прыбор для вымярэння ступені каламутнасці вадкасцей, калоідных раствораў або густаты туманаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
піргеліёметр
(ад гр. pyr = агонь + геліёметр)
прыбор для вымярэння прамянёвай энергіі, якая прыходзіць на Зямлю ад Сонца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
статаско́п
(ад гр. statos = які стаіць + -скоп)
барометр для вымярэння нязначных змен атмасфернага ціску ў час аэрафотаздымкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тахі́метр
(ад гр. tachys = хуткі + -метр)
1) устарэлая назва тахеометра;
2) прыбор для вымярэння хуткасці цячэння вады.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фазо́метр
(ад фаза + -метр)
прыбор для вымярэння рознасці фаз паміж напружаннем і токам у ланцугах пераменнага току.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цэ́нтнер
(ням. Zentner, ад с.-лац centenarius = які змяшчае сто адзінак)
адзінка вымярэння вагі, роўная 100 кг.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
этало́н, ‑а, м.
1. Дакладны ўзор устаноўленай адзінкі вымярэння. Эталон метра.// Вельмі дакладны вымяральны прыбор, прызначаны для праверкі іншых такіх прыбораў.
2.перан.Кніжн. Узор, стандарт для параўнання з чым‑н. «Ляўкоўскія» вершы Купалы сталі для творчай моладзі эталонам.Ярош.Было боязна разбурыць новай сустрэчай тое хвалюючае дзіцячае ўяўленне аб чалавеку, які ў сэрцы працягваў жыць эталонам хараства, розуму, душэўнай тонкасці і абаяльнасці.Хадановіч.
[Фр. étalon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэнтге́нм.
1.мед. (прамяні) Röntgenstrahlen pl;
2.мед. (апарат) Röntgenapparat m -(e)s, -e;
3.мед. (прасвечванне) Röntgen n -s, Durchléuchtung f -, -en;
зрабі́цькаму-н.рэнтге́нj-n röntgen;
4.фіз., ядзерн. (адзінкавымярэння) Röntgen n - або -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
БАЛО́МЕТР
(ад грэч. bolē прамень + ...метр),
прылада для вымярэння энергіі эл.-магн. выпрамянення. Асн. частка — тэрмаадчувальны элемент, эл. супраціўленне якога мяняецца пад уздзеяннем выпрамянення.
Бываюць балометры металічныя (тонкія чэрненыя метал. плёнкі), паўправадніковыя (гл.Тэрмарэзістар) і дыэлектрычныя (слаі сегнетаэлектрыкаў або аксідаў тытану ці крэмнію). Створаны звышправодныя балометры. Памеры і формы адчувальнага элемента вызначаюцца прыродай крыніцы выпрамянення; для спектральных вымярэнняў вырабляецца з 2 аднолькавых палосак (выпрамяненне накіроўваецца толькі на адну). Выкарыстоўваюцца балометры ў інфрачырв. спектраметрыі, радыё- і піраметрыі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЛАПШЫ́Н Валерый Міхайлавіч
(н. 11.1.1938, г.п. Малочнае Валагодскай вобл., Расія),
бел. вучоны ў галіне радыётэхнікі і электронікі. Канд.тэхн.н. (1967), праф. (1991). Скончыў Мінскае вышэйшае інж. радыётэхн. вучылішча ППА (1959), дзе і працаваў (у 1987—90 нач. кафедры). З 1998 у Ін-це сучасных ведаў. Навук працы па радыётэхніцы, спосабах вымярэння адлегласцей у радыёлакацыі.
Тв.:
Применсние аппарата структурных функций при построении систем антоматической подстройки частоты (разам з У.В.Акімцавым) // Изв. вузов. Радиоэлектроника. 1987. Т. 30, № 1.