экспрэ́с-ана́ліз

(ад лац. expressus = узмоцнены + аналіз)

сукупнасць метадаў колькаснага хімічнага аналізу, якія даюць магчымасць хутка кантраляваць пэўны вытворчы або тэхналагічны працэс.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

przebieg, ~u

м.

1. ход; працэс, цячэнне; развіццё;

przebieg choroby — цячэнне хваробы;

przebieg walki — ход барацьбы;

2. тэх. прабег;

przebieg dobowy auta — сутачны прабег аўтамабіля

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

гістары́чны

1. в разн. знач. истори́ческий;

г. працэ́с — истори́ческий проце́сс;

~ная перамо́га — истори́ческая побе́да;

г. пры́нцып — истори́ческий при́нцип;

г. перы́яд — истори́ческий пери́од;

г. факт — истори́ческий факт;

г. рама́н — истори́ческий рома́н;

~ная да́та — истори́ческая да́та;

2. (исторически точный) истори́чный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дынамі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да дынамікі (у 1 знач.); звязаны з рухам, з дзеяннем сілы. Дынамічная тэорыя.

2. Багаты рухам, дзеяннем, унутранай сілай. Дынамічная музыка. Дынамічны вобраз. □ Наша партыя выходзіць з таго, што развіццё і ўзаемаўзбагачэнне культур народаў СССР, памнажэнне іх духоўных багаццяў — працэс дынамічны і няспынны. Машэраў.

•••

Дынамічная геалогія — раздзел геалогіі, які вывучае працэсы, што бесперапынна змяняюць састаў і будову зямной кары.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навуча́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. навучаць — навучыць (у 1 знач.). // Прывіццё якіх‑н. ведаў, навыкаў. Працэс навучання. Політэхнічнае навучанне.

2. Разм. Парада павучальнага характару. — Ты можа б кінуў ужо чытаць мне свае навучанні?.. — гнеўна кінула.. [Лена] вачамі на брата і выйшла. Лынькоў. [Крысціна] цвёрда памятала матчына навучанне. Васілевіч.

•••

Вочнае навучанне — навучанне з пастаянным наведваннем заняткаў (у адрозненне ад завочнага).

Ланкастэрская сістэма навучання гл. сістэма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спрасці́ць, спрашчу, спросціш, спросціць; зак., што.

1. Зрабіць больш простым, менш складаным (звычайна склад, структуру). Спрасціць канструкцыю машыны. Спрасціць правапіс. Спрасціць тэхналагічны працэс вытворчасці.

2. Зрабіць больш лёгкім для ажыццяўлення, выкарыстання; аблегчыць. Спрасціць улік запасных частак. // Зрабіць больш даступным для разумення. Спрасціць умовы задачы.

3. Пазбавіць што‑н. глыбіні, багацця форм, зместу; сказіць. Сур’ёзныя ў жыцці людзей канфлікты, якія так шчыльна звязаны з гісторыяй народа,.. [пісьменнік] спрасціў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удаскана́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак. што.

1. Зрабіць больш дасканалым. Удасканаліць машыну. Удасканаліць вытворчы працэс. Удасканаліць улік. □ Андрэй загадаў падняць узвод і да світання ўдасканаліць абарону, акапацца як можна глыбей. Кулакоўскі.

2. Павысіць, палепшыць майстэрства чаго‑н. Аднойчы гэты сшытак .. [Арлоўскі] даў Паўлу, які хацеў удасканаліць свой почырк і любіў што-небудзь перапісваць. С. Александровіч. // Развіць, зрабіць больш успрымальным, вострым, віртуозным (пра пачуцці і пад.). Удасканаліць музыкальны слых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ушчыльні́цца, ‑ніцца; зак.

1. Стаць больш шчыльным.

2. Пацясніўшыся, размясціцца, пасяліцца больш шчыльна. Усё зводзілася да таго, што з дня на дзень мы павінны наступаць. І вось пачалося... Нездарма ж так ушчыльніўся фронт, падвезена гэтулькі прадуктаў і боепрыпасаў... Няхай.

3. Разм. Стаць больш заселеным (пра жылую плошчу). // Пачаць жыць цясней, пасяліўшы каго‑н. да сябе.

4. Стаць цалкам запоўненым, больш інтэнсіўным (пра рабочы час, вытворчы працэс).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГІДРАКРЭ́КІНГ,

каталітычная перапрацоўка высокакіпячых нафтавых фракцый, мазуту ці гудрону для атрымання бензіну, дызельнага і ракетнага паліва, змазачных масел і інш. Праводзяць уздзеяннем вадароду пры 330—450 °C і ціску 5—30 МПа на цэалітзмяшчальных каталізатарах. Працэс гідракрэкінга вызначаецца высокай выбіральнасцю (выхад мэтавага прадукту да 80%). Гл. таксама Гідрагенізацыя, Крэкінг.

т. 5, с. 225

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

outgrowth

[ˈaʊtgroʊӨ]

n.

1) вы́нік, праду́кт -у m., натура́льнае разьвіцьцё (з чаго́-н.)

2) па́растак -ка m., ато́жылак -ка m., на́расьць f. (як мазо́ль на па́льцы); працэ́с ро́сту

the outgrowth of new leaves in the spring — выраста́ньне но́вых лісто́ў уве́сну

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)