спусташэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. спусташаць — спустошыць. // Вынік гэтага дзеяння. Там, на вакзале, узбуджаная сустрэчай моладзь неяк не заўважала руін і спусташэнняў. Асіпенка.
2. Тое, што і спустошанасць. [Галя] стаяла ў нейкім душэўным спусташэнні. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стры́жка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. стрыгчы (у 1 знач.).
2. Спосаб падстрыгання валасоў, форма прычоскі. Медная стрыжка. Стрыжка пад бокс.
•••
Нулявая стрыжка — стрыжка нагала.
Стрыжка купонаў — атрыманне рэнты, працэнтаў з каштоўных папер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фальсіфіка́цыя, ‑і, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. фальсіфікаваць.
2. Падробленая рэч, якая выдаецца за сапраўдную; падробка. Высветлілася, што манускрыпт Макіявелі — фальсіфікацыя. «ЛіМ». // Спец. Змяненне якасці чаго‑н. у горшы бок пры захаванні знешняга выгляду. Фальсіфікацыя жэмчугу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хваць, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. хватаць — хваціць. [Ціт:] — Ну, і заехаў я яму ў пысу за балбатню... Тут і счапіліся. Наваліліся, тузаемся. Дык ён, Ігнат гэты, хваць зубамі... за самую, гэта, макаўку... Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ча́ўканне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. чаўкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. На некаторы час гутарка прыціхла, саступіўшы месца чаўканню сківіц. Колас. Сёння — слота, сцюдзёны вецер, замглёнае непрыветнае неба, нуднае чаўканне размяклага снегу пад нагамі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыта́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. чытаць.
2. звычайна мн. (чыта́нні, ‑яў). Цыкл лекцый ці дакладаў, прысвечаных пэўнаму колу пытанняў. Ленінскія чытанні. Педагагічныя чытанні. Купалаўскія чытанні.
•••
Літаратурнае чытанне — калектыўнае чытанне мастацкіх твораў з мэтай абмеркавання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шмарава́нне, ‑я, н.
Разм.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шмараваць.
2. Лячэбная мазь; лякарства. [Ксёндз:] Я пані лякарства прывёз.. [Пані Яндрыхоўская:] А што за лякарства? [Ксёндз:] Такое шмараванне з розных зёлак і тлушчу.. Няхай пані нанач нашмаруецца ды ўкрыецца добра. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыпе́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. шыпець, а таксама гукі гэтага дзеяння. Знізу, з вуліцы далятаў гоман людзей, шыпенне шын па нагрэтым асфальце. Шамякін. Над коламі-бегункамі ў паравоза з шыпеннем вырвалася клубкаватая белая пара. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Казе́лькі ’казюлькі’ (Касп.). Ад асновы казёл‑, назва паводле зааморфных прыкмет казла або паводзін насякомага, тое ж у многіх іншых дэрыватах ад каза, казёл, параўн. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кантава́цца ’гультаяваць, праводзіць час, нічога не робячы’ (усх.-бел., КЭС). Да кант ’бок, край, рабро’, ’абшыўка’. Перанос значэння паводле падабенства: ’перакочвацца з боку на бок, лежачы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)