славянафі́льства, -а, н.
У Расіі ў сярэдзіне 19 ст.: ідэйна-палітычная плынь, прадстаўнікі якой супрацьпастаўлялі гістарычны шлях развіцця Расіі развіццю краін Заходняй Еўропы і ідэалізавалі патрыярхальныя рысы рускага побыту і культуры.
|| прым. славянафі́льскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спірыты́зм, -у, м.
Містычная плынь, заснаваная на веры ў магчымасць непасрэдных зносін з душамі памёршых, а таксама самі зносіны пры дапамозе розных умоўных прыёмаў (вярчэнне сталоў, стукаў і пад.).
|| прым. спірыты́чны, -ая, -ае.
С. сеанс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
меншаві́зм, ‑у, м.
Галоўная апартуністычная плынь у расійскай сацыял-дэмакратыі, разнавіднасць міжнароднага апартунізму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пераплы́ніць ’змяніць кірунак цячэння’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Да пера- і плынь (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віры́сты, ‑ая, ‑ае.
У якім многа віроў (у 1 знач.). Вірыстая рака. Вірыстая плынь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супрэматы́зм, ‑у, м.
Фармалістычная плынь у рускім мастацтве пачатку 20 ст., разнавіднасць абстрактнага мастацтва.
[Ад лац. supremus — вышэйшы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трацкі́зм, ‑у, м.
Варожая марксізму-ленінізму і міжнароднаму камуністычнаму руху контррэвалюцыйная плынь, разнавіднасць меншавізму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ультыматы́сцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да ультыматызму, уласцівы ультыматыстам. Ультыматысцкая плынь. Ультыматысцкі лозунг.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Веснаплынь (паэт.) ’пачатак вясны’ (КТС, П. Трус) — новаўтварэнне ад вясна́ і плынь (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турэ́ц ‘звужанае рэчышча са шпаркім цячэннем вады’ (дзісн., Ластоўскі, Выбр. тв., 421), ‘быстрыня, струміна, хуткая плынь у рацэ’ (Ласт.), ‘прыспешаная плынь вады, сціснутая з двух бакоў каменнымі стромкімі лехамі’ (У. Дубоўка). Суфіксальнае ўтварэнне ад турыць ‘гнаць, імчаць’ (Пацюпа, Arche, 2007, 3, 195). Санько (Бел. гіст. агляд, 2007, 14, 1–2, 335) бачыць паралель у назве рэчкі Тур або Тураўлянка, якая, па паданні на Тураўшчыне, раней называлася Струмень, параўн. санскр. turá ‘хуткі’ і фрак. strumá, strumón ‘плынь, рака’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)