дыя́метр, ‑а, м.

Адрэзак прамой, які злучае два пункты акружнасці і праходзіць праз яе цэнтр. Дыяметр круга. // Папярочнік любога круглага цела, плошчы, прасторы. Дыяметр шара.

[Ад грэч. diámetros — папярочнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жві́рысты, ‑ая, ‑ае.

Усыпаны жвірам, з вялікай колькасцю жвіру. Жвірысты грунт. Жвірыстая дарога. □ Рэчкі цяклі пад тым лёдам, і праз яго свяцілася жвірыстае дно. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ларне́т, ‑а, М ‑неце, м.

1. Уст. Род манокля ў аправе.

2. Складныя акуляры з ручкай. [Пані Вістэр] кідала палахлівыя позіркі праз ларнет у залатой аправе. Шчарбатаў.

[Фр. lorgnette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непраця́глы, ‑ая, ‑ае.

Які цягнецца нядоўга; кароткачасовы. Радасць была непрацяглай. □ Праз непрацяглы час П.П. Барысаў перадаў мне пісьмо ад Э.Л. Войніч на англійскай мове. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падрахава́ць, ‑рахую, ‑рахуеш, ‑рахуе; зак., што.

Разм. Палічыўшы, зрабіць падрахунак; падсумаваць. Прайшлі спачатку [юныя натуралісты] праз увесь край, дзе рос ядловец, падрахавалі прыблізна колькасць лепшых кустоў. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паня́тлівы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і кемлівы. Дзядзька Анікей сказаў мне: — Ты хлопец панятлівы, праз які год з цябе выйдзе кравец лепшы за мяне. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парламенцёр, ‑а, м.

Асоба, упаўнаважаная адным з ваюючых бакоў для перагавораў з праціўнікам. Праз нейкі час з-за дома выйшаў, размахваючы белым сцягам, парламенцёр. Хомчанка.

[Фр. parlementaire.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суро́вець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Рабіцца, станавіцца суровым, больш суровым. — Ды ўжо ж, — праз хвіліну суровее дзядзька. — Хіба ў аднаго ў цябе не вярнуўся?.. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храматагра́фія, ‑і, ж.

Фізіка-хімічны метад раздзялення і аналізу сумесей, заснаваны на размеркаванні іх кампанентаў паміж дзвюма фазамі — нерухомай і рухомай, якая праходзіць праз нерухомую.

[Ад грэч. chrōma — колер, фарба і graphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыракала́пы, ‑ая, ‑ае.

Які мае шырокія лапы. Потым «Волга» ўляцела спачатку ў драбналессе, а праз якія пяць хвілін да дарогі падступілі вялікія шыракалапыя елкі. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)