паклё́ўваць

‘час ад часу кляваць каго-небудзь, што-небудзь і без прамога дапаўнення (рыба паклёўвала)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. паклё́ўвае паклё́ўваюць
Прошлы час
м. паклё́ўваў паклё́ўвалі
ж. паклё́ўвала
н. паклё́ўвала
Дзеепрыслоўе
цяп. час паклё́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пасве́чваць

‘час ад часу свяціць’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пасве́чваю пасве́чваем
2-я ас. пасве́чваеш пасве́чваеце
3-я ас. пасве́чвае пасве́чваюць
Прошлы час
м. пасве́чваў пасве́чвалі
ж. пасве́чвала
н. пасве́чвала
Загадны лад
2-я ас. пасве́чвай пасве́чвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пасве́чваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пахлу́шваць

‘час ад часу хлусіць’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пахлу́шваю пахлу́шваем
2-я ас. пахлу́шваеш пахлу́шваеце
3-я ас. пахлу́швае пахлу́шваюць
Прошлы час
м. пахлу́шваў пахлу́швалі
ж. пахлу́швала
н. пахлу́швала
Загадны лад
2-я ас. пахлу́швай пахлу́швайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пахлу́шваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перамо́ўчаць

‘правесці пэўны час у маўчанні’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перамо́ўчу перамо́ўчым
2-я ас. перамо́ўчыш перамо́ўчыце
3-я ас. перамо́ўчыць перамо́ўчаць
Прошлы час
м. перамо́ўчаў перамо́ўчалі
ж. перамо́ўчала
н. перамо́ўчала
Загадны лад
2-я ас. перамо́ўч перамо́ўчце
Дзеепрыслоўе
прош. час перамо́ўчаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прагаве́ць

‘правесці час у гавенні’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прагаве́ю прагаве́ем
2-я ас. прагаве́еш прагаве́еце
3-я ас. прагаве́е прагаве́юць
Прошлы час
м. прагаве́ў прагаве́лі
ж. прагаве́ла
н. прагаве́ла
Загадны лад
2-я ас. прагаве́й прагаве́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час прагаве́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

галалёд

1. Зімовы дождж, які замярзае ледзяной коркай на дарозе, дрэвах; лёд без снегу (БРС). Тое ж галялёд, галалодзіца (Сал.), галалёдзіца (Стол.), галаледзіца (Варк. 1603), каўзота (Варк. 1603, Слаўг.), каўзе́ль, каўзу́ха (Слаўг.).

2. Абледзянелая, коўзкая дарога зімой у час галалёдзіцы (Жытк., Лёзн., Слаўг., Стол.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

indém

conj

1.

тым ча́сам, між тым, у той час

2.

указвае на спосаб дзеяння:

~ er an díesem Werk árbeitete, studíerte er víele Dokuménte — працу́ючы над гэ́тым тво́рам, ён вы́вучыў шмат дакуме́нтаў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Vergángenheit

f -, -en

1) міну́лае, міну́ўшчына

die jüngste ~ — няда́ўняе міну́лае

éine bewégte ~ — бу́рнае міну́лае

mit der ~ bréchen* — парва́ць з міну́лым

das gehört der ~ an — гэ́та (ўсё) у міну́лым

2) грам. про́шлы час

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

geméssen

1.

part II ад méssen

*

2.

a

1) разме́раны, ме́рны

~er Schritt — ро́ўны [разме́раны] крок

2) дакла́дны, вы́значаны

~e Wórte — скупы́я сло́вы

~e Zeit — спарт. засе́чаны час

3.

adv ме́рна, разме́раным кро́кам [тэ́мпам]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АРХІПЕЛА́ГСКІЯ ЭКСПЕДЫ́ЦЫІ РУ́СКАГА ФЛО́ТУ,

тры паходы рас. Балт. флоту ў Міжземнае мора і яго баявыя дзеянні ў раёне Грэчаскага архіпелага ў 2-й пал. 18 — пач. 19 ст. 1-я экспедыцыя (1769—74) праведзена ў час рус.-тур. вайны 1768—74 для нанясення ўдару па прыморскіх пунктах і адцягнення часткі тур. сіл з дунайскага і крымскага напрамкаў. 2 рас. эскадры на чале з адм. Р.А.Спірыдавым і контр-адм. Эльфінстонам прыбылі ў Эгейскае м., у баях у Хіяскім праліве (24.6.1770) і Чэсменскай бухце (26.6.1770) разграмілі тур. флот адм. Хасан-бея і блакіравалі праліў Дарданелы (да 1773). 2-я экспедыцыя (1806—07) адбылася ў час рус.-тур. вайны 1806—12. Рас. эскадра і грэч. флатылія пад агульным камандаваннем віцэ-адм. Дз.М.Сянявіна блакіравалі Дарданелы і ў бітвах каля іх, в-ва Лемнас і Афонскага п-ва (1807) разграмілі тур. флот. У ходзе 3-й экспедыцыі (1827) аб’яднаныя брыт., рас. і франц. эскадры пад агульным камандаваннем брытанскага віцэ-адм. Кодрынгтана перамаглі тур.-егіп. флот у Наварынскай бухце (8.10.1827). Экспедыцыі паскорылі заканчэнне рус.-тур. войнаў, садзейнічалі нац.-вызв. барацьбе грэч. народа супраць тур. панавання.

т. 1, с. 526

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)