vehement
[ˈvi:əmənt]
adj.
1) мо́цны, гара́чы, па́лкі
2) адда́ны, напо́рны
3) нястры́мны (плач)
4) шалёны; гвалто́ўны (ве́цер, дождж)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ветравал ’сапсаваныя дрэвы’ (Інстр. III), ’дрэвы, паваленыя ветрам’ (КТС). Запазычана з рус. мовы; параўн. ветравал ’павалены ветрам лес’. Серб.-харв. ветроваљ(а) ’сінегаловік, Eryngium campestre’, балг. ветровал ’тс’ утварыліся аналагічна (з асноў вецер‑ і вал‑іць), але незалежна ад паўголае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́тры і вятры́ ’нячысцікі’; ’віхры’, рус. маск. ве́тер ’нячыстая сіла’, польск. wiatr, wiater ’персаніфікацыя ветру ў народных паданнях’. Мн. л. да вецер (гл.) з захаваннем старажытнай семантыкі — абагульненая назва нячысцікаў, матываваная разбуральнай сілай ветру, а таксама яго здольнасцю «прыносіць» розныя хваробы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
захалада́ць, ‑ае; зак., безас.
Разм. Стаць халадней; пахаладаць. Узняўся вецер, у лясах загуло, к вечару захаладала. Чорны. Зноў захаладала, нават падкінула сняжку трошкі; ночы былі ясныя, зорныя. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіру́шлівы, ‑ая, ‑ае.
1. З завірухай, завірухамі. Завірушлівая зіма. □ Нічога не было чутно ў гэту завірушлівую ноч. Лупсякоў.
2. Які мае адносіны да завірухі, уласцівы ёй. Завірушлівы вецер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкладны́, ‑ая, ‑ое.
Які адкладваецца, апускаецца. Адкладная спінка крэсла, канапы. □ Грынь быў у пінжаку і белай сарочцы з адкладным каўняром, хоць дзень выпаў халаднаваты і хадзіў вецер. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павару́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што або чым.
Варушыць крыху або час ад часу. Вецер паварушвае валасы. Паварушваць пальцамі. □ [Старац] усё іграў і нават паварушваў у такт плячом. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́сла, ‑а, ж.
Частка агароджы (паміж слупкамі). У пахіленых праслах плоту свістаў асенні вецер. Шарахоўскі. Коні былі прыведзены з начлегу і прывязаны за прасла каля дому гаспадара. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фок, ‑а, м.
Спец. Ніжні прамы парус на пярэдняй мачце судна або трохвугольны парус на судне з адной мачтай. Шматае вецер парусы і фок даўно сарван. А. Вольскі.
[Гал. fok.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фордэві́нд, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Спадарожны вецер, што дзьме ў карму.
2. Ход судна па ветры, што дзьме ў карму.
3. Паварот паруснага судна носам па ветры.
[Гал. voordewind.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)