Ры́са ’лінія, вузкая паласа’, уласцівасць, адметная якасць’, ’аблічча твару’ (ТСБМ; Гарэц.), ры́ска ’рыска’ (Бяльк.), ’паз’ (свісл., Шат.). Праз польск. rys ’рыса’, ’замалёўка’, ’лінія’, rysa ’драпіна’, ’шчыліна’ з ням. Riss ’трэшчына’, ’шчыліна’, ’драпіна’, ’дзюра’ (Брукнер, 472).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фальц

(ням. Falz)

1) месца змацавання тонкіх металічных лістоў;

2) прамавугольны паз уздоўж краю дошкі, бруса;

3) месца згібу аддрукаваных аркушаў кнігі, брашуры, часопіса пры фальцаванні (гл. фальцаваць 3).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вы́брать сов., в разн. знач. вы́браць, мног. павыбіра́ць;

вы́брать председа́теля вы́браць старшыню́;

вы́брать мя́тые я́годы вы́браць (павыбіра́ць) пацёртыя я́гады;

вы́брать паз плот. вы́браць паз;

вы́брать сор из семя́н вы́браць (павыбіра́ць) сме́цце з насе́ння;

вы́брать всю во́ду из коло́дца вы́браць (павыбіра́ць) усю́ ваду́ са сту́дні;

вы́брать мя́гкий каранда́ш вы́браць мя́ккі ало́вак;

вы́брать вре́мя вы́браць час;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАРЫ́САЎСКІ ЗАВО́Д «АЎТАГІДРАЎЗМАЦНЯ́ЛЬНІК».

Пабудаваны ў 1967—71 у г. Барысаў як з-д гідрапомпаў і гідраўзмацняльнікаў рулёў. З 1971 з-д «Аўтагідраўзмацняльнік». Выпускае 37 найменняў гідравузлоў. Асн. прадукцыя (1995): механізмы рулявога кіравання грузавых аўтамабіляў КамАЗ, МАЗ, КрАЗ, Урал АЗ, ПАЗ, ЛАЗ, ЛІАЗ, ГАЗ, гідрацыліндры і помпы механізмаў перакульвання кабін аўтамабіляў МАЗ, гідраразмеркавальнікі для дарожных машын і інш. Выпускае таксама адбойныя малаткі, запасныя часткі для аўтамабіляў, аўтапрылады, прыстасаванні і інструмент, у тым ліку бытавы. Пры з-дзе палітэхнікум, ПТУ металістаў.

т. 2, с. 331

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шпунтавы́, ‑ая, ‑ое.

Спец.

1. Які мае адносіны да шпунта (у 1 знач.). Шпунтавы паз. // Які мае шпунты, забяспечаны шпунтамі. — Лесаматэрыялы прывезлі? — Звычайныя дошкі, не такія, як для шпунтавога рада, — з прыкрасцю адказаў інжынер. Сапрыка. // Злучаны, змацаваны пры дапамозе шпунта (у 1 знач.). Шпунтавое злучэнне. Шпунтавы вузел. // Прызначаны для вырабу шпунта. Шпунтавы струг.

2. Які зроблены са шпунта (у 2 знач.). Шпунтавая агароджа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Распа́зіць ’разабраць, разняць, ускрыць’ (чавус., Ласт.), роспазова́ць ’разняць, рассячы ці распілаваць калоду ўдоўж’ (ТС). Да паз (гл.), параўн. рус. пск., асташ. распази́ть ’разабраць, распластаць (рыбу)’, смал. ’падзяліць на часткі, палавіны’, што, відаць, сведчыць аб агульнай усходнеславянскай дыялектнай інавацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gouge

[gaʊdʒ]

1.

n.

1) паўкру́глае до́лата або́ стаме́ска

2) паз, дзі́рка ў дрэ́ве ы́браны до́латам)

3) informal

а) шту́чка f., ашука́нства, круце́льства n.

б) круце́ль -яля́ m., махля́р -а́ m.

2.

v.i.

1) рабі́ць, выбіра́ць паз паўкру́глым до́латам

2) выко́пваць; вырыва́ць; выбіва́ць; выко́лваць

to gouge an eye — вы́калаць во́ка

3) informal падстро́іць шту́ку, ашука́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пратачы́ць 1, ‑тачу, ‑точыш, ‑точыць; зак., што і без дап.

1. Выканаць на такарным станку. Пратачыць паз.

2. Тачыць некаторы час. Пратачыць цэлую гадзіну.

пратачы́ць 2, ‑тачу, ‑точыш, ‑точыць; зак., што.

1. Праесці, прагрызці дзіркі, хады, канаўкі ў чым‑н. (пра чарвякоў, насякомых, грызуноў). А што як пацукі за ноч прагрызуць дзірку і праточаць грошы? Лупсякоў.

2. Прамыць дзірку ў глебе (пра цякучую ваду).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЎТАСЧЭ́ПКА,

1) прыстасаванне для аўтам. счаплення вагонаў і лакаматываў. Адрозніваюць аўтасчэпку жорсткую (у метрапалітэне) і няжорсткую (на чыг. транспарце). Складаецца з механізма счаплення расчэпнага прывода і цэнтравальнай прылады. Пры счэпцы вагонаў аўтасчэпкі цэнтруюцца, малы зуб і замок адной уваходзіць у паз другой, замкі зашчэпліваюцца. Удары і рыўкі памяншае вупражнае прыстасаванне з паглынальнай прыладай. Раз’ядноўваюць аўтасчэпку ўручную.

2) Прыстасаванне для аўтам. злучэння навяснога с.-г. абсталявання або машыны з механізмам навескі трактара. Складаецца з замка, што мацуюць на раме абсталявання ці машыны, рамкі, якую спалучаюць з цягамі навескі трактара.

т. 2, с. 121

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шчыліна, паз, рэз, проразь, расколіна, трэшчына; шпара (абл.); зазор (спец.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)