прасло́йка, -і, ДМ -йцы, ж.

1. гл. праслаіць.

2. мн. -і, -ло́ек. Тонкі слой, палоска паміж слаямі чаго-н.

Праслойкі іншага колеру ў белым мармуры.

3. мн. -і, -ло́ек, перан. Грамадская група, частка грамадства, арганізацыі, якая вызначаецца якімі-н. асаблівасцямі.

Сацыяльная п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прытулі́цца, -улю́ся, -у́лішся, -у́ліцца; зак.

1. да каго-чаго. Шчыльна прыціснуцца, прыхіліцца.

П. да маці.

П. да сцяны.

2. Знайсці прытулак (у 1 знач.).

П. ў родных.

Каля лесу прытулілася хатка (перан.).

|| незак. прыту́львацца, -аюся, -аешся, -аецца і прытуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыхарашы́ць, -рашу́, -ро́шыш, -ро́шыць; -ро́шаны; зак., каго-што (разм.).

1. Зрабіць больш прыгожым, надаць прыгажэйшы выгляд.

П. горад к святу.

2. перан. Падаць у больш прыгожым выглядзе, чым у сапраўднасці.

П. героя. П. праўду.

|| незак. прыхаро́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыхаро́шванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; незак., каго-што.

1. Забіраць сілай, разбоем што-н. у каго-н.; грабіць.

Р. людзей.

2. перан. Разараць паборамі, падаткамі; абіраць (разм.).

|| зак. абрабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; наз. абрабава́нне, -я, н.

|| наз. рабава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разгалінава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ну́ецца; зак.

1. Даць галіны (пра расліны).

Разгалінавалася сасна.

2. перан. Раздзяліцца на некалькі частак, ліній, напрамкаў, якія ідуць з аднаго пункта ў розныя бакі.

|| незак. разгаліно́ўвацца, -аецца і разгаліня́цца, -я́ецца.

|| наз. разгалінава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разлажы́цца², -лажу́ся, -ло́жышся, -ло́жыцца; зак.

1. Тое, што і раскласціся².

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Распасціся пад уздзеяннем бактэрый, згніць.

Торф яшчэ слаба разлажыўся.

3. перан. Дайсці да поўнага маральнага падзення; дэзарганізавацца.

|| незак. разлага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. разлажэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размя́ць, разамну́, разамне́ш, разамне́; разамнём, разамняце́, разамну́ць; разамні́; размя́ты; зак.

1. гл. мяць.

2. перан., каго-што. Рухамі прывесці цела ў стан фізічнай бадзёрасці (разм.).

Р. ногі.

|| незак. разміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. размі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разрадзі́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзіцца; зак.

1. Стаць разраджаным (пра агнястрэльную зброю).

2. Страціць электрычны зарад.

Электрычная батарэя разрадзілася.

3. перан. Пра адносіны, абстаноўку: перастаць быць напружаным, стаць спакайнейшым.

Абстаноўка разрадзілася.

|| незак. разраджа́цца, -а́ецца.

|| наз. разра́д, -у, М -дзе, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скупі́цца, -плю́ся, -пі́шся, -пі́цца; -пі́мся, -піце́ся, -пя́цца; незак., на што, з інф. і без дап.

Неахвотна расходаваць, аддаваць; быць празмерна ашчадным.

С. на пачастунак.

Не с. на добрыя словы (перан.: лёгка гаварыць каму-н. прыемнае).

|| зак. паскупі́цца, -плю́ся, -пі́шся, -пі́цца; -пі́мся, -піце́ся, -пя́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слі́зкі, -ая, -ае.

1. Гладкі, такі, на якім цяжка ўтрымацца, устаяць або які цяжка ўтрымаць.

С. паркет.

С. грыб.

2. перан. Ненадзейны, небяспечны, які мае ў сабе нейкую няпэўнасць, двухсэнсавасць.

Слізкую дарогу ты выбраў у жыццё.

Слізкая тэма.

3. Пакрыты сліззю.

Слізкія лісточкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)