за́гавіны, ‑він; адз. няма.

Уст. Апошні дзень перад постам, калі веруючым дазваляецца есці скаромнае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Насёбы ’які носяць кожны дзень, у якім працуюць; не святочны (пра адзенне)’ (докш., Янк. Мат.). Ад пасьба ’нашэнне’, назоўнік ад насіць ’насіць, апранаць’, літаральна ’для насьбы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перазво́ (пырызво́) ’другі дзень вяселля, калі радня маладой прыяжджае ў дом да маладога’ (драг., М. Камісарчук, вусн. паведамл.). Прасл. рэгіяналізм *per‑zъv‑o. Да перазоў (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пераці́ны ’памінкі’ (ветк., Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, звязана з укр. ператні ’перапынак’ ці змененае з мэтай табуізацыі дзесяціны ’памінкі на дзевяты дзень пасля смерці’ (< прасл. devątina).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Сунажа́ць, суножа́ць ’світаць; цямнець’ (ТС). Няясна. Да *суно́зіць, параўн. суноза (гл.), г. зн. ’злучаць (ноч і дзень)’? Аб сумяшчэнні значэнняў ’світаць’ і ’цямнець’ параўн. сутонне, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

база́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да базару. Базарная плошча. Базарны дзень.

2. Разм. Непрыстойны, грубы. Базарная размова. Базарная лаянка. // Блізкі да выдумак, плётак. Базарныя чуткі.

•••

Базарная баба гл. баба ​1.

Грош цана (у базарны дзень) гл. цана.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гемерало́пія

(ад гр. hemera = дзень + alaos = сляпы + ops, opos = зрок)

разлад зроку, які характарызуецца зніжэннем светлавой адчувальнасці; назіраецца пры некаторых захворваннях вачэй, недахопе вітаміну А ў арганізме; курыная слепата.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

verträumen

vt прама́рыць (дзень); аддава́цца ма́рам [летуце́нням]

sein Glück ~ — праспа́ць сваё шча́сце

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Árbeitstag

m -(e)s, -e

1) рабо́чы [працо́ўны] дзень

2) pl бу́дні

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

нядзе́ля, ‑і, ж.

1. Сёмы дзень тыдня, агульны дзень адпачынку. Час бяжыць: вось толькі ўчора была субота, а сёння ўжо і нядзеля. Крапіва. Усе дні тыдня Аўгіня з нецярплівасцю чакае нядзелі. Бядуля.

2. Тое, што і тыдзень. Плылі ў турбоце дні, нядзелі. Колас.

•••

Вербная нядзеля — назва нядзелі за тыдзень да вялікадня.

Крывавая нядзеля — дзень расстрэлу царскім урадам мірнай дэманстрацыі рабочых у Пецярбургу 9 студзеня 1905 г.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)