свінцо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да свінцу (у 1 знач.); зроблены са свінцу. Свінцовы злітак. Свінцовая куля. // Звязаны з уздзеяннем свінцу. Свінцовая інтаксікацыя. // Які ўтрымлівае свінец або свінцовае злучэнне. Свінцовыя бялілы. Свінцовыя руды. Свінцовая вада. // Звязаны з перапрацоўкай і здабычай свінцу. Свінцовыя распрацоўкі. Свінцовы руднік.

2. Цёмна-шэры, колеру свінцу. Свінцовыя хмары. □ Хмурны дзень, свінцовае неба ўзмацнялі ўражанне кволасці раслін. Мяжэвіч.

3. перан. Цяжкі; пануры, гнятучы. Тышкевіч напружваў памяць. У свінцовай галаве ніводнага пробліску. Асіпенка. Я свінцовыя вейкі свае расчыніў, Свет хіснуўся — такі нетрывалы і дзіўны. Панчанка. [Маці] гнялі цяжкія свінцовыя думкі. Дзе сыны? Дзе яе мілыя, любыя хлопчыкі? Ставер. Маўчанне было свінцовае, і ў гэтым маўчанні прагучаў голас: — Рацыя! Караткевіч.

4. перан. Які мае адносіны да свінцу (у 2 знач.). А зверху, з узгоркаў, не пераставаў сыпацца свінцовы град. М. Ткачоў. Назар Пашкевіч і Барыс Падгорны трымаліся каля Нічыпара Дубініна, які з кулямёта паліваў фашыстаў свінцовым дажджом. Гурскі.

•••

Свінцовы блішчак гл. блішчак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́бар м.

1. Wahl f -, -en; Áuswahl f;

вы́бар прафе́сіі Berúfswahl f;

папярэ́дні вы́бар Voráuswahl f;

выпадко́вы вы́бар Zúfallswahl f;

у мяне́ не было́ вы́бару ich hatte kéine Wahl;

у кра́ме вялі́кі вы́бар im Káufhaus gibt es éine gróße Áuswahl;

зрабі́ць вы́бар die Wahl tréffen*; sich entschéiden*;

даць каму-н вы́бар j-m die Wahl (über)lássen*, j-n (áus)wählen lássen*;

ця́жкі вы́бар wer die Wahl hat, hat die Qual;

на вы́бар zur Áuswahl;

2. эк. Stíchprobe f -, -n;

3. камп. Zúgriff m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Туга́ ‘смутак, маркота, журба’, ‘пачуццё нуды’ (ТСБМ, Бяльк., Байк. і Некр., Гарэц., Др.-Падб., Ласт., ТС, Вруб., Булг.; барыс., Шн.), ту́га ‘жаль, клопат, журба’ (Нас., Арх. Федар., Мядзв., Растарг.), сум‑туга́ ‘маркота, роспач’ (Вушац. сл.), ст.-бел. тоуга ‘жаль, крыўда, журба’ (XVII ст., Карскі 2-3, 436). Укр. туга́, рус. туга́, стараж.-рус. туга ‘прыгнечанне; мука; сум, бяда’, польск. tęga (запазычанае з беларускай ці ўкраінскай мовы, або з чэшскай, гл. Басай-Сяткоўскі, Słownik, 400), н.-луж. tuža ‘прыгнечанасць, гора, пакуты’, в.-луж. tuha ‘спякота’, ‘прыгнечанасць’, чэш. touha ‘прага, імкненне’, ‘сум’, славац. túha ‘сум’, славен. tóga ‘гультайства’, ‘сум, туга, скруха’, харв. túga, серб. ту́га ‘тс’, макед. тага ‘тс’, балг. старое ту́га ‘мука’, тъга̀ ‘смутак, маркота, журба’, ‘туга’, ст.-слав. тѫга ‘страх, трывога; смутак’, ‘цяжкасці, пакуты, мукі’. Прасл. *tǫga ‘душэўны цяжар, цяжкі настрой’ ад і.-е. *thonghā́ < і.-е. асновы *thengh‑ ‘цягнуць, цягнуць пад гору’, ‘быць цяжкім’ (Сной₂, 769). Паводле ESJSt, 974 — nomen actionis ад кораня *tęg‑ ‘цягнуць’, г. зн. ‘тое, што цягне’; раней — Мяркулава, Этимология–1981, 62. Сувязь з *tǫgъ ‘тугі, цвёрды, нацягнуты’ дапускае Якубовіч (Этимология-2000–2003, 190), гл. тугі. Магчыма, сюды ж серб. дыял. ту́го! — выклічнік для выражэння болю, страху (СДЗб, 52, 399; 57, 940). Вытворныя тужлі́вы ‘поўны тугі’, ‘які выклікае тугу’, тужлі́васць ‘туга, нуда, журба’, тужы́ць ‘сумаваць, нудзіцца, журыцца, гараваць’ (ТСБМ, Ласт., Бяльк., Шат., ТС), а таксама выразы ту́жыкі есці ‘есці памінальны абед’ (Шат.), ту́жыкі спраўляць ‘тужыць’ (Бяльк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

narrow

[ˈnæroʊ]

1.

adj.

1) вузкі́, вузе́нькі; нешыро́кі; це́сны (прахо́д і пад.)

2) ледзь магчы́мы

a narrow victory — ледзь здабы́тая перамо́га

3) нязна́чны

a narrow majority — нязна́чная бальшыня́

4) вузкі, абмежава́ны; неталера́нтны (напр. ро́зум)

5) ве́льмі дакла́дны, пі́льны, ува́жлівы

a narrow scrutiny — ве́льмі дакла́днае й ува́жнае дасьле́даваньне

6) цяжкі́

to live in narrow circumstances — жыць у цяжкі́х абста́вінах

2.

n. narrows

ву́зкая ча́стка ракі́, прато́кі; цясьні́на f.

3.

v.

звужа́ць (-ца)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Blut

n -es

1) кро́ў

◊ das ~ strömt zum Hérzen — cлю́ца абліва́ецца крывёю

das liegt [steckt] ihm im ~ — гэ́та ў яго́ ў крыві́

bis aufs ~ kämpfen — бязлі́тасна змага́цца

2) кроў, паро́да, пахо́джанне

die Bánde des ~es — ву́зы крыві́ [радства́]

~ vom ~ und Fleisch vom Fléische — кроў ад крыві́ і плоць ад пло́ці

er hat díckes ~ — у яго́ ця́жкі хара́ктар

káltes ~ bewáhren — спако́йна трыма́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bed [bed] n.

1. ло́жак, пасце́ль;

in bed у пасце́лі;

go to bed кла́сціся/лажы́цца спаць;

make the bed засціла́ць ло́жак;

be confined to bed быць прыкава́ным да пасце́лі (цяжка хварэць);

take to one’s bed зле́гчы (захварэць)

2. града́, гра́дка;

a flower bed клу́мба

3. дно (ракі, акіяна і да т.п.)

♦

not a bed of roses нялёгкая до́ля, ця́жкі лёс;

get out of bed on the wrong side BrE уста́ць з ле́вай нагі́;

go to bed with smb. infml пераспа́ць з кім-н.;

you’ve made your bed and you must lie on it як пасце́леш, так і вы́спішся; ≅ што пасе́еш, то́е і пажне́ш

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

close​2 [kləʊs] adj.

1. блі́зкі, недалёкі, які́ знаходзіцца на каро́ткай адле́гласці;

close combat блі́жні/рукапа́шны бой;

close proximity непасрэ́дная блі́зкасць;

The house is close to the station. Дом знаходзіцца недалёка ад вакзала.

2. блі́зкі; це́сны;

close cooperation це́снае супрацо́ўніцтва;

a close friend блі́зкі ся́бра;

a close resemblance вялі́кае падабе́нства;

in close contact у це́сным канта́кце

3. шчы́льны, кампа́ктны; ча́сты;

close stitches ча́стыя шыўкі́;

close writing дро́бны/шчы́льны по́чырк

4. стара́нны, пі́льны; стро́гі;

close analysis падрабя́зны ана́ліз;

a close translation дакла́дны перакла́д

5. ця́жкі (пра паветра), ду́шны

6. закры́ты, це́сны

♦

a close shave infml на валасо́к (ад непрыемнасці)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tight​1 [taɪt] adj.

1. ту́га завя́заны, тугі́;

take a tight grip on smth. мо́цна ўхапі́цца за што-н.;

keep a tight hold of smth. мо́цна трыма́цца за што-н.

2. це́сны, ву́зкі, шчы́льны;

These boots are too tight for me. Гэтыя чаравікі занадта цесныя для мяне.

3. набі́ты, запо́ўнены, напру́жаны;

a tight schedule шчы́льны гра́фік

4. напя́ты, наця́гнуты;

drum tight тугі́ як бараба́н

5. ця́жкі; напру́жаны;

a tight situation ця́жкая сітуа́цыя;

Money is tight. Не хапае грошай.

6. стро́гі, жо́рсткі

7. BrE, infml скупы́, скна́рлівы;

She is very tight with money. Яна скнара на грошы.

♦

keep a tight rein нала́дзіць жо́рсткі кантро́ль

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

навалі́ць, ‑валю, ‑валіш, ‑валіць; зак.

1. што і чаго. Налажыць, узваліць што‑н. на каго‑, што‑н. Наваліць сучча на агонь. □ Паставілі [друкарскі станок] у кутку каля ложка, пакінулі на яго коўдру, зверху навалілі адзежы. Арабей. Назаўтра цэлы дзень балелі рукі, ныла спіна, нібы хто наваліў на яе цяжкі камень. Хадановіч. // перан. Ускласці на каго‑н. многа работы, абавязкаў. — Пшанічны! — паклікаў старшына. — Давай памагай. Што на аднаго хлопца наваліў столькі [работы]. Быкаў.

2. чаго. Налажыць, накідаць у беспарадку многа чаго‑н. Каля падвала навалілі нямала розных скрынак: відаць, усё з магазіна выкідвалі. Даніленка.

3. чаго. Нагрузіць, накласці многа чаго‑н. Наваліць воз дроў. Наваліць машыну зямлі.

4. звычайна безас. што і чаго. Нападаць у вялікай колькасці (пра лісце, снег і пад.). І хоць тут [у лесе] было зацішней, але снегу жваліла ў пояс, і быў ён жорсткі, [сынкі]. Лынькоў. Месцамі.. [пурга] наваліла высокія гурбы, а месцамі амаль да самай зямлі вылізала снег сваім калючым ледзяным языком. Бяганская.

5. безас. Прыйсці, сабрацца ў вялікай колькасці. На першы вечар народу наваліла поўная школа, нават месцаў не хапала. Колас.

6. чаго. Зрабіць, прыгатаваць шляхам валення ў вялікай колькасці. Наваліць валёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злы, ‑ая, ‑ое.

1. Поўны пачуцця злосці, варожасці, нядобразычлівасці; злосны. Злы чалавек. □ [Галя з мужам] злую мачыху з яе дачкою больш да сябе і на парог не пускалі. Якімовіч. // Які выражае злосць. Злыя вочы. □ Увесь натоўп, што сабраўся тут, праводзіў.. жанчыну зняважлівымі, злымі позіркамі. Няхай. // Сярдзіты на каго‑н. Злы на ўсіх і на самога сябе за такі зварот справы, Васіль увесь тыдзень працягаўся .. нудны і маркотны. Гартны. // Прасякнуты злосцю, нядобразычлівасцю. Іван здагадаўся аб яго злых намерах. Ваданосаў.

2. Сярдзіты, куслівы, злосны (пра жывёл). Злы сабака.

3. Які прычыняе, тоіць у сабе зло. Смерць дзяцей, хвароба злая Тут знайшлі прытульны кут. Колас.

4. Суровы, цяжкі. Злая гадзіна. Злая доля. □ Думкі пра сына былі цяпер адзіным апірышчам .. [Антонавай] душы, у гэты злы і брыдкі час яго жыцця. Чорны.

5. Ужываецца для абазначэння вышэйшай ступені якой‑н. якасці, дзеяння, стану і пад., выражанага назоўнікам. Злы мароз. □ Абветраны злымі вятрамі.., бурат.. аб’язджае незлічоную атару і цягне бясконцую стэпавую песню. Корбан. // Вельмі напружаны, інтэнсіўны. Не знайшлі таго акопа, Дзе я ляжаў пад злым агнём. Прыходзька.

•••

Злы геній гл. геній.

Злы дух гл. дух.

Злыя языкі гл. язык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)