◎ Пашпэ́ціць ’сцягнуць, паморшчыць’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). Да па- і шпэціць ’рабіць непрыгожым, брыдкім’ < польск. szpecić ’псаваць выгляд, брыдзіць’ (Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 5, 498), (o)szpacić < HHM. Spath (Брукнер, 553). Махэк₂ (620) жа звязвае чэш. špatny (з першасным значэннем ’слабы’) паходжаннем з літ. pešti, pentii ’знясільвацца, стамляцца’, да якога дадавалася ўзмацняльная прыстаўка s-.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гумано́ід

(англ. humanoide, ад лац. humanus = чалавечы + гр. eidos = выгляд)

гіпатэтычная чалавекападобная істота, якая жыве на Зямлі або іншых планетах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

aspect [ˈæspekt] n.

1. аспе́кт, бок; пункт гле́джання;

They considered the problem in all aspects. Яны разгледзелі праблему з усіх бакоў.

2. fml вы́раз (твару, вачэй); вы́гляд; во́нкавы/зне́шні вы́гляд;

of pleasing aspect прые́мнай зне́шнасці

3. fml бок, кіру́нак;

the eastern aspect of the building усхо́дні бок буды́нка;

My house has a south aspect. Фасад май го дома глядзіць на поўдзень.

4. ling. трыва́нне;

the imperfective/perfective aspect незако́нчанае/зако́нчанае трыва́нне

5. astron. канфігура́цыя (планет)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

аўтарытэ́тны

(ад аўтарытэт)

1) уплывовы, які заслугоўвае даверу;

2) які не дапускае пярэчанняў, уладны (пра тон, жэст, выгляд).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

глабо́іды

(ад лац. globus = шар + -оід)

уключэнні ў алейранавыя зерні многіх раслін; маюць выгляд шарападобных або гронкападобных цельцаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інфанты́льны

(лац. infantilis = дзіцячы)

1) уласцівы дзіцячаму ўзросту, недаразвіты (напр. і. выгляд);

2) перан. бестурботны, легкадумны (і. чалавек).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

э́йдас

(гр. eidos = выгляд)

тэрмін, які ў старажытнагрэчаскай філасофіі абазначаў «тое, што бачна», бачную сутнасць, субстанцыяльную ідэю, форму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

падрабі́цца, ‑раблюся, ‑робішся, ‑робіцца; зак., пад каго-што.

Надаць сабе выгляд каго‑, чаго‑н. — А ты, калі свой капялюш скінуў і надзеў фуфайку, дык ты лічыш ужо падрабіўся пад нас? Сергіевіч. // Падладзіцца да чаго‑н. Падрабіцца пад сялянскую гаворку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чы́сціцца, чышчуся, чысцішся, чысціцца; незак.

1. Чысціць сваё адзенне, абутак, прыводзячы сябе ў належны выгляд. У хаце Марты — беспарадак і чад: сыны яе кавалеры — Віктар і Стась — чысцяцца, гладзяцца, каб пабегчы ў гарадскі парк. Ракітны.

2. Зал. да чысціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пацые́т, пацыят ’франтон’ (Сл. Брэс.; свісл., Сцяшк. Сл.; лін., Шатал.; драг., іван., пін., лельч., нараўл., мазыр., ДАБМ, к. 230). Праз польскую мову (параўн, польск. facjata ’мансарда’, ’сярэдняя частка франтальнай сцяны будынка, высунутая за гзымс’, ’твар, морда’, ст.-польск. ’выгляд’) з італ. facciata ’фасад’. Аб мене ф > п у бел. гаворках гл. Карскі, 1, 343.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)