыё-н. жыццё
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bid2[bɪd]v.(bid)
1. прапано́ўваць цану́ (на аўкцыёне); What am I bid for this picture? Колькі даcце за гэтую карціну? (на аўкцыёне)
2.дабіва́цца, імкну́цца; дамага́цца;
The team is bidding to retain its place in the league. Каманда імкнецца захаваць месца ў лізе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
coax[kəʊks]v.
1. угаво́рваць, упро́шваць (каго-н. зрабіць што-н.); ула́шчваць
2. ліслі́віць, дабіва́цца (чаго-н.) з дапамо́гай ліслі́васці або́ ла́скі;
coax a secret out of smb. вы́пытаць у каго́-н. сакрэ́т;
coax smb. out of his money вы́маніць, вы́мантачыць у каго́-н. гро́шы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Недасе́к ’загана ў палатне, калі ўток слаба прыбіты бёрдам’ (чэрв., Нар. лекс.; Ян.; круп.; гродз., Нар. сл.; лунін., Шатал.; Жд. 1; Уладз.; Сл. ПЗБ), недосёка ’тс’ (ТС), недо‑ сіка ’тс’ (пін., Нар. лекс.). З неда- (гл.) і сячы ’біць, часта ўдараць’, параўн. іншую назву недабой (гл.); аднак балгарская дыялектная назва недосег (недосѣгъ) ’калі пры тканні не дастаецца бёрдам да палатна’ (тырнаўск., Гераў) прымушае дапусціць, што названае збліжэнне можа быць другасным у выніку пераасэнсавання першаснай асновы ад *sęgti, sęgati ’даставаць, хапаць’ (гл. сягаць), параўн. дасягацьДабівацца’, у такім выпадку можа быць рэканструявана прасл.*nedo‑ sęg7 > як ткацкі тэрмін, магчыма, дыялектнага распаўсюджання на славянскай моўнай тэрыторыі, які звязвае беларускія і балгарскія дыялекты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасі́ць ’звяртацца з просьбай, дабівацца чаго-небудзь, назначаць цану’, ’заступацца за каго-небудзь’, ’запрашаць, клікаць’, ’жабраваць’ (ТСБМ). Рус.проси́ть, укр.проси́ти, ст.-рус., ст.-слав.просити, ітэратыў прашати, польск.prosić, в.-луж.prosyć, н.-луж.přosyś, чэш.prositi, славац.prosiť ’прасіць’, серб.-харв.про̀сити ’выпрошваць; сватаць’, славен.prósiti ’прасіць’, балг.про́ся ’выпрошваць; сватаць’. Прасл.*prositi. Роднасныя: літ.prašýti, prašau ’патрабаваць, прасіць’, лат.prasít, prasu ’тс’, лац.precor, ‑ārī ’прасіць’, procus ’жаніх’, гоц.fraćhnan ’пытанне’, ст.-в.-ням.fraga ’пытанне’, fragen, fragon ’пытаць’, ст.-інд.praçnás ’пытанне’, авеcц. frasa‑ ’пытанне’ і г. д. (Траўтман, 216; Мюленбах-Эндзелін З, 377; Вальдэ-Гофман 2, 346 і наст.; Уленбек, 173; Фасмер, 3, 378). Сюды прасі́льнік ’чалавек, які запрашае на вяселле’ (Сцяшк. Сл.), мн. л. просылныкі ’тс’ (Сл. Брэс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абараня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
1. Адбіваць напад, засцерагаць ад нападу, непрыязных або варожых дзеянняў. Маладыя калгаснікі пайшлі ў Чырвоную Армію са зброяй у руках абараняць сваю радзіму.Колас.// Адстойваць чые‑н. інтарэсы, правы, погляды. Паэт, які з самага дзяцінства зведаў нягоды і пакуты сялянскага жыцця, рашуча абараняў прынцып дэмакратызму ў паэзіі.Шкраба.// Быць заслонай ад шкоднага дзеяння чаго‑н. Іх [эўкаліптаў] магутныя сцены абараняюць сады ад вятроў, яны азаніруюць паветра.Самуйлёнак.
2. Выступаць на судзе ў якасці абаронцы. [Марыся:] — Хутка будзе суд, а пан Крукоўскі падкупіў адвакатаў, якія будуць абараняць Рыгора.Бажко.
3. На спецыяльным пасяджэнні дабівацца прызнання вартасці навуковай працы, дыпломнага праекта з мэтай атрымаць адпаведную кваліфікацыю. А калі Русаковіч абараняў дыплом, дык за яго хваляваўся не толькі Даніла Мікалаевіч, але і генерал.Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пресле́доватьсястрад. прасле́давацца, перасле́давацца; прыгнята́цца, уціска́цца; ме́цца на ўва́зе, ме́цца на мэ́це; дабіва́цца(чаго); дамага́цца (чаго), клапаці́цца (пра што), дбаць (пра што);
кака́я цель пресле́дуется ва́ми? яку́ю вы ма́еце на ўва́зе мэ́ту?, яку́ю вы ста́віце сабе́ мэ́ту?, чаго́ вы дамага́ецеся (дабіва́ецеся)?
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)