эмансіпа́цыя

(лац. emancipatio)

вызваленне ад залежнасці, прыгнёту, забабонаў; ураўноўванне ў правах (напр. э. жанчын).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

чле́нства, ‑а, н.

Удзел у арганізацыі, таварыстве, саюзе і пад. на правах члена (у 3 знач.); званне члена такой арганізацыі. Ленінскае разуменне членства ў партыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о́бер-пракуро́р, ‑а, м.

1. Службовая асоба, якая ўзначальвала дэпартамент Сената ў дарэвалюцыйнай Расіі.

2. Вышэйшая службовая асоба, якая ўзначальвала Сінод на правах міністра ў дарэвалюцыйнай Расіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удачары́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго.

Прыняць у сваю сям’ю дзяўчынку на правах роднай дачкі. [Кулік:] — Сваіх дзяцей .. [Абрамава] не мела, дык удачарыла дзяўчынку, Тамару, але лёс малой незавідны... Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засто́й, -ю, м.

1. Спыненне, затрымка ў руху, функцыянаванні чаго-н.

З. крыві ў лёгкіх.

З. у правах.

Плацяжы знаходзяцца ў застоі.

2. Час пасіўнага, вялага стану грамадскага жыцця, думкі.

З. эканомікі.

З. у духоўным развіцці.

|| прым. засто́йны, -ая, -ае.

Застойная вада.

З. перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ушчамі́ць, -чамлю́, -чэ́міш, -чэ́міць; -чэ́млены; зак., каго-што.

1. Сціснуўшы, зашчаміць.

У. палец у дзверы.

2. перан. Абмежаваць у чым-н.

У. каго-н. у правах.

У. самалюбства.

3. перан. Паставіць у няёмкае становішча.

|| незак. ушчамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ушчэ́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усынаві́ць, ‑наўлю, ‑навіш, ‑навіць; зак., каго.

Прыняць у сваю сям’ю хлопчыка на правах роднага сына. Калі хлопчык падрос так, што трэба было аддаваць у школу, прафесар афіцыйна ўсынавіў яго. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апе́ка, -і, ДМ апе́цы, ж.

1. Нагляд за недзеяздольнымі асобамі (малалетнімі, хворымі і пад.), клопаты аб іх выхаванні, правах і пад.

Устанавіць апеку над малалетнімі.

2. зб. Установы або асобы, на якіх ускладзены такі нагляд.

3. Клопаты, утрыманне, нагляд, кантроль.

Бацькоўская а.

Выйсці з-пад апекі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыскрымінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., каго-што.

Абмежаваць (абмяжоўваць) у правах, паставіць (ставіць) у нераўнапраўнае становішча. Крытыкі-нацыяналісты .. дыскрымінавалі тых пісьменнікаў, якія сапраўды стаялі на платформе дыктатуры пралетарыяту. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмежава́ць сов.

1. (установить определённые пределы) ограни́чить; (лишить необходимой свободы действий — ещё) стесни́ть;

а. у права́х — ограни́чить (стесни́ть) в права́х;

а. прамо́ўцу рэгла́ментам — ограни́чить ора́тора регла́ментом;

а. га́ндаль — ограни́чить (стесни́ть) торго́влю;

2. (установить границы межеванием) обмежева́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)