наўко́ссе Схіл, бок пагорка (Уш.). Тое ж наўкос, наўскасіна, наўсхонасць (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
рушчы́зна Рускі бок; Расія (Нас.). Тое ж расе́йшчына, расія́ншчына, русакоўшчына (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Абе́дзікі ’дзіцячая гульня’ (Бяльк.). Словаўтварэнне як бібікі, кепікі да абед (гл.). Семантычная сувязь паміж абедзікі і абед застаецца няяснай, бо этнаграфічны бок (апісанне гульні) нявысветлены. Сувязь слоў абедзікі і абед абгрунтоўваецца тым, што «для частавання лялек арганізуюцца так званыя абедкі» (Рам., 8, 590).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
На-быкі́ = рус. на нет (Мядзв.). Няясна. Магчыма, на бакі ’ўбок’ ад бок (фанетычна на бъкі́), як адхіленне ад нармальнага шляху; аднак параўн. польск. na psy pójść сапсавацца’, што дапускае існаванне падобнай мадэлі і ў беларускай мове, але сувязь з бык застаецца неабгрунтаванай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Строні ‘для, дзеля’ (Кал.), стро́нэ ‘наконт, дзеля’ (Сл. Брэс.), кстро́ні ‘збоку’ (калінк., З нар. сл.). Паланізм, зыходнымі маглі быць формы stronnie ‘маючы інтэрас, пажытак’, strony ‘што тычыцца’, ku stronie ‘на карысць’, што да strona ‘бок; карысць, пункт гледжання’ (Варш. сл.). Параўн. старана (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
куэ́сты
(ісп. cuesta = горны схіл)
грады з асіметрычнымі схіламі і ўступамі ў рэльефе, якія ўтвараюцца ў выніку размывання нахіленых у адзін бок скапленняў скопішчаў горных парод.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пады́спад, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Адваротны бок; спод. Падыспад шапкі. Падыспад кашулі.
2. перан. Разм. Скрыты, адмоўны бок чаго‑н. [Кузьма Чорны:] — Вялікі пісьменнік [Бальзак]. Тут, братачка, нічога не скажаш. Увесь падыспад выверне табе. Скрыган. Тут [у палоне].. [Іван] убачыў падыспад фашызму і, мабыць, упершыню зразумеў, што пагібель — не самае горшае з усяго, што можа здарыцца на вайне. Быкаў.
3. у знач. прысл. Уніз; пад што‑н. Надзець падыспад. □ Мы пачалі рыхтавацца да начлегу. Дах над галавой ёсць, а падыспад можна наламаць лапак, нарваць папараці. І спі сабе на здароўе! Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прававы́ Réchts-; jurístisch;
прававы́я ўстано́вы réchtliche Éinrichtingen, jurístische Institutiónen;
прававы́ пара́дак Réchtsordnung f -;
прававы́я но́рмы Réchtsnormen pl;
прававы́ бок спра́вы die réchtliche Séite der Ángelegenheit
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
касала́піць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; незак.
Ставіць пры хадзе ступні наскамі ўсярэдзіну ці ў бакі. З хаты ад Андрэя, смеючыся і азіраючыся на дзверы, выбег хлопец гадоў дванаццаці, — перавальваўся з боку на бок і касалапіў, як мядзведзь. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наму́ляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.
Трэннем пашкодзіць, пакінуць балючы след на целе. Намуляць шыю. Намуляць бок. □ За дзень я намуляў ногі, і цяпер падэшвы пякло як агнём. Чыгрынаў. [Людзі] скідалі ўюкі і мяшкі, што намулялі плечы. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)