прыча́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.
1. што. Прывязаць, прымацаваць (лодку, судна і пад.). Прычаліць плыт. Прычаліць лодку.
2. Падысці, прыстаць да берага, прыстані (пра параход, лодку і пад.). Карабель прычаліў да берага, і ў ягоны борт ляніва біла стомленая хваля. М. Стральцоў. Пакуль я стаяў на палубе і любаваўся прыгожай панарамай горада і порта, наш цеплаход прыпаліў. В. Вольскі. // Наблізіцца на лодцы, параходзе і пад. да берага, прыстані і пад. Сухаў між тым спакойна прычаліў да берага, памог Картыжову завесці ў лодку матацыкл. Чыгрынаў. Дзеці, ледзь толькі мы прычалілі да берага, акружылі наш цеплаход. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трапята́цца, ‑пячуся, ‑печашся, ‑пачацца; незак.
1. Тое, што і трапятаць (у 1, 2 знач.). Пушысты звярок трапятаўся ў яго руках, бо хлапец, мусіць, душыў яго за горла. Самуйлёнак. У руках [Нічыпар] нёс кацялок з плоткамі. Яны трапяталіся ў вадзе, плёхаліся, як малыя дзеці. Баранавых.
2. перан. Старацца, намагацца рабіць што‑н. [Карызна] трапечацца, напінаецца ў адчайных патугах, і яму часам нібы ўдаецца на момант расхінуць праклятае вязьмо. Зарэцкі. // Супраціўляцца. Глядзіць Грамабой, як нудзіцца Яначка .. Няхай натоміцца Яначка, лягчэй тады Грамабою будзе ўзяць яго сваімі заграбастымі рукамі. Не так трапятацца будзе. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уяві́цца, уявіцца; зак., каму.
Узнікнуць, з’явіцца ва ўяўленні. Дзеці засмяяліся. Ім уявілася, як конь будзе есці траву ў цуглях. Васілевіч. Яму [студэнту Івану] уявілася, як праз год ці два яго прыбор, удасканалены ім самім або кім-небудзь іншым, будзе ўжо ў заводскім цэху. Шахавец. Гарачуну на нейкі міг уявілася, што паравоз адарваўся ад рэек і павіс у паветры... Васілёнак. // і безас. Здацца, паказацца. Не спаў [Якаў], здаецца, а ўявілася, нібы стаіць ён з мяшком пад пахай каля панскага свірна, чакае, можа пані ўбачыць з пакояў ды пашле пакаёўку загадаць усыпаць яму, беднаму чалавеку, пуд-другі мукі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цішэ́ць несов.
1. утиха́ть, станови́ться ти́ше, ти́хнуть;
гу́кі цішэ́лі — зву́ки утиха́ли (станови́лись ти́ше);
2. станови́ться ти́ше (ме́дленнее);
хада́ цішэ́е — похо́дка стано́вится ме́дленнее;
3. станови́ться ти́ше (споко́йнее);
дыха́нне цішэ́е — дыха́ние стано́вится ти́ше (споко́йнее);
4. станови́ться ти́ше (споко́йнее, смирне́е);
дзе́ці паступо́ва цішэ́лі — де́ти постепе́нно станови́лись ти́ше (споко́йнее, смирне́е)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
fry
I [fraɪ]
1.
fried, frying; v.t.
сма́жыць, сква́рыць
to fry potatoes — сма́жыць бу́льбу
2.
v.i.
сма́жыцца, сква́рыцца
3.
n.
сма́жанае мя́са, сма́жаная ры́ба, сма́жанка, смажані́на f.
II [fraɪ]
n., pl. fry
1) дро́бная ры́ба
2) малады́я істо́ты, драбната́, драбяза́, жамяра́ f., мале́ча -ы f. (і пра дзяце́й)
informal small fry –
а) мале́ча (дзе́ці)
б) ня ва́ртыя ўва́гі рэ́чы або́ лю́дзі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
seed
[si:d]
1.
n., pl. seeds, coll. seed
1) насе́ньне, зе́рне n., pl. зярня́ты; зе́рнетка, зярня́тка n., dim.
2) насе́нныя клу́бні расьлі́наў, се́янка (бу́льбы)
3) крыні́ца, пача́так
seeds of trouble — крыні́ца кло́патаў
4) Bibi. дзе́ці, нашча́дкі pl.
5) спэ́рма f., насе́ньне n.
2.
adj.
насе́нны
3.
v.t.
1) се́яць, засява́ць
2) абнасе́ньвацца
3) выбіра́ць зярня́ты
•
- go to seed
- seed clouds
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
upward
[ˈʌpwərd]
1.
adv.
1) угару́; нагару́; уве́рх, увы́сь
2) найвышэ́й, наймацне́й
3) вышэ́й
From public school upward, she studied French — Ад пача́ткавае шко́лы і вышэ́й яна́ вывуча́ла францу́скую мо́ву
4) вышэ́й, больш
children of five years and upward — дзе́ці ад пяцёх гадо́ў і вышэ́й
5) уве́рх
follow a river upward — ісьці́ уве́рх ракі́
2.
adj.
накірава́ны ўве́рх
•
- upward of
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Малімонік, малімонічак, малімончык, маліму͡он ’пястун, распешчаны’, ’ахвочы да ласункаў, прысмакаў, ’пераборлівы ў ядзе’, ’чалавек, які карыстаецца прывілеямі і злоўжывае імі’ (Нас., Федар. 2; драг., З нар. сл., Нар. лекс.; КЭС, лаг.; Пан. дыс.), малімонка ’жанчына, разборлівая ў ежы’, ’фанабэрыстая жанчына’, ’пястуха’ (Нас.; віл., Нар. сл.), малімонтка ’какетка’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ); малімонікі ’ласункі, пяшчота, абяцанкі’ (Нас.), малімоніць ’песціць, як дзіцё’, малімоніцца ’ўдаваць сябе за малога’ (КЭС, лаг.), ’песціцца, як малыя дзеці, цырымоніцца’ (Нас.), малімон, марымон ’пірог з гатунковай пшанічнай мукі’, марымоны ’смачныя рэчы’ (ТС). Польск. malimończyk, marymontczyk ’вучань колішняй сельскагаспадарчай і лясной школы ў мястэчку Marymont, (якое нібыта з франц. Mariemont ’гара Марыі’) каля Варшавы, дзе быў і ўзорны млын, які малоў муку высокага гатунку’. Адсюль пазней значэнне ’печыва — далікатэс з марымонцкай мукі’ > ’ласунак’ > ’той, хто есць ласункі, далікатэсы’ > ’паніч, беларучка, пястун’ (Варш. сл., 2, 890; Карскі, 1, 148; 2–3, 101; Марозаў, Пыт. мовазн. і метад., 161).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
парасці́ сов.
1. порасти́;
хай раса́да яшчэ́ ~це́ — пусть расса́да ещё порастёт;
2. порасти́, зарасти́;
по́ле ~сло́ хмызняко́м — по́ле поросло́ (заросло́) куста́рником;
3. вы́расти;
у гэ́тым го́дзе ~сла́ до́брая бу́льба — в э́том году́ вы́росла хоро́шая карто́шка;
дзе́ці ~слі — де́ти вы́росли;
◊ было́, ды быллём ~сло́ — погов. было́ да быльём поросло́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
прыпусці́ць сов.
1. в разн. знач. припусти́ть;
п. цяля́ да каро́вы — припусти́ть телёнка к коро́ве;
п. на швы — припусти́ть на швы;
дзе́ці ~ці́лі дадо́му — де́ти припусти́ли домо́й;
п. ры́бу на сла́бым агні́ — припусти́ть ры́бу на сла́бом огне́;
2. (приладить) пригна́ть, подогна́ть;
3. (о корове — при доении) отда́ть, приба́вить (молока)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)