ба́за
1. Склад (БРС).
2. Зборачны пункт для жывёлы (Слаўг.).
3. Месца, дзе прымаюць і складваюць нарыхтоўку сена (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
фарпо́ст
(ням. Vorposten)
1) вартавы пост, які выстаўляецца наперадзе войск, калі яны знаходзяцца недалёка ад праціўніка;
2) перан. перадавы пункт, апора чаго-н. (напр. ф. навукі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
перакрыжава́нне
1. Kréuzung f;
пункт перакрыжава́ння Schníttpunkt m -(e)s, -e;
перакрыжава́нне даро́г Wégekreuzung f;
перакрыжава́нн чыгу́нак Báhnkreuzung f;
перакрыжава́нне ву́ліц Stráßenkreuzung f;
2. (спарванне раслін) Kréuzung f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
размеркава́льны
1. Vertéilungs-;
размеркава́льны пункт Vertéilungsstelle f -, -n;
2. тэх:
размеркава́льны шчыт эл Scháltbrett n -(e)s, -er;
размеркава́льная прыла́да Vertéileranlage f -, -n;
размеркава́льны вал аўта Nóckenwelle f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кантро́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да кантролю, ажыццяўляе кантроль. Кантрольны пункт. Кантрольны мост. Кантрольная камісія. // Прызначаны для кантролю. Кантрольная работа. Кантрольная апаратура.
2. у знач. наз. кантро́льная, ‑ай, ж. Праверачная работа ў школе, вну. Было ў Сяргея і сваё, асабістае жаданне. Пра яго ён не толькі не пісаў ніколі ў кантрольнай, але нават не гаварыў і сваім лепшым сябрам. Шахавец.
•••
Кантрольныя лічбы гл. лічба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каранці́н, ‑у, м.
1. Часовая ізаляцыя заразна хворых і асоб, якія сутыкаліся з імі, з мэтай прадухіліць распаўсюджанне інфекцыі. Тэрмін каранціну. Накласці каранцін. // Сістэма мерапрыемстваў, накіраваных на ліквідацыю інфекцыі (сярод насельніцтва, у сельскай гаспадарцы і пад.). Інспекцыя па каранціну.
2. Санітарны пункт для агляду асоб, суднаў і тавараў, якія прыбываюць з заражанай мясцовасці. — Я ўжо хадзіў, распытваў. Тут, у каранціне, нас могуць пратрымаць яшчэ доўгі час. Лынькоў.
[Фр. quarantaine.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́гарад, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Населены пункт, размешчаны паблізу вялікага горада, побач з горадам. Прыгарады Мінска. □ Праз белую заслону мільгалі збудаванні прыгарадаў: невыразныя абрысы цагляных будынкаў, коміны, парніковыя рамы каля самай дарогі. Шамякін. Справа і злева зазелянелі садзікі, у якіх туліліся невялікія дамы прыгарада. Корбан.
2. У старажытнай Русі — горад, пасяленне, якія адміністрацыйна і эканамічна падпарадкоўваюцца другому, больш буйнаму гораду. Прыгарады Вялікага Ноўгарада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прызы́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які нясе ў сабе прызыў, заклік, гучыць як заклік. Дастаіш да васьмі гадзін і пачуеш, як з усіх бакоў паляцяць да цябе прызыўныя заводскія гудкі. Кулакоўскі. Зазвінелі прызыўныя песні аб вызвалены, зазвінелі яны ад Белага да Чорнага мора, і ад усходу сонца і да захаду сонца... Купала.
прызыўны́, ‑а́я, ‑о́е.
Які мае адносіны да прызыву на вайсковую службу. Прызыўны ўзрост. Прызыўная камісія. Прызыўны пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сталі́ца, ‑ы, ж.
Галоўны горад дзяржавы, месцазнаходжанне ўрада і ўрадавых устаноў. Сталіца Беларусі. □ На плошчы, ў сталіцы Сафіі, Дзімітраўскі ёсць маўзалей. Танк. Будучы студэнткай, .. [Таццяна] ездзіла туды [у Маскву] на экскурсію і таму шчыра перадавала свае ўласныя ўражанні аб сталіцы. Шамякін. // Пра які‑н. населены пункт як цэнтр чаго‑н. Блукаючы па Палессі, я заехаў у былую сталіцу партызанскага краю. Гэта не то мястэчка, не то рабочы пасёлак. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
assert [əˈsɜ:t] v.
1. сцвярджа́ць, упэ́ўніваць, запэ́ўніваць;
He continued to assert that he was innocent. Ён настойліва сцвярджаў, што не вінаваты.
2. адсто́йваць (правы, пункт гледжання); насто́йваць (на сваіх правах);
assert one’s independence адсто́йваць сваю́ самасто́йнасць/незале́жнасць;
assert oneself самасцвярджа́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)