уцэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак.; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. уцэньваць — уцаніць.
2. Розніца паміж першапачатковай і зніжанай цаной. Сума ўцэнкі складае 5 %.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарцёж, ‑цяжа, м.
Умоўнае, выкананае паводле пэўных правіл, графічнае адлюстраванне чаго‑н. (збудавання, дэталі, агрэгата і пад.). Крэмень разгарнуў скрутак ватмана. Гэта быў чарцёж новага блока. Лукша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шамрэ́нне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шамрэць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пад нагамі ўрачыста шамрэў жвір тэрэнкура, і гэтае шамрэнне хлопцу здавалася музыкай. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́канне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. якаць.
2. У мовазнаўстве — вымаўленне ненаціскнога галоснага «е» як «а» («я») пасля мяккіх зычных у першым складзе перад націскам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ду́бальт ’удвайне, удубальт’ (БРС, Нас., Байк. і Некр., Касп., Бяльк.). Запазычанне з польск. dubelt ’тс’. Польск. слова, паводле Брукнера (101), з ням. dupel ’падвойны’, аднак ням. форма не тлумачыць наяўнасць ‑t у польск. слове, таму, мяркуем, лепш зыходзіць з ням. doppelt (гібрыдная форма, вядомая з XVI ст., паводле Пауля, Wörterb., 7. Aufl., 129, якая ўзнікла з doppel < франц. double шляхам кантамінацыі з gedoppelt). Паводле Кюнэ (Poln., 52), польск. dubelt узята з н.-ням. dubbelt або ўстарэлага ням. duppelt.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пумпу́ль ’камячок засохлага гною на поўсці жывёліны’ (ігн., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа), ад літ. pumpas ’маленькі гуз’. Параўн. таксама паралельныя ўтварэнні: польск. pąpyl, pępel ’пухір на скуры’ (паводле Банькоўскага, 2, 521, 539, ад *рорь, гл. пуп), балг. пу́мпал ’кароценькая тоўстая калодачка; карапуз’ (паводле БЕР, 5, 852 — гукапераймальнае), в.-луж. ритрі ’жывот’ (у дзіцячай мове), славац. pumpeh pumplik ’дзіця з вялікім жыватом’ (гукапераймальныя, гл. Шустар-Шэўц, 2, 1191), дзе выступае “гукавыяўляльны” комплекс ритр‑/рир‑. Параўн. пупел (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́бры 1 ’лазовыя дубцы, якімі сплятаюць нерат’ (Жыв. НС). Перанос паводле знешняга падабенства. Гл. рабро.
Рэ́бры 2 ’басаножкі’ (Мат. Гом.). Відавочна, ад рабро (гл.), перанос паводле знешняга падабенства. Падобная семантычная мадэль у рус. ре́мни ’сандалі’. Але нельга выключыць, што лексема ўтворана шляхам фанетычных змен паводле народнай этымалогіі на базе першапачатковага трэпы, трэбы ’абутак на драўлянай падэшве; басаножкі’, дрэпы ’абутак на драўлянай падэшве’ (ЛА, 4). На семантыку маглі паўплываць дрэбы, драбы (гл.) ’рэбры ў кошыку’ (ЛА, 4). Гл. далей трэпы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wish1 [wɪʃ] n.
1. жада́нне; пажада́нне;
with best wishes for a happy New Year з найле́пшымі пажада́ннямі на Но́вы год;
Give her my best wishes. Перадай ёй мае найлепшыя пажаданні.
2. во́ля, зага́д;
disobey smb.’s wishes пайсці́ су́праць чыёй-н. во́лі;
do smth. at smb.’s wish рабі́ць што-н. паво́дле зага́ду; выко́нваць чый-н. зага́д
♦
the wish is father to the thought лю́дзі ахво́тна ве́раць таму́, чаму́ хо́чуць ве́рыць;
your wish is my command fml or joc. тваё сло́ва – зако́н для мяне́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
uznanie
uznani|e
н.
1. прызнанне;
zdobyć ~e — атрымаць прызнанне;
cieszyć się ~em — карыстацца прызнаннем;
wyrazy ~a — словы пашаны;
2. меркаванне; вырашэнне;
wedle ~a — паводле меркавання;
pozostawić co do — czyjego
~a — пакінуць што на чыё вырашэнне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Гайда́ць (БРС, Шат.), укр. гойда́ти. Паводле Рудніцкага (673), утварэнне на базе выклічніка гой!, гойда!
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)