бяздо́жджыца, -ы, ж. (разм.).

Летняя пара, калі няма дажджоў; сухмень. Цэлы месяц стаяла б.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

вы́крутка, -і, ДМ -тцы, ж. (разм.).

Выхад (з цяжкага становішча). Няма ніякай выкруткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

сапернік, ✂, м.

Чалавек, які сапернічае з кім-н. у чым-н.

  • Сур’ёзны с. чэмпіёна.
  • Няма сапернікаў у каго-н. у чым-н. (няма роўных).

|| ж. саперніца, ✂.

|| прым. саперніцкі, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

рахуба, ✂, ж. (разм.).

  1. Падлікі, разлікі.

  2. Выгада, карысць.

    • Няма рахубы рамантаваць хату.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

не́где нареч. няма́ дзе, не́дзе.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

не́куда нареч. няма́ куды́, не́куды.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

слад / сла́ду нет ра́ды няма́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

заця́ць, затну́, затне́ш, затне́; затнём, затняце́, затну́ць; заця́ў, -цяла́, -ло́; затні́; заця́ты; зак., што.

1. Заціснуць, сцяць. З. зубы. З. дыханне (перан.: прыпыніць, зрабіць нячутным).

2. безас. Пазбавіць магчымасці дыхаць, гаварыць. Замаўчаў, быццам зацяло яму мову. Усе замоўклі надоўга, як зацяло (безас.) ім (адняло мову, голас; разм.).

◊

Няма за што рук зацяць (разм.) — нічога няма, няма чым заняцца.

|| незак. заціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

бязвы́хадны, -ая, -ае.

Пра становішча, з якога няма выйсця. Бязвыхаднае становішча.

|| наз. бязвы́хаднасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

не́чего​I мест. няма́ чаго́; не́чага; (дат. няма́ чаму́, не́чаму, твор. няма́ чым, не́чым, пред. няма́ аб чым, не аб чым); (прошедшее время) не было́ чаго́ (не было́ чаму́ і гэ́так дале́й); (будущее время) не бу́дзе чаго́ (не бу́дзе чаму́ і гэ́так дале́й);

не́чем похва́статься няма́ чым (не́чым) пахвалі́цца;

не́чему удивля́ться няма́ з чаго́ дзіві́цца;

не́ о чем жале́ть няма́ аб чым (няма́ чаго́) шкадава́ць;

не́чего чита́ть няма́ чаго́ (не́чага) чыта́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)