Res mala vir malus est, mala femina pessima res est

Дрэнны муж ‒ палова бяды, дрэнная жонка ‒ цэлая бяда.

Плохой муж ‒ полбеды, плохая жена ‒ целая беда.

бел. Добрая жонка дом зберажэ, а ліхая рукавом растрасе. Што мужык прыносіць мяшком, то гаспадыня выносіць гаршком. Добрая жонка ‒ вяселле, а ліхая ‒ паганае зелле. Жонка тры вутлы дома трымае. Хоць такі-сякі мужчына, абы дровы і лучына. Калі жана ‒ сатана, то яна і ў чорта падноскі адарве. Самае вялікае няшчасце чалавеку ‒ неразумная жонка.

рус. Муж задурит ‒ половина двора горит, а жена задурит ‒ и весь сгорит. Муж запьёт ‒ полдома пропьёт, а жена за пьёт ‒ весь дом пропьёт.

фр. La pire chose qui soit c’est une méchante femme (Хуже всего ‒ это злая жена). Femme querelleuse est pire que le diable (Сварливая жена хуже чёрта).

англ. A good Jack makes a good Jill (У хорошего Джека хорошая Джил).

нем. Die Frau kann mit der Schürze mehr aus dem Hause tragen, als der Mann mit dem Erntewagen einfährt (Женщина может вынести из дома в переднике больше, чем мужчина привезти в телеге с зерном).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

чорт м. чёрт, дья́вол; сатана́; бес;

к ~ту — к чёрту, ко всем чертя́м;

на ~та — на кой чёрт;

да ~та — до чёрта;

адзі́н ч. — оди́н чёрт;

ні к ~ту — ни к чёрту;

ч. прынёс — чёрт принёс, нелёгкая принесла́;

чо́рта лы́сага — чёрта лы́сого;

яко́га ~та — како́го чёрта, како́го дья́вола;

ч. падаткну́ў — чёрт дёрнул (попу́тал);

~там падшы́ты — сорви́-голова́;

чэ́рці но́сяць — че́рти но́сят, нелёгкая но́сит;

чарця́м мо́ташна — чертя́м то́шно;

чэ́рці паласа́тыя — че́рти полоса́тые;

ч. лы́сы (лаза́ты) — чёрт лы́сый;

ч. яго́ ве́дае — чёрт (ле́ший) его́ зна́ет;

ч. ве́дае што — чёрт зна́ет что;

што за ч. — что за чёрт;

ч. не во́зьме — чёрт не возьмёт;

рабі́ць ~ту лы́саму — рабо́тать да́ром;

прада́ць чо́рту душу́ — прода́ть чёрту ду́шу;

каб яго́ ч. узя́ў — чёрт бы его́ побра́л;

ч. яго́ прыгна́ў — чёрт его́ принёс;

ч. пацягну́ў за язы́к — (каго) чёрт дёрнул за язы́к (кого);

ч. яго́ бяры́ — чёрт с ним;

ч. яго́е́, іх) не бярэ́ — чёрт его́ (её, их) не берёт;

у ~та на рага́х — у чёрта на рога́х;

сам ч. не брат — сам чёрт не брат;

аднаму́ ~ту вядо́ма — одному́ чёрту изве́стно;

сам ч. не разбярэ́ — сам чёрт не разберёт;

ч. нагу́ зло́міць — чёрт но́гу сло́мит;

куды́ яго́ ч. го́ніць — куда́ его́ чёрт го́нит;

скруці́ць ~ту ро́гі — слома́ть чёрту рога́;

ле́зці к ~ту ў зу́бы — лезть чёрту в пасть;

чым ч. не жарту́е! — чем чёрт не шу́тит!;

і ч. яго́ не бярэ́ — и ле́ший его́ не берёт;

ні к ~ту не ва́рты — ни к чёрту не годи́тся;

вы́думаць ~та з лапця́мі — вы́думать чёрт зна́ет что;

трыма́цца як ч. за душу́ — держа́ться как чёрт за́ душу;

сабра́ў ч. па́ру — собра́л чёрт па́ру;

баі́цца як ч. кры́жапогов. бои́тся как чёрт ла́дана;

усе́ чэ́рці адно́й шэ́рсціпогов. одни́м ми́ром ма́заны;

поп сваё, а ч. сваёпогов. поп своё, а чёрт своё;

ты на гару́, а ч. за нагу́погов. ты на́ гору, а чёрт за́ ногу;

бало́та без ~та не быва́епогов. бы́ло бы боло́то, а че́рти бу́дут;

бага́таму ч. дзяце́й калы́шапосл. бога́тому чёрт дете́й кача́ет;

у ці́хім бало́це чэ́рці вяду́ццапосл. в ти́хом о́муте че́рти во́дятся;

не такі́ стра́шны ч., як яго́ малю́юцьпосл. не так стра́шен чёрт, как его́ малю́ют;

сівізна́ ў бараду́, а ч. у рабры́нупогов. седина́ в бо́роду, а бес в ребро́;

ні бо́гу све́чка, ні ~ту качарга́погов. ни бо́гу све́чка, ни чёрту кочерга́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)