Навю́ткі ’новенькі’ (віц., Мат.). Хутчэй за ўсё запазычана з польск. nowiutki, перш за ўсё паводле словаўтваральнага крытэрыю, параўн. Карскі 2-3, 44.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Танкапра́лля, тонкопральля ’мастачка прасці’ (Нар. Гом.), тонкопря́ха ’тс’ (віц., ЛА, 3), тонкопра́духа ’танкапрала’ (Уладз.). З тонкі і пралля1, прадуха2, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ву́ціца ’качка’ (віц., Шн.), укр. у́тиця, рус. у́тица, ст.-рус. утица, н.-луж. huśica ’качка’. Вытворнае ад прасл. *ǫtь ’качка’, гл. вутва, вутка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вярце́п’е ’стромы пагоркаў, зарослыя алешнікам, лазняком, ажыннікам і г. д.’ (паўн.-віц., Нар. лекc.) — зборны наз. ад вярцеп (гл.) і суф. ‑ьje > ‑ʼe.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відцы ў выразе «В етым доми и хати ёсь атцы и мати, Сёстры и браты, видцы, павидцы, Красныи дивицы…» (віц., Рам., 8). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ля́нуць ’паглядзець’ (Сцяшк.; в.-дзв., Сл. ПЗБ; віц., Нік. Очерки, 2). Да глядзе́ць (гл.). Аб знікненні г перад л гл. Карскі, 1, 371.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Піскані́ ’мужчынскія асобіны канапель’ (віц., ДАБМ), пыскіпі ’тс’ (хоцім., тамсама). Да плоскую ’маніцы’ (гл.), варыянт паскані ’тс’ (гл.) з няяснай зменай у вакалізме.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасалу́ха, пасялу́ха ’хто без справы ходзіць па хатах’ (віц., Сл. ПЗБ). Утворана ад выразу (хадзіць) па сялу і суф. (у)ха. Параўн. таксама пасялда..

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пахрасні́, пьхрясні ’лыкавыя лапці з заплеценым верхам’ (віц., Хрэст. дыял.; Інстр. III, Малч.). Да па‑ і хрэст (гл.). Пахрасні — лапці касога пляцення: коса = ’накрыж’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сатні (Прынісла Калида рышато блиноў Ды начоўки сатнёўвіц., Рам., 8, 129). Гл. сачэнь (сачні > сацні > сатні), відавочна, з т‑ гіперкарэктным у цокаючых гаворках.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)