перасе́яць, ‑сею, ‑сееш, ‑сее; зак., што.

1. Засеяць нанава. Перасеяць участак.

2. Прасеяць цераз сіта нанава, яшчэ раз. Перасеяць муку.

3. Прасеяць усё, многае. Перасеяць тры мяшкі мукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераскрэ́бці, ‑скрабу, ‑скрабеш, ‑скрабе; ‑скрабём, ‑скрабяце; пр. пераскроб, ‑скрэбла і ‑скрабла, ‑скрэбла і скрабло; заг. пераскрабі; зак., што.

1. Аскрэбці нанава, яшчэ раз.

2. Аскрэбці, паскрэбці ўсё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераску́бці, ‑бу, ‑беш, ‑бе; ‑бём, ‑бяце; зак., каго-што.

1. Аскубці нанава, яшчэ раз.

2. Аскубці, паскубці ўсё, многае або ўсіх, многіх. Пераскубці ўвесь пух. Пераскубці ўсіх гусей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяку́чка, ‑і, ДМ ‑чцы, ж.

Пякучая крапіва; жыгучка. Хто сустрэўся быў са мною, Дакрануўся раз ці два, Дык той ведае ўжо хто я: Я — пякучка-крапіва. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

санты...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая мае значэнне: у сто раз менш асноўнай адзінкі, што ўказваецца другой часткай слова (у назвах мер метрычнай сістэмы), напрыклад: сантыметр, сантыграм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыкле́т, прыклёт, прыкле́ць, прыкле́цце, прыкле́так, прыкле́тнік ’прыбудова (звычайна да клеці, свірна); месца каля клеці, перад клеццю (іншы раз з насцілам і страхой); ганак (іншы раз з навесам) перад клеццю’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Байк. і Некр., Касп., Інстр. 2; чашн., ДАБМ; Юрч., Хрэст. дыял.; рэч., светлаг., б.-каш., чач., Мат. Гом.; мядз., в.-дзв., лун., Шатал.; Мат. Маг., Ян.; паст., віл., в.-дзв., рагач., Сл. ПЗБ), перакле́ць, пяракле́ць ’камора каля ганка клеці, звычайна пад адной з клеццю страхой’ (полац., Шн. 2; Гарэц.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад клець (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Первіна́ ’сена першага укосу’ (шчуч., Сцяшк. Сл.), серб.-харв. првіша ’першыя плады, першы ўраджай’, славен. prvina ’элемент, асноўнае рэчыва’, макед. првина ’першы раз’. Да *первы (гл.). Сюды ж первяпа. пераела ’першы выпадак’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́зам, ра́зо́м ’сумесна, адначасова’ (ТСБМ, Мал., Касп., Яруш., Шпіл.; воран., брасл., ігн., смарг., лід., пруж., беласт., Сл. ПЗБ; Бяльк.), ’то’ (Юрч. СНЛ), рус. дыял. ра́зом ’адным разам’, ’раптам, імгненна’. Вытворнае ад раз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́счырк ’завітушка на пісьме, звычайна ў канцы слова або чыйго-небудзь подпісу’, ’след бліскавіцы, рэактыўнага самалёта’ (ТСБМ). З рус. росчерк, якое з раз‑/рос‑ і черкну́ть/черкать < черта́ (Гараеў, 413; Фасмер, 4, 344).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стро́ік ‘галаўны ўбор, які даўней пажылыя кабеты насілі пад хусткай’ (навагр., З нар. сл.), ‘галаўны ўбор удавы, якая другі раз ідзе замуж’, ‘бант з кветкамі на касцюме маладога’ (Сл. ПЗБ). Гл. строй 3.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)