цыга́рны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цыгары. Цыгарны дым. // Прызначаны для вырабу цыгар і іх захавання. Цыгарны цэх. □ [Шавец] узяў цыгары, пайшоў у свой закутак і там пачаў крышыць іх, змешваць цыгарны тытунь з дробным цыгарэтным. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Neque semper arcum tendit Apollo (Horatius)
Не заўсёды нацягвае свой лук Апалон (г. зн. не заўсёды ж займацца сур’ёзнай справай).
Не всегда натягивает свой лук Аполлон (т. е. не всегда же заниматься серьёзным делом).
Гл.: Quod...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
вы́плюхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.
Разм. Выліць з размаху. Выплюхнуць ваду з вядра. // перан. Выказаць адным разам усю злосць, гнеў і пад. Дагэтуль спакойны, стрымана-моцны, пан быў у ярасці, быццам адразу хацеў выплюхнуць свой гнеў. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апра́ўдвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да апраўдацца.
2. Тлумачыць свае паводзіны, учынкі. — Якраз з Алесем Садовічам на станцыі з’ехаліся і разам дадому ішлі, — як бы апраўдваўся Лабановіч за свой «парожні» выгляд. Колас.
3. Зал. да апраўдваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знахо́джанне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. знаходзіць (у 1, 2 знач.).
2. Стан паводле знач. дзеясл. знаходзіцца (у 3 знач.). Абодва падсудныя былі бледныя: доўгае знаходжанне ў астрозе да суда налажыла на іх свой адбітак. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зубаска́л, ‑а, м.
Разм. неадабр. Пра таго, хто любіць пасмяяцца, пажартаваць або панасміхацца з каго‑, чаго‑н.; перасмешнік. Жартаўнікам і зубаскалам выпала магчымасць паказаць свой талент. Шамякін. [Сцяпан] не які-небудзь зубаскал Дрыба, і гэта Мая павінна зразумець. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трэ, у знач. вык.
Тое, што і трэба. — Не трэ было за свой агарод так трымацца, — папракнуў .. [Варанецкі Зосю]. Дуброўскі. Мусіць, сапраўды трэ было вярнуцца або лепш зусім не патыкацца з лесу, ды .. [Сотнікаў] проста не верыў, што можа захварэць. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узно́с, ‑у, м.
1. Унясенне грошай за што‑н., на што‑н. Адпрацавалі [камсамольцы] па чатыры дні ў лесе і першыя аддалі свой заробак на ўзнос. Пальчэўскі.
2. пераважна мн. (узно́сы, ‑аў). Унесеныя за што‑н. грошы. Членскія ўзносы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АМЕРЫКА́НА-ФРАНЦУ́ЗСКІ ДАГАВО́Р 1778.
Падпісаны 6 лют. ў Парыжы Б.Франклінам і франц. міністрам замежных спраў Ш.Вержэнам. Прадугледжваў уступленне ў вайну з Англіяй Францыі, якая абавязалася абараняць «свабоду, суверэнітэт і незалежнасць» 13 паўн.-амер. калоній і не складаць зброі да таго часу, пакуль Англія не прызнае іх незалежнасць. Дагавор перастаў дзейнічаць у 1794, калі ЗША абвясцілі пра свой нейтралітэт у вайне Францыі супраць кааліцыі еўрап. дзяржаў на чале з Англіяй.
т. 1, с. 313
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
арганізава́ць
(фр. organiser)
1) заснаваць што-н. такое, што мае грамадскі характар (напр. а. гурток);
2) падрыхтаваць, наладзіць (напр. а. сустрэчу);
3) аб’яднаць, згуртаваць для якой-н. мэты (напр. а. атрад);
4) упарадкаваць што-н. (напр. а. свой рабочы час).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)