skruszyć

зак.

1. змякчыць, памякчыць;

skruszyć serce — змякчыць сэрца;

2. скрышыць, раздрабіць;

skruszyć pęta — разбіць аковы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

miękki

miękk|i

мяккі;

~ie lądowanie — мяккая пасадка;

~ie serce — добрае сэрца;

~a spółgłoska — мяккі зычны;

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

kłuć

kłu|ć

незак. калоць;

od rana ~ło go serce — з раніцы ў яго калола сэрца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

pukać

puka|ć

незак. стукаць;

serce pukać — сэрца б’ецца;

~ć do drzwi — стукаць (грукаць) у дзверы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

БАЖКО́ Аляксандра Паўлаўна

(н. 10.6.1934, г. Грозны),

бел. фізіёлаг. Д-р біял. н. (1980), праф. (1983). Скончыла Ленінградскі ун-т (1957). З 1957 у Віцебскім мед. ін-це. Навук. працы прысвечаны механізмам адаптацыі сэрца на працяглую нагрузку і пры экстрэмальных уздзеяннях, ролі тырэоідных гармонаў у павелічэнні ўстойлівасці сардэчна-сасудзістай сістэмы і арганізма на экстрэмальныя ўздзеянні.

т. 2, с. 217

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

надрыва́ться

1. наддзіра́цца; надрыва́цца;

2. надрыва́цца, падрыва́цца;

надрыва́ться со́ смеху надрыва́цца ад сме́ху;

се́рдце (душа́) надрыва́ется сэ́рца (душа́) надрыва́ецца;

3. страд. наддзіра́цца; надрыва́цца; падрыва́цца; см. надрыва́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́слухаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Уважліва паслухаць, успрыняць сказанае. Выслухаць скаргу. Выслухаць параду. □ Спаважна выслухала настаўніца шчырыя словы. Мурашка.

2. Слухаючы, вызначыць стан некаторых унутраных органаў. Выслухаць работу сэрца. □ Урач выслухаў хворую і нахмурыўся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм.

1. Анямець, адзеравянець ад застою крыві. Ад доўгага сядзення ацяклі, замлелі ногі. Гамолка.

2. Зрабіцца млявым пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця. Замлела сэрца ў Данілы, І пацямнеў свет у вачах. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палымне́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад палымнець.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які мае колер полымя; вылучаецца колерам полымя. Ад сэрца народнага шчырае дзякуй Братам і сцягам палымнеючым шлём. Танк.

3. Дзеепрысл. незак. ад палымнець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Клёваць 1 ’жыць, дыхаць’: «Якей зь яго жыціль, чуць клёвыіць» (Юрч. Фраз. 2, З нар. сл.). Да клёваць 2 (гл.). Развіццё значэнняў: ’біцца (пра сэрца)’ > ’дыхаць’. Існуе версія аб балтыйскім паходжанні разглядаемай лексемы. Але словы, якія разглядаюцца як магчымая крыніца для беларускай групы лексікі, далёкія семантычна і фанетычна і марфалагічна неадпаведныя: літ. kliáutis ’давяраць’, kliáuti ’зачапляць’ (параўн. Лаўчутэ, Балтизмы, 67).

Клёваць 2 ’тоўкаць, торкаць, пульсаваць’ (Бяльк., Сл. паўн.-зах.). Да кляваць (гл.). Параўн. укр. клювати ’пульсаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)