Серадапо́сце ‘серада на чацвёртым тыдні посту; сярэдзіна вялікага посту’ (Бяльк.), серадзі́ць ‘пасціць па серадах’ (Нас., Некр., Сцяшк. Сл., Янкоўскі, Бел. мова). Магчыма, сюды ж серада́ ‘скароміна, скаромнае’ і ‘вельмі мала’ (ТС), што звязана з захаваннем ці незахаваннем посту. Параўн. рус.средопо́стье ‘чацвёрты тыдзень посту’, серб.-харв.средо̀пошће ‘сярэдзіна посту’. Самастойнае (не праславянскае!) утварэнне ад серада і пост (гл.). Параўн. Фасмер, 3, 607; Скок, 3, 14.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сцяку́н ’крынічнае месца, якое зімой не замярзае’ (карэліц., Сл. ПЗБ), ’незамерзлая сярэдзіна ракі’ (Сцяшк.), сцяку́н, цяку́н, сцёк ’тс’ (ЛА, 2). Да сцякаць < цячы, цяку.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасяро́даўка Цэнтр, сярэдзіна вёскі (Слаўг.).
□ Пасяродаўцы — вуліцы в. Люба́ны Слаўг.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
◎ Пёнтар ’цэнтр, сярэдзіна’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Паводле прыкладу-ілюстрацыі да гэтай лексемы значэнне трэба было б запісаць як ’узгорак’. Тады — да польск.piętro < прасл.*pętro.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
middle
[ˈmɪdəl]1.
adj.
сярэ́дні, пасярэ́дзіне чаго́-н.
a middle house in the row — сярэ́дні дом у ра́дзе
a man of middle size — мужчы́на сярэ́дняга ро́сту
2.
n.
1) сярэ́дзіна -ы f.
the middle of the road — сярэ́дзіна даро́гі
in the middle — у сярэ́дзіне, пасяро́д
2) сярэ́дзінаf. (чалаве́чага це́ла), паясьні́ца f.
3.
v.i.
1) ста́віць у сярэ́дзіне
2) склада́ць, згіна́ць пасярэ́дзіне
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Míttelpunkt
m -(e)s, -e цэнтр, сярэ́дзіна
im ~ stéhen* — быць у цэ́нтры ўва́гі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Mittelwég
m -(e)s
der góldene ~ — залата́я сярэ́дзіна
den ~ éinschlagen* — вы́браць залату́ю сярэ́дзіну
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
M
=
1.
Mille – тысяча
2.
Mitte – сярэдзіна
3.
Mega- – мега- (у складаных словах)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Серадсяло́, серэдсело́ ‘цэнтральная частка сяла’ (ТС). Параўн. серб.сре́дсело ‘месца пасярод сяла, дзе адбываюцца сустрэчы, танцы’, харв.srȅdselo ‘тс’, балг.дыял.сретце́ло ‘тс’, макед.сретсе́ло ‘сярэдзіна сяла; плошча ў цэнтры сяла’. Відаць, незалежнае ўтварэнне на базе спалучэння сяро́д сяла́ ‘пасярод сяла’, параўн. хата була серэд села (ТС), гл. сярод і сяло, з якога шляхам субстантывацыі ўзнік назоўнік, структурна ідэнтычны літ.vidùkaimė ‘сярэдзіна вёскі’, параўн. vidur̃ ‘сярод’ і kajmas ‘вёска, сяло’. Гл. Цыхун, БЛ, 5, 50.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Про́серэ́д ’пясчаны востраў ці каса на рацэ’ (ТС), прасяро́д ’востраў на рацэ’ (Талстой, Геогр.). Укр.просере́д ’пясчаная каса каля берага ці пасярод Дняпра’. Да сярод, сярэдзіна (гл.).