я́хканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. яхкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Раптам даляцела яхканне ганчака, потым грымнуў стрэл — недалёка хадзіў паляўнічы. Гурскі. Заходзячыся ў яхканні, ганчакі амаль даганялі беляка. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ґі́вяры (мн. л.) ’вянец’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., запазычанне з рус. ки́вер ’высокі, цвёрды ваенны галаўны ўбор’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґізка́ снасць для лоўлі ракаў’ (Сл. паўн.-зах.). Паводле Сл. паўн.-зах., запазычанне з літ. gižỹs ’станок для віцця вяровак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жбанкі, жбано́чкі ’гарлачыкі жоўтыя, Nuphar’ (Кіс., Сл. паўн.-зах.; Нар. лекс., 217). Як і гарла́чык (гл.), паводле формы (Нас., 153).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жучо́к ’шпілька для валасоў’ (валож., Жд.). Сем. перанос памянш. жучо́к (гл. жук 1) паводле функцыі: захватвае валасы, як лапкі жука.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жы́жаўка ’скула’ (Клім.). Відаць, звязана з коранем дзеяслова жыгаць ’апякаць’ (гл.). Паводле мадэлі барадаўка — назвы іншай балячкі; параўн. жыжа 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Любе́нец, любеняц ’нарачоны’ (трак., Сл. ПЗБ). З польск. lubienice ’тс’. Паводле Трубачова (Эт. сл., 15, 169), прасл. lʼub(j)enьcь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляхкі́я ’лёгкія’ (смарг., Сл. ПЗБ). Кандэнсавання форма з лягкі́я вантробы ’тс’. Націск — паводле цяжкі́я (вантробы), ’печань’ у той жа гаворцы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мядзя́нкі, медзянкі ’чына (гарошак) вясенняя, Lathyrus Vernus (L.) Bernh.’ (мазыр., Бейл.). Да медзь (гл.). Відаць, названа паводле чырвонага колеру кветак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мя́льшчык, мя́льшчыца ’мужчына, жанчына, якія труць лён’ (ветк., чачэр., карм. Мат. Гом.). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 110), з рус. мяльщик, мяльщица.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)