Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
lace
[leɪs]1.
n.
1) кару́нкі pl. only.
2) шнуро́к, матузо́к -ка́m.
shoelaces — матузкі́ для чараві́каў
3) галу́н -а́m.
Some uniforms have laces on them — Некато́рыя ўніфо́рмы ма́юць галуны́
2.
v.t.
1) абшыва́ць кару́нкамі
2) шнурава́ць
3) прыбіра́ць галуна́мі, нашыва́ць галуны́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
І́рха ’вузенькая палоска скуры або аўчыны, якая закладваецца ў шво кажуха, рукавіцы і інш.’, ’тасёмка або вузкая палоска аўчыны, якой абшываюць край адзення або абутку для ўпрыгожання; аблямоўка’ (ТСБМ, Бяльк., Шат., Сцяшк. МГ, Янк. I; брэсц., Янк. Мат., 124; Сл. паўн.-зах., Мядзв., Грыг.), ірха́ (Мат. Гродз.), ірша́ (Касп.), іршы́ць ’закладваць у шво ірху; аблямоўваць, абшываць край чаго-н. ірхой’ (ТСБМ, Нас.). Ст.-бел.ирха, ерха ’двухбаковая замша’ (1582 г.) запазычана са ст.-польск.ircha, jercha (Булыка, Лекс. запазыч., 106). З польск. таксама рус.дыял.и́рха, и́рга ’вырабленая скура’, ’аблямоўка футрам’, укр.дыял.ирха ’вырабленая скура’. Польск.ircha ’гатунак замшы, мякка вырабленая скура’, в.-луж.jěrcha, чэш.jircha, славац.ircha ’тс’, славен.írh, irha ’гатунак скуры’, irhovȋna ’замша, аленевая скура’, серб.-харв.ѝра ’вырабленая авечая скура’ ўзыходзяць да с.-в.-ням.irch, erch, ст.-в.-ням.irach ’белая дубленая скура’ ад лац.hircus ’казёл’. Гл. Праабражэнскі, 1, 273–274; Фасмер, 2, 139; Брукнер, 193; Слаўскі, 1, 465; Махэк₂, 227; Скок, 1, 728; Безлай, 1, 212.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
галерэ́я, ‑і, ж.
1. Вузкі крыты калідор, праход, які злучае дзве асобныя часткі будынка. // Доўгі крыты калідор або балкон уздоўж сцяны дома. Вісячая галерэя.// Доўгая вузкая, адкрытая з бакоў або зашклёная пабудова, якая размешчана асобна ад жылля і прызначана для прагулак, адпачынку і пад.
2. Верхні ярус у тэатры, цырку і пад. Галерэі тэатра запоўнены гледачамі.
3. Доўгі і вузкі падземны ход у ваенных збудаваннях, горных вырабатках і пад. Падземная галерэя. □ [Дошцы] прыйдзецца ляжаць у новым доме, у моцнай столі, ці галерэю абшываць дзе-небудзь у далёкай штольні.Дудар.
4. Спецыяльна ўпарадкаванае памяшканне для выстаўкі мастацкіх твораў; мастацкі музей. Карцінная галерэя.
5.перан. Пералік, шэраг, сістэма чаго‑н. Галерэя вобразаў. □ Купала паказвае цэлую галерэю прадстаўнікоў капіталістычнага драпежніцтва.Івашын.
[Іт. galleria.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпігава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; незак., каго-што.
1. Утыкаць невялікія кавалачкі шпігу ў спецыяльна зробленыя надрэзы, начыняць што‑н. шпігам. Шпігаваць цяляціну. Шпігаваць зайца.
2.перан.Разм. Заўзята навучаць, паведамляць каму‑н. вялікую колькасць інфармацыі (звычайна неадабральна). На Рышальеўскай сустрэлася домаўласніца, бэйбуса якой паўгода шпігаваў.. [Іван Іванавіч] для гімназіі арыфметыкай і граматыкай.Мехаў.
3.перан.Разм. Многа раз паўтараць што‑н. каму‑н. з мэтай убіць у галаву. Між варожымі групамі часта ўзнікалі спрэчкі. Лявон не прымаў у іх удзелу, а гледзячы на яго, маўчаў і Гардыенка. Ён толькі шпігаваў сваіх ганчакоў, і яны стараліся.Чарнышэвіч.— Давай! Круці! Марудзіш дужа ты! — Шпігуюць [браты] Увесь час шафёра.Корбан.