такела́ж, ‑у, м.

1. Сукупнасць усіх снасцей судна (пяньковых і металічных тросаў).

2. Сукупнасць прыстасаванняў з тросаў, блокаў, ланцугоў для пад’ёму і перамяшчэння грузу. Рыхтуй такелаж, плытагоны! А. Александровіч. // Такелажныя работы. Людзі брыгады Івана Леўкіна не збіраліся кідаць пачатую работу — не даручаць жа такелаж і мантаж фермы якой-небудзь іншай брыгадзе. Дадзіёмаў.

[Гал. takelage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тана́ж, ‑у, м.

Спец.

1. Водазмяшчэнне судна ў тонах. Танаж карабля.

2. Грузападымальнасць транспартных сродкаў, транспарту ў тонах. Танаж вагона. Танаж самалёта.

3. Вага якой‑н. прадукцыі, выражаная ў тонах. // Груз, вага якога выражана ў тонах. [Павел Дудок:] — Я, дзеду, што хочаш змайструю. Хочаш мост — па табе мост, на любы пралёт, на любы танаж. Лынькоў.

[Фр. tonnage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патапі́ць

1. ertränken vt, ersäufen vt (каго);

2. versnken vt, in den Grund bhren (судна);

3. перан (загубіць каго) zu Grnde [zugrnde] rchten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

раззбрае́ннe н

1. brüstung f -; Entwffnung f - (абяззбройванне);

я́дзернае раззбрае́нне nuklere brüstung;

камітэ́т па раззбрае́нні brüstungsausschuss m -es, -schüsse;

2. марск btakelung f - (судна)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Ла́йба1 ’барліна, баржа, вялікая лодка з дзвюма будкамі грузападымальнасцю ў 5–10 т’ (Гарэц., Касп., Дэмб. 1, Яруш., Рам. 8, Нар. сл., КЭС, лаг.), ’вялікая парусная лодка з двума парусамі’ (ТСБМ). Укр. ла́йба, рус. лайб, ла́йба ’баржа, лодка’, ст.-рус. лоивасудна ў наўгародцаў, немцаў, карэлаў’, польск. łajba ’баржа на Заходняй Дзвіне’, літ. laĩvas, laĩvė ’карабель’, laivà, лат. laĩva ’лодка’ — усе з фін. laiva ’лодка, судна’ (Фасмер, 2, 450–451; Бернекер, 686; Фрэнкель, 335; Слаўскі, 4, 434). Лаўчутэ (Балтизмы, 145), Блесэ (SB, 4, 1935–1936, 14) лічаць, што ў слав. мовах — гэта балтызм. З балт. моў слова было запазычана ў фінскія (Буга, Rinkt, 1, 309–311). Сюды ж лайбоўшчык ’шкіпер на лайбе’ (дзвін., Нар. сл.).

Ла́йба2 ’вялікі воз для перавозкі сена’ (Сл. паўн.-зах.) — паводле Грынавецкене, запазычана з літ. láiva ’воз з кузавам’ (Сл. паўн.-зах. 2, 612). Сюды ж пераносныя: ла́йба ’карова з вялікім жыватом’, ла́йба, ла́йбіна ’вельмі тоўстая, здаровая жанчына’ (З нар. сл.), ’тоўсты чалавек’ (Сл. паўн.-зах.).

Лайба́ ’лаянка’ (Нас.). Да ла́яць. Утворана пры дапамозе суф. -ба, як і клятба, бажба, барацьба і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

master1 [ˈmɑ:stə] n.

1. гаспада́р

2. ма́йстар (асабліва ў жывапісе, музыцы)

3. магі́стр (вучоная ступень);

I’ve a master’s (degree) in economics. У мяне ступень магістра эканомікі.

4. BrE наста́ўнік

5. улада́льнік саба́кі

6. капіта́н (судна)

7. арыгіна́л, арыгіна́льны экзэмпля́р

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

барка́с

(гал. barkas)

1) самаходнае судна невялікіх памераў для перавозак у порце;

2) вялікая вёславая лодка, шлюпка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

брыг

(англ. brig, ад іт. brigantino = брыганціна)

марское двухмачтавае ваеннае ці гандлёвае паруснае судна 18—19 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гі́тавы

(гал. geitouw)

снасці рухомага такелажу судна, прызначаныя для згортвання парусоў падцягваннем іх да мачты або рэі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэ́йдвуд

(англ. deadwood)

насавая або кармавая падводная частка судна ў месцы спалучэння кіля з фарштэўнем або ахтэрштэўнем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)