Вініць ’вінаваціць’ (БРС , КТС , Нас. , Бяльк. ), укр. винити ’вініць’, рус. винить , арханг. винуть ’тс’, ст.-рус. винити ’быць прычынай чаго-небудзь, вінаваціць, абвінавачваць, асуджаць, караць ’, польск. winić ’прызнаваць вінаватым, абвінавачваць’; ’караць , абкладваць штрафам’; ’плаціць за шкоду, кампенсаваць’, в.-луж. winić ’абвінавачваць’, чэш. viniti ’вініць, лічыць каго-небудзь вінаватым, прыпісваць каму-небудзь адмоўную рысу’, славац. viniť ’абвінавачваць’, макед. вини ’вініць каго-небудзь’, балг. виня ’вініць, абвінавачваць’. Прасл. viniti ўтворана ад назоўніка віна 1 ‑iti .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
persecute
[ˈpɜ:rsɪkju:t]
v.
1) перасьле́ даваць; уціска́ ць, прыгнята́ ць
2) кара́ ць (за рэлі́ гію)
3) дакуча́ ць, назаля́ ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
crucify
[ˈkru:sɪfaɪ]
v.
1) укрыжо́ ўваць
2) зьдзе́ кавацца, катава́ ць, перасьле́ даваць; вінава́ ціць або́ кара́ ць за чужы́ я памы́ лкі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
karać
незак. kogo za co караць каго за што
karać kogo каго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dziesiątkować
незак.
1. караць кожнага дзесятага;
2. наносіць вялікі ўрон; рабіць спусташэнне; знішчаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Гнэ́ мбіць ’біць, таўчы, караць ’ (зэльв. , Сцяц. ). Запазычанне з польск. мовы. Параўн. польск. gnębić ’тс’ (ст.-польск. gnąbić ; аб паходжанні польск. слова падрабязна Слаўскі , 1, 300-301). Параўн. ст.-бел. гнембити ’прыгнятаць’ (< польск. ; Булыка, Запазыч. , 83).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
má ßregeln
неаддз. vt
1) кара́ ць , накла́ дваць дысцыпліна́ рнае спагна́ нне
2) звальня́ ць (як карная мера )
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Пілёсы ’палосы’. Карскі (1, 253) звязвае з пелесапу́ ць , пеле‑ саваць ’сцябаць пугай, караць плёткай’ (гл.) пад уплывам пе‑ ляспець , што ўзыходзяць да ўсх.-слав. асновы *pols‑© корань той самы, што ў паласаваць . Гл. пялясы , пялёсы .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Батава́ ць ’гаварыць; без злосці дакараць за які-небудзь учынак’ (ДАБМ , 921; карта № 320), ’наракаць’ (Янк. I). Здаецца, зыходзіць трэба з семантыкі ’дакараць’. Тады можна думаць пра метафарычнае паходжанне ад *батаваць ’біць, караць ’ (бат ’бізун’; параўн. рус. батова́ ть ’біць’) → ’дакараць’ → ’гаварыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мушка́ рыць ’муштраваць’ (мсцісл. , Юрч. — Полымя , 7, 1987), мушке́ рыць ’тс’ (в.-дзв. , Сл. ПЗБ ). З рус. вяц. , валаг. мушка́ рить ’тс’, ’выхоўваючы, сурова караць ’, якое (пры ад’ідэацыі мушка́ рь ’вялікі драўляны молат’) з му́ шкель ’тс’ < гал. moskuil ’тс’ (пра апошняе гл. Фасмер , 3, 20).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)