уздзе́ць, -е́ну, -е́неш, -е́не; -е́нь; -е́ты; зак., што на каго-што.
1. Надзець, нацягнуць (адзенне, абутак і пад.).
У. боты на ногі.
2. Павесіць, начапіць, прымацаваць да чаго-н.
У. рукзак на плечы.
У. пятлю на крук.
3. Насадзіць на вастрыё, стрыжань, праколваючы, надзець на што-н.
У. кола на вось.
У. кавалак мяса на відэлец.
|| незак. уздзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шоўк, -у, мн. шаўкі́, шаўко́ў, м.
1. Ніткі, якія вырабляюцца з выдзяленняў вусеня шаўкапрада.
2. Тканіна з такіх нітак, а таксама са штучнага, сінтэтычнага валакна.
3. Адзенне з такой тканіны.
Хадзіць у шаўках.
У даўгу, як у шаўку (прымаўка: усім павінен).
4. перан. Пра што-н. мяккае, шаўкавістае.
Ш. валасоў.
|| прым. шаўко́вы, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ба́рва
(польск. barwa, ад с.-в.-ням. varwe)
1) колер, афарбоўка, фарба;
2) чырвань, густа-чырвоны колер;
3) гіст. форменнае адзенне (мундзір, ліўрэя) у Вялікім княстве Літоўскім.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Распрана́цца ’знімаць з сябе верхняе адзенне’ (ТСБМ, Бяльк., Сл. ПЗБ), роспрана́цца ’скідаць верхнюю вопратку’ (ТС), ’раскрывацца’ (Сл. ПЗБ). Роднаснае да вопратка, апра́нуты, распра́таваць (гл.). Параўн. тыпалагічную паралель абувацца — разувацца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
reversible [rɪˈvɜ:səbl] adj.
1. двухбако́вы (пра адзенне, тканіну і да т.п.);
a reversible coat двухбако́вае паліто́
2. абарача́льны;
a rever sible process абарача́льны працэ́с;
a reversib le reaction абарача́льная рэа́кцыя
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
звіса́ць несов.
1. (опускаться книзу, вниз) свиса́ть; см. зві́снуць;
2. (висеть на чём-л., свешиваться) свиса́ть, па́дать;
з. з турніка́ — свиса́ть с турника́;
адзе́нне ~са́е з плячэ́й — оде́жда свиса́ет (па́дает) с плеч
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Вы́людзя ’лепшае адзенне, што адзяваюць на свята’ (КЭС, лаг.). Запазычанне з рус. вы́людье ’тс’ (пск., цвяр., наўг., кастр., валаг.). Параўн. таксама рус. вы́людиться ’прыбрацца для выхаду ў госці, на гулянне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Туль ‘цюль’ (Некр. і Байк., Касп.; в.-дзв., петрык., Шатал.) ‘вэлюм, лёгкае белае пакрывала з тонкага паркалю, марлі, якое спускалася па плячах і спіне’ (Бел. нар. адзенне, 32). Гл. тулі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зано́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад занасіць.
2. у знач. прым. Забруджаны, зацяганы. Сяргей, нацягваючы на патыліцу старую, заношаную на рабоце кепку, неяк зухавата і трохі прыгнуўшыся ішоў да.. дзвярэй пульмана. Адамчык. Адзенне на ўсіх было .. абшарпанае, заношанае, лахман на лахмане. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баграні́ца, ‑ы, ж.
Даўней — адзенне ў выглядзе шырокага плашча з каштоўнай тканіны густа-чырвонага колеру, якое надзявалі манархі ў час вялікіх урачыстасцей. Шаўчэнкава муза сарвала пышныя баграніцы з распуснага і плюгавага цара Давіда. Лужанін. // Наогул яркае ўпрыгожанне. На сонцы макамі іскрыцца Плакатаў, сцягаў баграніца. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)