Рубе́ж ’мяжа чаго-небудзь або паміж чым-небудзь’, ’дзяржаўная мяжа’, ’лінія абаронных збудаванняў’ (ТСБМ), ’кант, грань’ (Гарэц.), рубѣжъ ’граніца’ (Шымк. Собр.). Укр.рубі́ж ’край, мяжа; засечка’, рус.рубе́ж ’рубеж’, балг.ръбе́ж ’мяжа, мяжа паміж палямі’. Стараж.-рус.рубежъ ’засечка; знак мяжы’ (Сразн., 3, 179). З прасл.*rǫbežь ’метка, засечка’, вытворнага з суфіксам ‑ežь > ад *rǫbati, *rǫbiti ’сячы’ (гл. рубаць, рубіць) (БЕР, 6, 361; Чарных, 2, 125). Паводле Якабсона, рубеж ёсць царкоўнаславянская форма ў адносінах да рубёж ’высяканне лесу’ (Трубачоў-Фасмер, 3, 510).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ме́жнік ’знак для размежавання ворнай зямлі’ (паўн.-усх., КЭС), рус.зах. і паўн.ме́жник і мяжни́к ’мяжа’, ’баразна’, ’слуп на мяжы’. Да мяжа́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гіпертэлі́я
(ад гіпер- + гр. telos = мяжа)
тое, што і гіпермарфоз.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Höchstgrenze
f -, -n ма́ксімум, мяжа́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Hörweite
f - мяжа́ чу́тнасці [дасяга́льнасці] гу́ку
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
граме́ма
(ад гр. gramma = рыса, мяжа)
лінгв. элементарная адзінка граматычнага значэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
boundary[ˈbaʊndəri]n.мяжа́, грані́ца;
national boundaries дзяржа́ўныя ме́жы;
county boundariesBrE ме́жы памі́ж гра́фствамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
*Паме́жнік, поме́жнік ’сусед па палетку, сенажаці; раўчак, які аддзяляе адно поле ад другога, як іх узаруць’ (ТС). Рус.поме́жник ’сусед па палетку (мяжа з мяжой)’, укр.помі́жнік ’тс’. Ад памежны < мяжа (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паве́рхня, -і, ж.
1. Вонкавы бок чаго-н.
П. металу.
Слізгаць па паверхні чаго-н. (таксама перан.: не паглыбляцца ў сутнасць чаго-н., абмяжоўвацца знешнім бокам з’яў). Ляжаць на паверхні (перан.: пра што-н. яснае, відавочнае).
2. У матэматыцы: мяжа, якая аддзяляе геаметрычнае цела ад знешняй прасторы або іншага цела.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)