schwrren

vi (h, s)

1) свіста́ць, гусці́, (пра)ляце́ць (са сві́стам)

schwirr! — разм. выбіра́йся!

2) раі́цца (пра пчолы, думкі)

mir schwirrt der Kopf (von D) — у мяне́ галава́ кру́ціцца (ад чаго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

крыху́ нареч.

1. в разн. знач. немно́го, немно́жко; (слегка — ещё) не́сколько;

к. галава́ балі́ць — немно́го (немно́жко) голова́ боли́т;

ён быў к. здзі́ўлены — он был не́сколько (немно́го, немно́жко) удивлён;

2. (мало, не очень много) немно́го, немно́жко;

вы́піць к. вады́ — вы́пить немно́го (немно́жко) воды́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Трыглавец, ст.-бел. триглавецъ ‘трохгаловая істота, пачвара’ (1489 г., ГСБМ), сюды ж мікратапонім Трыглаў ‘назва каменнага ідала’ (Дучыц Л. Археалагічныя помнікі ў назвах, вераваннях і паданнях беларусаў. Мінск 1994, 37, 53). Параўн. у паморскіх славян Trigelawus ‘паганскі бог’, назвы горных вяршынь славен. Triglav, Triglavec, серб. Триглав ‘паганскі бог’: страшног бога Триглава (Петровић С. Систем српске митологије. Београд 199, 190); іншыя фіксацыі няпэўныя. З-за адсутнасці поўнагалосся, хутчэй за ўсё, запазычана з паўднёваславянскіх моў праз пісьмовыя крыніцы, прасл. *tri‑golvъ са спасылкай на Міклашыча падае Сной у Бязлай, 4, 224 (гл. тры, галава), параўн. літ. trigalvis ‘трохгаловы’, што магло паўплываць на захаванне няпоўнагалоснай формы беларускага мікратапоніма ці міфоніма. Гл. яшчэ Скок, 3, 500; Цыхун, Зб. Супруну, 237.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

два ліч zwei;

ко́жныя два дні lle zwei Tge;

у дзве́ рукі́ zwihändig (муз); Zwei f -, -en (адзнака);

у двух сло́вах kurz (gesgt), in wnigen Wrten;

гэ́та за два кро́кі адсю́ль es ist nur ein Ktzensprung;

адна́ галава́ до́бра, а дзве лепш vier ugen shen mehr als zwei; dppelt (genäht) hält bsser

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

zakręcić się

zakręci|ć się

зак.

1. закруціцца; закружыцца; павярнуцца;

~ło mi się w głowie — у мяне закружылася галава;

~ł się i wyszedł — ён павярнуўся і выйшаў;

2. завіцца; закучаравіцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

pękać

pęka|ć

незак.

1. лопацца, трэскацца;

głowa mi pękać перан. у мяне галава трашчыць;

lody ~ją — лопаецца лёд;

~ć z zazdrości перан. лопацца ад зайздрасці;

2. (пра нарыў) прарывацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

кружы́цца, кружуся, кружышся, кружыцца; незак.

1. Паварочвацца вакол сваёй восі, рухацца па кругу; круціцца, вярцецца. Іграе гармонік, у вальсе кружацца пары. І Рыгор з Ларысай у агульным кругу. Б. Стральцоў. Мічман пачаў кружыцца пад музыку, танцаваць і рабіць усялякія выкрунтасы нагамі. Хромчанка. // Беспарадкава рухацца, мітусіцца. Слава не магла ўстаяць на адным месцы ні моманту. Яна кружылася, бегала, паказвала маці на мох і верас. Чорны.

2. Лятаючы, рабіць, апісваць кругі. Марудна цягнецца ў хаце летні дзень. Горача. Гудуць і кружацца роем мухі, у вочы лезуць. Колас. Самалёты сады нашы наліваюць, над полем кружацца, рунь падкормліваюць. Бялевіч. // Насіцца ў паветры (пра снег, пыл і пад.). Ціха, павольна кружыліся ў паветры сняжынкі, сцелючы мяккую пасцель зямлі. Васілевіч. Над палянаю кружыўся залаты рой кляновага лісця. Шамякін. // перан. Пастаянна вяртацца да адной і той жа тэмы, прадмета, думкі і пад. Думкі найбольш кружыліся ля свайго раёна. Як там? Што там? Пестрак. Едучы ў трамваі, Парамон Пісанец думаў пра сваё даручэнне. Думкі кружыліся навокал загадкавага прозвішча. Грамовіч.

3. Разм. Тое, што і кружыць (у 3 знач.). Так некалькі дзён і начэй .. [Пацейчык і немец] кружыліся па гэтым лесе, то выпускаючы адзін аднаго з вока, то зноў сыходзячыся. Чорны.

4. Разм. Тое, што і кружыць (у 4 знач.). Кружыцца мяцеліца, Сцежкі запарошвае. Валасевіч.

•••

Галава кружыцца гл. галава.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

reel

I [ri:l]

1.

n.

1) шпу́ля, шпу́лька f.

2) шпу́ля для кінасту́жкі

3) матаві́ла -а n. (для намо́тваньня ні́так або́ дро́ту)

2.

v.t.

намо́тваць на шпу́лю

II [ri:l]

v.i.

1) калыхну́цца, затрэ́сьціся ад уда́ру

2) хіста́цца

3) кружы́цца, круці́цца

His head was reeling after a polka — Яму́ закруцілася галава́ пасьля́ по́лькі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

арыгіна́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца арыгіналам (у 1 знач.); сапраўдны, першапачатковы. Арыгінальны рукапіс.

2. Створаны самастойна; не запазычаны, не перакладны. Арыгінальнае мастацкае рашэнне. Арыгінальны рэпертуар. □ Цікавымі паэтычнымі творамі з’яўляюцца першыя арыгінальныя беларускія байкі. Казека.

3. Непадобны да іншых, самабытны. Арыгінальны падыход. □ Адчувалася, што.. ў.. [Чорнага] ёсць свежыя назіранні і сваё, арыгінальнае ўспрыманне свету. Барсток. [Ваброў:] — Я хачу толькі сказаць, калегі, што думка Івана Іванавіча вельмі арыгінальная. Гамолка. // Своеасаблівы, незвычайны. Нават форма цела ў ментуза надзвычай арыгінальная: вялікая, сплюснутая спераду галава, шырокая пашча з мясістымі, тоўстымі губамі, кароткія вусікі на падбародку. Матрунёнак. Твор [«Вялікае сэрца»] пачынаецца з арыгінальнай дэталі, якая адразу характарызуе галоўнага героя. Луфераў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зад, ‑а, М ‑дзе; мн. зады, ‑оў; м.

1. Задняя частка чаго‑н.; проціл. перад. На крутым павароце зад матацыкла занесла. Б. Стральцоў. Адна хата стаяла задам у вокны другой. Чорны. // Задняя частка тулава жывёлы. [У вепра] доўгая вузкая галава з вялікім лычам.., вострая гарбатая спіна з высокім загрыўкам і вузкім задам. В. Вольскі. // Разм. Частка цела чалавека ніжэй спіны. [Кравец] быў гарбаты без гарба не ад роду: малым быўшы, зваліўся, накольнік, з вішні і ўбіў, як кажуць, ногі ў зад, не вырас. Брыль.

2. толькі мн. (зады́, ‑оў). Разм. Тое, што раней вывучана або ўсім вядома. Паўтараць зады.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)