Bürgerrecht

n -(e)s, -e

1) грамадзя́нскія правы́

2) пра́ва грамадзя́нства

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Jgdschein

m -(e)s, -e пасве́дчанне на пра́ва палява́ння, паляўні́чы біле́т

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

disposal [dɪˈspəʊzl] n.

1. пазбаўле́нне;

the disposal of rubbish вы́ваз сме́цця; пазбаўле́нне ад сме́цця

2. размяшчэ́нне (войска)

3. пра́ва распараджа́цца;

I’m at your disposal. Я да вашых паслуг.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

апцыён

(ням. Option, ад лац. optio, -onis = свабодны выбар)

1) умова ў дагаворы марской перавозкі адносна права замены аднаго грузу іншым або аднаго порту прызначэння іншым;

2) умова, якая ўключаецца ў біржавыя здзелкі на тэрмін, паводле якой аднаму з бакоў даецца права выбару паміж асобнымі элементамі здзелкі;

3) прадастаўленае кампаніямі сваім вышэйшым служачым права купляць акцыі па цвёрдай цане.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ВІ́СЛІЦКА-ПЕТРАКО́ЎСКІЯ СТАТУ́ТЫ 1346—47, Статуты Казіміра Вялікага, помнік сярэдневяковага польск. права. Выдадзены польск. каралём Казімірам III Вялікім асобна для Малой і Вялікай Польшчы. Велікапольскі статут (34 арт.) прыняты на феад. з’ездзе ў Петракове ў 1346, малапольскі статут (59 арт.) зацверджаны на з’ездзе ў Вісліцы ў 1347. Абодва напісаны па латыні. Складзены на аснове польск. звычаёвага права. Адлюстравалі намеры каралеўскай улады ліквідаваць феад. раздробленасць, уніфікаваць права, умацаваць манархію. У 1420-я г. выдадзены Поўны збор статутаў Казіміра Вялікага. У канцы 14 ст. статуты пашыраны на Галіччыну, якая ўвайшла ў склад Польшчы.

т. 4, с. 197

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́ЙТАЎСКІ СУД,

мясцовы суд у гарадах ВКЛ. Войт, які ўзначальваў адміністрацыю горада, меў права і ўласнага суда. У грамаце 1390 на магдэбургскае права Брэсту ўпамінаецца толькі адна крыніца ўлады і суда — войт. У грамаце 1498 Полацку гаворыцца, што бурмістры і радцы не маглі судзіць без войта. Каралева Бона ў 1551 запатрабавала, каб у велікакняжацкіх гарадах суд. спрэчкі старосты разглядалі сумесна з гар. войтам. У многіх прыватнаўласніцкіх гарадах, дзе не было ўведзена магдэбургскае права, таксама дзейнічаў або войтаўскі суд, або войтаўска-лаўніцкі суд. Поруч з войтаўскім судом існаваў бурмістраўска-радзецкі суд.

Т.І.Доўнар.

т. 4, с. 257

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́ТЧЫННЫ СУД,

суд феадала над залежнымі ад яго людзьмі — прыгоннымі сялянамі ў Расіі і ВКЛ у 15 — 1-й пал. 19 ст. Дзейнічаў на аснове стараж. звычаёвага права. Паводле вотчыннага права юрысдыкцыі феадала падлягалі не толькі залежныя сяляне, але і інш. асобы, што пражывалі на яго землях (гл. Вотчына). Судаводства ў вотчынным судзе ажыццяўляў сам феадал ці службовыя асобы яго дваровай адміністрацыі (соцкія, старосты і інш.). Меры пакарання (цялесныя ці інш.) феадал часам вызначаў адвольна. Фактычна існаваў да адмены прыгоннага права ў 1861.

Т.І.Доўнар.

т. 4, с. 279

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

arbitrament

[,ɑ:rˈbɪtrəmənt]

n.

1) арбітра́жная пастано́ва

2) арбітра́ж -у m. (пра́ва судзі́ць, рабі́ць пастано́вы)

3) арбітра́цыя f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Vrhand

f -

1) спарт. ігро́к [гуле́ц], які́ ма́е пра́ва пе́ршага хо́ду

die ~ hben — мець пра́ва пе́ршага хо́ду [пе́ршага ўда́ру]

in der ~ sein [stzen*] — мець пра́ва пе́ршага хо́ду, хадзі́ць пе́ршым

in der ~ bliben* — застава́цца [быць] у вы́йгрышы; ве́сці гульнр

2) перава́га

in der ~ bliben* — захо́ўваць перава́гу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

habilitacja

ж. абарона дысертацыі (на вучонае званне, якое дае права выкладаць ва універсітэце)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)