цю́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Удараць, утвараючы стук.
2. Біцца, пульсаваць (пра сэрца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цю́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Удараць, утвараючы стук.
2. Біцца, пульсаваць (пра сэрца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе;
1. Закрываць адтуліну, дзірку, забіваючы, закладаючы яе чым‑н.
2.
3.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глухі́
1. taub, gehörlos;
зусі́м глухі́ stócktaub, völlig taub;
быць глухі́м да чаго
не заста́цца глухі́м
2. (пра гук) dumpf, klánglos, gedämpft; tónlos, stímmlos;
глухі́ зы́чны
3. (густы, непраходны) dicht;
глухі́ лес díchter Wald;
4. (які знаходзіцца ў глушы) ábgelegen; öde;
глухая вёска entlégenes Dorf;
глуха́я мясцо́васць ábgelegene Gégend;
5.
глуха́я ноч éine stílle [stóck finstere] Nacht;
6. (суцэльны,
глуха́я сцяна́ blínde Máuer
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пакіда́ць, пакі́нуць
1. lássen*
пакіда́ць у спако́і in Rúhe lássen*; (не звяртаць увагі) áußer Acht lássen*;
пакіда́ць гэ́ты свет (памерці) das Lében lássen*;
пакі́нь гэ́та! lass das!;
я пакі́нуў свой сшы́так до́ма ich habe mein Heft zu Hause líegen lássen;
2. (адмовіцца, спыніць) áufhören
пакіда́ць рабо́ту áufhören zu árbeiten;
3. verlássen*
пакіда́ць усё álles stéhen und líegen lássen*;
пакіда́ць ха́ту [го́рад, бацько́ў] das Haus [die Stadt, die Éltern] verlássen*;
сі́лы пакіда́юць яго́ ihn verlässt die Kraft;
4. (пакінуць пасля сябе) hinterlássen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
імя́
1. Náme(n)
імя́ і про́звішча Vor- und Zúname;
імя́ і імя́ па ба́цьку Vor- und Vátersname
даць імя́ éinen Námen gében*;
як Ва́ша імя́? wie ist Ihr (Vór)name?, wie héißen Sie mit Vórnamen?;
выкліка́ць па і́мені námentlich áufrufen*;
2. (вядомасць, слава) Náme
до́брае імя́ guter Náme [Ruf];
набы́ць імя́ sich éinen Námen máchen;
◊ ад імя́ im Námen (каго
з і́мем im Námen;
назва́ць рэ́чы сваі́мі імёнамі das Kind beim (réchten) Námen nénnen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
неI
я не пое́ду я не пае́ду;
мне не спи́тся мне не спі́цца;
он не люби́тель гуля́ть ён не ама́тар гуля́ць;
он е́хал не с сы́ном ён е́хаў не з сы́нам;
гори́т не гори́т гары́ць не гары́ць;
де́рево не де́рево дрэ́ва не дрэ́ва;
не
не могу́ не призна́ть не магу́ не прызна́ць;
не нара́дуюсь не нара́дуюся; при
не ви́дел ли ты сестру́? ці не ба́чыў ты сястры́?;
не тут то бы́ло
не будь э́того калі́ б (каб) не гэ́та;
не то а) (в противном случае) а то, а не дык;
торопи́сь, не то опозда́ешь спяша́йся, а то (а не дык) спо́знішся; б) (в знач.: «или») не то, мо́жа, ці то;
не то бу́дет, не то нет не то бу́дзе, не то не, мо́жа бу́дзе, мо́жа не, ці то бу́дзе, ці то не.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ме́ра
1. ме́ра, -ры
ме́ра длины́ ме́ра даўжыні́;
ме́ра ве́са ме́ра вагі́;
куби́ческие ме́ры кубі́чныя ме́ры;
2. (мероприятие) за́хад, -ду
кра́йние ме́ры кра́йнія (надзвыча́йныя) ме́ры (за́хады);
реши́тельные ме́ры рашу́чыя ме́ры (за́хады);
ме́ра наказа́ния ме́ры пакара́ння;
приня́ть ме́ры прыня́ць ме́ры (за́хады);
ме́ры взыска́ния ме́ры спагна́ння;
ме́ры пресече́ния ме́ры стрыма́ння (спыне́ння);
ме́ры предосторо́жности ме́ры засцяро́гі;
ме́ры социа́льной защи́ты ме́ры сацыя́льнай засцяро́гі;
ме́ра счёта ме́ра лічэ́ння;
◊
сверх ме́ры, че́рез ме́ру звыш ме́ры, праз ме́ру, (чрезмерно) празме́рна, зана́дта;
по кра́йней ме́ре прына́мсі;
по ме́ре того́ па ме́ры таго́;
в значи́тельной ме́ре у зна́чнай ступе́ні (ме́ры);
по ме́ре возмо́жности па ме́ры магчы́масці (мажлі́васці);
в по́лной ме́ре у по́ўнай ме́ры, (вполне) ца́лкам;
в ме́ру у ме́ру, (достаточно) даво́лі;
по ме́ньшей ме́ре са́ма ме́ней;
по ме́ре того́, как… па ме́ры таго́, як…;
в той ме́ре, как… у той ме́ры, як…;
знать ме́ру ве́даць ме́ру;
чу́вство ме́ры пачуццё ме́ры.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
род
1. (в первобытном обществе) род,
2. (поколение) род,
из ро́да в род з ро́ду ў род;
3. (в научных классификациях) род,
4. (сорт, тип) род,
вся́кого ро́да това́ры уся́кага ро́ду тава́ры;
род ору́жия
род войск
5. (направление деятельности) род,
род заня́тий род (хара́ктар) заня́ткаў;
6.
мужско́й род мужчы́нскі род;
же́нский род жано́чы род;
сре́дний род нія́кі род;
◊
ни ро́ду, ни пле́мени ні ро́ду, ні пле́мені;
на роду́ напи́сано
род людско́й (челове́ческий) род людскі́ (чалаве́чы);
о́т роду з ро́ду;
де́ло тако́го ро́да така́я спра́ва;
в э́том (тако́м) ро́де прыблі́зна тако́е, не́шта падо́бнае;
в не́котором ро́де да у пэ́ўным сэ́нсе так;
своего́ ро́да своеасаблі́вы;
в своём ро́де своеасаблі́вы, па-сво́йму.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
счёт
1. (действие) лічэ́нне, -ння
вести́ счёт деньга́м лічы́ць гро́шы;
ребёнок зна́ет счёт до ста дзіця́ ве́дае лічэ́нне да ста (дзіця́ ўме́е лічы́ць да ста);
2.
лицево́й счёт асабо́вы раху́нак;
теку́щий счёт бягу́чы раху́нак;
откры́ть счёт адкры́ць раху́нак;
3. (средства) кошт,
содержа́ть на свой счёт утры́мліваць на свой кошт;
4.
счёт очко́в лік ачко́ў;
◊
в два счёта як ба́чыш, у адзі́н мо́мант;
сбро́сить со счето́в скі́нуць з раху́нку (разлі́ку), не браць пад ува́гу;
в коне́чном счёте у канчатко́вым вы́ніку;
свести́ счёты зве́сці разлі́кі (раху́нкі), расквіта́цца, паквіта́цца;
в счёт у лік;
за счёт за кошт;
ли́чные счёты асабі́стыя раху́нкі;
на свой счёт на свой (кошт) раху́нак;
быть на хоро́шем счету́ мець до́брую рэпута́цыю;
терять счёт губля́ць лік;
что за счёты ці ва́рта лічы́цца;
сби́ться со счёту збі́цца з ліку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
число
1.
дро́бное число дро́бавы лік;
це́лое число цэ́лы лік;
чётное число цо́тны лік;
имено́ванное число найме́нны лік;
кра́тное число кра́тны лік;
отвлечённое число адця́гнены лік;
неизве́стное число невядо́мы лік;
просто́е число про́сты лік;
мни́мое число уя́ўны лік;
тео́рия число тэо́рыя лі́каў;
еди́нственное число адзіно́чны лік;
мно́жественное число мно́жны лік;
дво́йственное число па́рны лік;
2. (месяца) лі́чба, -бы
в после́дних чи́слах сентября́ у апо́шніх лі́чбах (чы́слах) ве́расня, апо́шнімі дня́мі ве́расня;
ию́ня пя́того числа́ чэ́рвеня пя́тага дня (чысла́);
поста́вить число паста́віць да́ту;
3. (количество) ко́лькасць, -ці
собрало́сь большо́е число госте́й сабрала́ся вялі́кая ко́лькасць гасце́й;
в большо́м числе́ у вялі́кай ко́лькасці;
оди́н из их числа́ адзі́н з іх лі́ку;
в том числе́ у тым лі́ку;
сре́дним число́м у сярэ́днім;
по числу́ чле́нов па ко́лькасці чле́наў;
превосходи́ть число́м пераважа́ць ко́лькасцю;
◊
несть числа́ лі́ку няма́; як мура́шак; як ма́ку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)