Спец. Які перароблівае што‑н. Пераробны завод чорнай металургіі.// Які ідзе ў пераробку. Пераробны чыгун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вядзёрны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да вядра. Вядзёрнае дно.
2. Ёмістасцю ў адно вядро. Вядзёрны бачок. Вядзёрны чыгун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пудлінгава́ць
(англ. puddling, ад puddle = перамешваць)
апрацоўваць чыгун у зварачнае жалеза ў асобных печах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
канверці́раваць
(лац. convertere = змяняць, ператвараць)
1) ажыццяўляць канверсію;
2) прадзімаць у канвертарычыгун або штэйн.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Сага́н ’чыгун’ (ТСБМ, Касп., Гарб., Байк. і Некр., Др.-Падб., Бес., Сцяшк., Шн. 3, Шатал., Жд. 1, 2, Мат. Гом., Сл. Брэс., З нар. сл.), ’паліваны чыгун з двума вушкамі’ (Сл. ПЗБ, ТС), саганец ’тс’ (Янк. БП), ’высокі чыгун з вушкамі’, ’нізкі тоўсты чалавек’ (ТС). Укр.сага́н ’кацёл, вялікі гаршчок, посуд наогул’, рус.дыял.сага́н ’міска, чаша’, польск.sagan ’вялікі металічны гаршчок’. Запазычанне з тур., крым.-тат.sahan ’блюда з накрыўкай, міска, чаша’ ад араб.ṣaḥn (Радлаў, 4, 282; Міклашыч, 287; Фасмер, 3, 543). Польскае запазычана праз усходнеславянскія або вянгерскую мовы (Брукнер, 479). Паводле Козырава (Лекс. тюрк., 74) непасрэднай крыніцай беларускага слова з’явілася ўкраінская мова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фасфары́сты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае ў сваім складзе фосфар. Фасфарысты чыгун.
2. Тое, што і фасфарычны. Фасфарыстыя хвалі шуршаць за кармой.Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́ўкіспец. schmíedbar;
спец.ко́ўкі чыгу́н Témperguss m -sses;
ко́ўкае жале́за Schmíedeeisen n -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Стака́н — у вузкіх тэрміналагічных значэннях (ТСБМ) запазычана з рус.стака́н (Крукоўскі, Уплыў, 43); у народнай мове стака́н, стага́н ‘шклянка’ (Гарэц., Сл. ПЗБ, Жд., 1, 3, ЛА, 4), стака́н, штака́н ‘тс’ (ТС), стака́н ‘шкло на лямпу’ (Мат. Гом.), пранікненне з рускай, у тым ліку з экспрэсіўным азванчэннем к > г. Стага́н ‘чыгун (посуд)’ (Мат. Гом.; брасл., Сл. ПЗБ) у выніку кантамінацыі з сага́н ‘гаршчок, чыгун’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пінчу́к ’высокі чыгун, пабелены знутры, з адной ручкай, стаўбун’ (ельск., З нар. сп.). Відаць, да уласнай назвы Шпек, у рэгіёне якога рабілі такія чыгуны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адва́раны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад адварыць.
2.узнач.прым. Звараны, вараны. Стары моўчкі.. паставіў.. чыгун з халоднаю адваранаю бульбаю.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)