асвяжы́цца, -вяжу́ся, -вяжы́шся, -вяжы́цца; -вяжы́мся, -вежыце́ся, -вяжа́цца; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стаць свежым (у 3 і 5 знач.), свяжэйшым.

Паветра асвяжылася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аднавіцца, паднавіцца.

Веды асвяжыліся.

3. Аднавіць свае сілы, бадзёрасць (на свежым паветры, пасля купання і пад.; разм.).

А. ў рэчцы.

А. халодным напіткам.

|| незак. асвяжа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. асвяжэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асвяжы́ць, -вяжу́, -вяжы́ш, -вяжы́ць; -вяжы́м, -вежыце́, -вяжа́ць; -ве́жаны; зак.

1. што. Зрабіць свежым (у 3 і 5 знач.), чыстым.

Дождж асвяжыў паветра.

А. фарбы на карціне.

2. каго-што. Аднавіць сілы, вярнуць бадзёрасць каму-н.

Вада асвяжыла мяне, прагнала сон.

3. што. Аднавіць у памяці.

А. веды.

4. што. Папоўніўшы новымі людзьмі, зрабіць больш працаздольным (разм.).

А. калектыў.

|| незак. асвяжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. асвяжэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хлю́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Утвараць харакгэрныя гукі, падобныя на хлюпат (пра ваду, вадкасць).

Пад нагамі хлюпала вада.

2. Рухацца, ісці па чым-н. вязкім, гразкім, утвараючы такія гукі.

Х. па гразі.

3. Плакаць, усхліпваючы.

4. 3 шумам, часта ўцягваць носам паветра пры насмарку, плачы.

Х. носам.

|| аднакр. хлю́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1, 3 і 4 знач.).

|| наз. хлю́панне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́ра², -ы, ж.

1. Рэчыва ў газападобным стане, якое ўтвараецца з вадкасці пры яе награванні, выпарэнні.

З чыгуна ішла п.

Параход стаіць пад парай (гатовы ў любы момант адправіцца).

2. Моцна нагрэтае вільготнае паветра.

П. касцей не ломіць (прыказка).

|| прым. паравы́, -а́я, -о́е.

П. кацёл (для атрымання пары). Паравая машына (якая прыводзіцца ў рух парай). Паравое ацяпленне (якое выкарыстоўвае цяпло пары). Паравыя катлеты (прыгатаваныя на пары).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дым, -у, мн. дымы́, -о́ў, м.

Лятучыя прадукты гарэння з дробнымі часцінкамі вугалю, што ўзнімаюцца ў паветра ў выглядзе цёмных клубоў.

Не бывае дыму без агню (з нар.).

◊

Пайсці з дымам (разм.) — марна прапасці.

Пускаць дым у вочы (разм.) — ствараць ілжывае ўражанне аб чым-н.

У дым (разм.) — вельмі моцна, да крайнасці напіцца, быць п’яным.

|| памянш. дымо́к, -мку́, м.

|| прым. дымавы́, -а́я, -о́е.

Дымавая заслона.

Дымавая шашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

знішча́льнік, ‑а, м.

1. Той, хто знішчае каго‑, што‑н. Знішчальнік гадзюк. Знішчальнік танкаў.

2. Баявы самалёт, прызначаны для знішчэння авіяцыі праціўніка ў паветраным баі. Неба поўнілася рокітам матораў. Адны знішчальнікі прызямляліся, другія ўзнімаліся ў паветра. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насты́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. незал. пр. ад настыць. Лужыны пахруствалі тонкім лядком, вецер гнаў па зямлі пажоўклае лісце, дранцвелі рукі ад халоднага раствору і настылай за ноч цэглы. Грахоўскі.

2. Які стаў халодным, ахаладзіўся. Настылае паветра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

crisp​2 [krɪsp] adj.

1. све́жы, не вя́лы, цвёрды;

a crisp lettuce све́жая сала́та

2. хру́сткі, хру́мсткі, кро́хкі

3. све́жы, халаднава́ты; я́драны, падбадзёрлівы (пра надвор’е, паветра)

4. рашу́чы, рэ́зкі (пра манеры)

5. заві́ты, кучара́вы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

аэрапо́ніка

(ад гр. aer = паветра + ponikos = працоўны, працавіты)

вырошчванне раслін без глебы ў вільготным паветры з дапамогай пажыўных раствораў (параўн. гідрапоніка).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

разлапушы́цца, ‑шыцца; зак.

Разм. Распусціцца, разгарнуцца, буйна, шырока разрасціся. І пайшла.. [кукуруза] ў рост, зашугала, разлапушылася. Бялевіч. Толькі кветкі ў вазонах на падаконніках і на табурэтках падраслі і разлапушыліся, некаторыя з іх цвілі, і тонкі водар поўніў паветра. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)