□ ур. Га́ла (куп'істы луг сярод лесу) каля г. п. Брагіна.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
галашчо́к
1. Замёрзлая зямля без снегу (Брэст., Глуск.Янк. I, Слаўг.).
2. Моцны мароз на непакрытую снегам зямлю (Пух.Шат., Слаўг., Стол.). Тое ж галашчока (Гродна, Бельск.), гале́ц (Тал.Мядзв.), галяка́, галашчокам, галя́ка, галя́к (Слаўг.).
2. Першы лёд на балоце, на рацэ (Жытк., Пар., Стол.).
3. Мёрзлыя рунныя палі, груд з азімымі пасевамі (Брэст.).
4. Адкрытае месца, узгорак, дзе вецер здзімае снег; гальнае замёрзлае балота (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Tympana eloquentiae
Бубны красамоўства.
Бубны красноречия.
бел. Пераліваць з пустога ў парожняе. Таўчы ў ступе ваду. Нагаварыў мех і торбу. Пустая гаворка дарагі час занімае.
рус. Словесные бубны. Пустая трескотня. Говорить впустую ‒ что стрелять вхолостую. Пустые слова ‒ что орехи без ядра. Переливать из пустого в порожнее.
фр. Battre l’air (Бить воздух). Verser du vide dans du creux (Переливать из пустого в порожнее).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
mijać
mija|ć
незак. праходзіць міма; мінаць;
to go nie minie — гэта яго не міне;
wszystko mijać — усё праходзіць (мінае);
mijać kogo (bez ukłonu) — праходзіць міма каго (без прывітання); мінаць каго, не вітаючыся
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
przepadać
przepada|ć
незак.
1. прападаць;
2. (на экзамене) правальвацца;
3.za czym вельмі любіць што; любіць без памяці;
~m za czekoladą — я вельмі люблю шакалад;
~m za muzyką — я вельмі люблю музыку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дрыжа́цьідрыжэ́ць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак.
1. Калаціцца, трэсціся. Зямля дрыжыць. Вокны дрыжаць. □ Дрыжэлі сцены новай звонкай хаты.Купала.Там, за сінімі шыбамі, дрыжаў аголены куст бэзу.Шашкоў.// Быць ахопленым дрыжыкамі. Дрыжаць ад холаду. Рукі дрыжаць.// Мігацець, трапятаць (пра агонь, святло). А ў небе зоркі, як сняжынкі, Гараць, мільгаюць і дрыжаць.Колас.Ружовыя водсветы дрыжэлі на мёрзлай зямлі.Чорны.// Перарывіста, няроўна гучаць (пра голас, гукі). Голас .. [Сашы] мацнеў з кожным словам і дзе-нідзе зрываўся і дрыжэў.Шамякін.
2.перан.; перадкім-чым і без дап. Адчуваць страх, баяцца каго‑н. — Васіль зненавідзеў яе, як чужое дзіця. Яна адчувала гэта і дрыжала перад ім.Колас.— Век ты перад панам дрыжаў і без пана дрыжыш, — дапякла жонка.Пальчэўскі.//закаго-што; надкім-чым. Непакоіцца, рупліва аберагаць каго‑, што‑н. [Маці] так дрыжала над .. [Нявідным], так старалася ўсцерагчы яго.Колас.// Берагчы што‑н., ашчадна траціць, расходаваць што‑н. Дрыжаць за кожную капейку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наблі́зіцца, ‑бліжуся, ‑блізішся, ‑блізіцца; зак.
1.дакаго-чаго і без дап. Рухаючыся, перамясціцца на больш блізкую адлегласць у адносінах да каго‑, чаго‑н. Наблізіцца да стала. Наблізіцца да будынка. □ Камендант наблізіўся да Арцёма, расшпіліў кабуру.Бажко.Хутка атрад наблізіўся да.. штаба брыгады.Сіняўскі.Усе прытаіліся і, калі паляўнічыя наблізіліся, хлапчукі пачулі голае Лёні.Ваданосаў.//без дап. Стаць больш блізкім у прасторавых адносінах. Станцыя наблізілася зусім нечакана.Гамолка.
2. Стаць больш блізкім па часу. Пакуль [Дубіцкія] павялі парадак у хаце, наблізіўся вечар.Чарнышэвіч.Праз два дні наблізіліся баі.Грахоўскі.Наблізілася старасць — захацелася адпачынку.Пестрак.
3. Стаць больш чутным. Лёгкія крокі неўзабаве наблізіліся да дзвярэй, у якія выйшла дзяўчына.Мурашка.Трэск галля наблізіўся, і Тоня крыкнула: — Стой! Хто ідзе?..Шчарбатаў.
4. Стаць блізкім або бліжэй да каго‑, чаго‑н. Наблізіцца да народных мас.
5. Стаць падобным на каго‑, што‑н. Наблізіцца да ідэалу. Наблізіцца да сусветных стандартаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паласну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм.
1.каго-што і без дап. Моцна ўдарыць, пакінуўшы след, рану (звычайна чым‑н. рэжучым). Нешта вострае і балючае паласнула яго па спіне, і Андрэй, скалануўшыся ўсім целам, абсунуўся на снег.Сіняўскі.[Сухарэўскі:] — Асцярожней, Станіслаў Цітавіч, там у мяне да касці спіна рассечана. Свінцовай нагайкай [вораг] паласнуў.Асіпенка.//перан. Нанесці душэўную рану. Напамінак пра Шарупічаў паласнуў Веру Антонаўну па сэрцы.Карпаў.//перан. Раптоўна прагучаўшы, напоўніць паветра якімі‑н. гукамі. Начную цішыню паласнуў жудасны крык.Шамякін.
2.перан.; без дап. Бліснуць паласой агню, святла. Зноў, ужо бліжэй, загрымела, па небе паласнула яркая маланка.Даніленка.Раптам ззаду па вадзе паласнуў пражэктар.Скрыпка.
3.перан.; каго-што і чым. Даць аўтаматную, кулямётную чаргу; пранізаць паласой агню. Партызаны напалі знянацку. Аўтаматчыкі паласнулі доўгімі чэргамі ўздоўж вуліцы.Новікаў.Хутка над балотам пранесліся.. самалёты-штурмавікі. Яны паласнулі па лесе ліўнем агню і свінца.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)