га́йка, -і, ДМ га́йцы, мн. -і, га́ек, ж.

Металічная дэталь з адтулінай, што мае вінтавую разьбу для накручвання на штон.

◊

Аслаблі гайкі ў каго (разм., іран.) — пра таго, хто не мае волі, не здольны дзейнічаць.

Падкруціць (закруціць) гайку (гайкі) (разм.) — павялічыць патрабаванні, зрабіць іх больш строгімі.

|| прым. га́ечны, -ая, -ае.

Гаечная разьба.

Г. ключ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

петро́гліфы

(ад петра- + гр. glyphe = разьба)

высечаныя ў старажытнасці на скалах малюнкі жывёл, гаспадарчых і ваенных сцэн.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ажу́р​1

(фр. ajour = скразны, ажурны)

1) негустое, скразное вязанне, вышыванне, разьба і інш.;

2) лёгкая празрыстая тканіна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Schnitzeréi

f -, -en

1) разьба́ (па дрэве, касці)

2) разна́я рабо́та, разны́я вы́рабы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВІНТАВО́Е ЗЛУЧЭ́ННЕ,

раздымнае нерухомае злучэнне дэталей з дапамогай вінтоў. У адрозненне ад балтавога злучэння вінтавое злучэнне не патрабуе гаек, бо разьба робіцца ў самой дэталі.

т. 4, с. 187

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ажу́р ​1, ‑у, м.

1. Негустое, скразное вязанне, вышыванне, разьба і пад. Вышыць ажурам.

2. Лёгкая празрыстая тканіна. Пакрывала з ажуру.

[Ад фр. à jour — скразны, ажурны.]

ажу́р ​2, прысл.

Такое вядзенне рахункаводства, калі запісы ў бухгалтарскіх кнігах робяцца ў дзень завяршэння аперацыі.

•••

(Усё) у ажуры — усё ў парадку, усё як належыць.

[Ад фр. à jour — на сённяшні дзень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дрэ́ва, -а, мн. -ы, дрэў і дрэ́ваў, н.

1. Шматгадовая расліна з цвёрдым ствалом і галінамі, якія ўтвараюць крону.

Лісцевыя дрэвы.

Хвойныя дрэвы.

2. толькі адз. Матэрыял з такой расліны, які ідзе на будаўніцтва, розныя вырабы; драўніна.

Разьба па дрэве.

Мэбля з чырвонага дрэва.

○

Радаслоўнае дрэва — радаслоўная табліца ў выглядзе дрэва, якая паказвае разгалінаванне роду, сям’і.

◊

За дрэвамі не бачыць лесу (неадабр.) — звяртаючы ўвагу на дробязі, забываць пра галоўнае.

|| памянш. дрэ́ўца, -а, мн. -ы, -аў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ламбрэке́н

(фр. lambrequin)

1) аздабленне з матэрыі на дзвярных і аконных праёмах, на партале тэатральнай сцэны;

2) драўляная разьба на выступах страхі, над дзвярамі і вокнамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

gwint, ~u

м.

1. шруба;

2. нарэзка, нарэз, разьба;

jasny gwint! разм. чорт!; каб яго (яе, іх) чэрці панеслі!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нарэ́зка ж.

1. (дзеянне) Schnéiden n -s, Éinschneiden n -s, Verschnéiden n -s; Schráubenschneiden n, Mútterschneiden n (шрубаў);

2. (разьба) Gewínde n -s, -, Gang m -(e)s, Gänge; Züge pl (у зброі)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)