башма́к, ‑а, м.

Спец. Асобы від тормаза ў выглядзе клінападобнай калодкі, якая падкладаецца пад колы вагонаў, каб спыніць іх рух. Там вагоны чакае башмачнік: ён спрытным рухам кладзе на рэйку тармазны башмак, і вагоны спыняюцца. Васілёнак. // Розныя прыстасаванні ў жняярках, камбайнах, экскаватарах, што ўжываюцца ў якасці апоры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перспекты́ва, -ы, мн. -ы, -ты́ў, ж.

1. Мастацтва адлюстроўваць на плоскасці трохмерную прастору з улікам уяўных змяненняў велічыні, абрысаў, выразнасці прадметаў, што абумоўлены ступенню аддаленасці іх ад наглядальніка.

Законы перспектывы.

2. Від у далячынь з якога-н. месца; даль.

Марская п.

3. перан., звычайна мн. Будучыня, планы, віды на будучае.

Добрыя перспектывы на ўраджай.

У перспектыве (у будучым, наперадзе).

|| прым. перспекты́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

літарату́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Сукупнасць мастацкіх твораў пісьменнасці, якія маюць грамадскае і пазнавальнае значэнне.

Навуковая л.

Мемуарная л.

2. Від мастацтва, характэрнай рысай якога з’яўляецца стварэнне мастацкіх вобразаў пры дапамозе слова.

Беларуская мастацкая л.

3. Сукупнасць твораў якой-н. галіны ведаў, па якім-н. спецыяльным пытанні.

Палітычная л.

Тэхнічная л.

|| прым. літарату́рны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Літаратурныя помнікі.

Літаратурныя колы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГАЗЕ́ЛЬ

(ад араб. газаль),

від лірычнага верша ў народаў Сярэдняй Азіі, Б.Усходу, Індыі і Пакістана. Уключае, як правіла, не менш за 3 і не больш чым 12 двухрадкоўяў — бейтаў, звязаных манарыфмай (аа, ба, ва, га...). У апошнім бейце ўпамінаецца імя ці псеўданім аўтара верша. Газель узнікла з персідскай нар. лірычнай песні, росквіту дасягнула ў творчасці Саадзі, Хафіза, Джамі, Нізамі. З 19 ст. гэты від верша пранік у еўрап. паэзію (І.В.Гётэ, А.Фет, В.Брусаў, І.Франко). У бел. л-ры вядома «Кактэбельская газель» С.Ліхадзіеўскага.

т. 4, с. 431

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

outlook

[ˈaʊtlʊk]

n.

1) від, вы́гляд -у m.

2) разьлі́кі, пэрспэкты́вы на бу́дучыню

3) пагля́д -у m. (на што-н.), падыхо́д -у m. (да чаго́-н.); гле́дзішча n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

бельведэ́р

(іт. belvedere = літар. прыгожы від)

1) невялікая вежа над будынкам або асобная альтанка на ўзвышаным месцы, адкуль адкрываецца від на ваколіцу;

2) назва, якая замацавалася за некаторымі палацамі (напр. у Варшаве, Ватыкане, Празе, Вене).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ку́блыквід жаночай прычоскі’. Магчыма, ад клуб ’скрутак’ пад другасным уплывам кубло1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сі́таўкі (ситавки) ‘від грыбоў’ (Шымк. Собр.). Відаць, да сітавы, сіта (гл.), параўн. рашэтнік (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тэ́хтальвід гульні ў карты’: гралі ў тэхталя (Я. Колас). Няясна; гл. наступнае слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Про́філь ’абрыс, від збоку (твару, прадмета)’, ’вертыкальнае сячэнне прадмета, від, форма’ (ТСБМ). Запазычанне з зах.-еўрап. моў (параўн. франц. profil, ням. Profil) праз польск. profil або рус. про́филь ’тс’. Крыніцай слова з’яўляецца італ. profilio ад filo ’лінія, паласа’, лац. fīlum ’нітка’ (гл. Фасмер, 3, 384, з літ-рай).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)