Запалкавая фабрыка «Маланка» (Мазыр) 6/536

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

zipper

[ˈzɪpər]

1.

n.

мала́нка f.

2.

v.i., v.t.

зашмо́ргваць мала́нкай

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Маладня́, мълъдня́, мыладня́, молання ’маланка’ (паўн.-усх.-бел., Працы, 7; Нас., Бяльк., Юрг., Растарг., Мат. Маг.; круп., Сл. ПЗБ; мсцісл. ДАБМ, к. 311), маладнёю ’хутка, нібы маланка’ (Нас.). Рус. смал., калуж. молодня́ ’маланка’. З малання, якое да прасл. moldnьja, як выводзяць Вяч. Ус. Іванаў і В. Тапароў (Бел. лекс., 59).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.

1. Прымусіць абгарэць, абвугліцца з усіх бакоў.

Маланка абпаліла ствол елкі.

2. Апрацаваць выраб з гліны і пад. агнём.

А. гаршкі.

|| незак. абпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абпа́льванне, -я, н. і абпа́л, -у, м. (да 2 знач.; спец.).

Абпал цэглы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Рдза ’маланка без грому’ (брасл., ДАБМ, камент.; даўг., Сл. ПЗБ). Паланізаваная форма да ржа (гл.), параўн. польск. (у Летуве) rdza ’маланка без грому’, якое ў фразеалагізме rdza trzęsi, г. зн. rdzą trzęsi ’трасе іржу’ (Буга, Rinkt., 3, 431), з’яўляецца калькай з літ. rūda krečia ’трэсці іржу’, ’іржа трасе’ (Анікін, Из истории рус. сл. 165–166). Параўн. лат. rūsa ’іржа’ і ’бліскавіца, зарніца’. Аднак лінгвагеаграфія, параўн. рус. уладз. ржа ’зіхаценне, ззянне маланкі ноччу, калі, паводле павер’я, наліваецца жыта’, пярэчыць гэтаму. Хутчэй за ўсё, супольнае балтаславянскае ўтварэнне на базе міфалагічных уяўленняў аб тым, што маланка без грому спальвае (робіць чорнымі, іржавымі) плады і жыта, параўн. іржа ’галаўня (чорнае зерне ў коласе)’, а таксама палес. аріхава маланка ’маланка без грому’, якая паводле вераванняў, выпальвае ядра арэхаў і робіць іх чорнымі або пустымі; аналагічная сувязь ’маланка’ — ’арэх’ вядомая ва ўсіх славянскіх традыцыях, параўн. Слав. др., 2, 281–282.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фульгуры́т

(ад лац. fulgur = маланка)

пакручастае шклопадобнае трубчастае ўтварэнне, якое атрымалася з пясчынак, што сплавіліся ад удару маланкі ў пясок.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Сіха́ць: мала́нка сіха́е (лельч., ДАБМ, камент., 899). Гл. зіха́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

blítzen

vi, vimp блі́скаць, блішча́ць

es blitzt — блі́скае мала́нка

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

шаравы́ шарово́й;

~ва́я паве́рхня — мат. шарова́я пове́рхность;

ш. кла́пан — тех. шарово́й кла́пан;

○ ~ва́я мала́нка — шарова́я мо́лния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ekler, ~u

м.

1. маланка (замок);

2. кул. эклер

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)