a man of sound constitution чалаве́к мо́цнага скла́ду;
a sound sleepмо́цны, глыбо́кі сон
2. разу́мны, пра́вільны, лагі́чны;
a sound argument перакана́ўчы до́каз;
morally sound мара́льна ўсто́йлівы;
sound advice разу́мная пара́да
3. дабрая́касны;
sound fruit све́жая садаві́на;
a sound machine спра́ўная машы́на
4. надзе́йны, усто́йлівы (у фінансавых справах)
5. уме́лы, до́бры;
a sound tennis-player до́бры тэнісі́ст
6.infmlмо́цны;
give a sound flogging до́бранька адлупцава́ць
♦
(as) sound as a bellinfml ≅ здаро́вы як бык;
sound in life and limbdated or joc. жывы́; ≅цэ́лы і здаро́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Здра́вы ’моцны, дужы’ (красл., Сл. паўн.-зах.). Развіццё значэння, адзначаемае таксама для здаровы (гл.) на бел. глебе ў запазычанага рус. ці ц.-слав.здравый (< ст.-слав.съдравъ), вядомага яшчэ ў ст.-бел. помніках (Булахаў, Прыметнік, 3, 79–80).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
herculean
[,hɜ:rkjəˈli:ən]
adj.
1) асі́лкавы; ве́льмі мо́цны, адва́жны й вялі́кі; магу́тны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
substantial[səbˈstænʃl]adj.
1. істо́тны, грунто́ўны;
substantial progress зна́чны прагрэ́с
2. вялі́кі, мо́цны, трыва́лы;
have a substantial meal сы́тна пае́сці
3. замо́жны
4.fml рэа́льны;
a substantial being рэа́льная істо́та
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
налі́ты, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад наліць.
2.узнач.прым. Спелы; наліўны (у 5 знач.). Пах жытняй саломы і налітых каласоў размарыў нас.Пальчэўскі.Гэты водар настолькі моцны і жаданы, што, здаецца, прыносіць з сабою шолахі асенняга лісця ў яблыневым садзе, пад якія ў бульбоўнік падаюць важкія, налітыя антонаўкі.Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Вельмі змерзнуць. Моцны мароз даваў сябе адчуваць: зусім скалелі ногі.Лынькоў.Усе скалелі, але ж трэба было сядзець у цесных і сырых акопах і чакаць.Новікаў.
2.Разм.груб. Памерці, сканаць. Карову не павядзеш па баразне, карова павінна малако даваць, каб самому з голаду не скалець.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смерч, ‑у, м.
Моцны віхар, які падымае ўгору і круціць слуп вады, пяску, пылу. Смерч на моры. □ Вясной падняўся над Закружжам чорны слуп смерчу, прайшоў па гародах, вырываючы з зямлі дрэвы, камяні.Асіпенка.// Пра што‑н., падобнае на смерч. Вогненны смерч. □ Гэта зноў машкара. Шэрым смерчам узнімаецца яна высока ў неба.В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Multae manus onus levant/levius reddunt
Шмат рук аблягчаюць/робяць больш лёгкім цяжар.
Много рук облегчают/делают более лёгкой тяжесть.
бел. Грамада ‒ вялікі чалавек. Моцны статак чарадою, а людзі грамадою. Калі робіш укупе, не баліць у пупе.
рус. Семьёй и горох молотят. Верёвка крепка с повивкой, а человек с помощью. В одиночку не одолеешь и кочку, артелью и через гору впору. Где руки и охота, там спорная работа. Берись дружно, не будет грузно/тяжело. У одного с трудом, у двух смехом. Где двое работают, там и песня слышна.
фр. П faut se tenir la main (Следует держаться вместе/помогать друг другу). On ne peut se battre seul (Нельзя сражаться в одиночку).
англ. Many hands make light work (Много рук облегчают работу).
нем. Viele Hände machen schnell ein Ende (Много рук ‒ быстрый конец). Viele Hände haben bald Feierabend (Много рук ‒ быстрый конец рабочего дня).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
◎ Лацу́й ’гультай’ (люб., Сл. паўн.-зах.). Няясна. Магчыма, ад лацны, якое са ст.-польск.łacny ’вольны, не заняты’. Пры гэтым ‑н∼ выпадае. Параўн. драг.міцны ’моцны’ > моцук’велікоднае яйка з моцнай шкарлупінай’. Аб экспрэсіўным суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 134.