urzec
зак.
1. зачараваць ; захапіць;
2. сурочыць, урачы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
замо́ віць 1 ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць; зак. , каго-што .
Аказаць уздзеянне замовай; зачараваць . — Гэта — грошы заклятыя, Іх замовіў чараўнік. Колас .
замо́ віць 2 ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць; зак. , што .
Разм. У выразе: замовіць слова (слоўца) — тое, што і закінуць слова (гл. закінуць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Патво́ р , потву́ р ’паблажлівасць’, ’пяшчота’ (в.-дзв. , Рам. 8; рэч. , Маш. ), патво́ ра ’паблажка, патуранне, песты, свавольства, ду́ дыкі’ (Гарэц. , Юрч. , Нас. ), ’свавольнік’ (Юрч. ), ’упарты’ (Нас. ), патво́ рства ’упартасць’, ’паблажка’, патвара́ ць ’патураць’ (Шат. ), патво́ рыць ’разбэшчваць, псаваць’ (Нас. , Гарэц. ), ’упарціцца пры выхаванні’ (Нас. ), патворыцца ’псавацца ад паблажак’ (Гарэц. ). Укр. потві́ р , потвора ’страшыдла, бэба’, рус. потво́ ры ’чары’, потвори́ ть ’зачараваць , змяніць’, ст.-рус. потворити ’палепшыць, стварыць нанава’, ’зачараваць ’, потворъ ’вядзьмарства’; польск. potwór , potwora , чэш. potvora ’пачвара’. Да па‑ (< прасл. po‑ ) і твары́ ць (< прасл. tvoriti ’рабіць незвычайнае’). Аналагічна літ. padaraĩ ’чары’ < darýti ’рабіць’ (Праабражэнскі , 2, 116; Фасмер , 3, 344). Гл. таксама пачвара .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зачарава́ ны
1. околдо́ ванный, заколдо́ ванный, заворожённый;
2. перен. о́ ванный; очаро́ ванный; заворожённый, обворожённый, восхищённый, пленённый;
1, 2 см. зачарава́ ць ;
◊ ~нае ко́ ла о́ ванный круг
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зачаро́ ўваць несов.
1. околдо́ вывать, заколдо́ вывать, завора́ живать;
2. перен. производить неотразимое впечатление ) зачаро́ вывать, очаро́ вывать; завора́ живать, обвора́ живать, восхища́ ть, пленя́ ть;
1, 2 см. зачарава́ ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Азе́ л ’марока’, азеліваць марочыць’ (Бяльк. ), азяляць ’марочыць, спакушаць’ (Нас. ), азяліцца ’адурэць, як выпіўшы зелля’ (Арх. Бяльк. , Нас. ), азяленне ’ап’яненне’ (Гарэц. ), азяліць ’затлуміць, ап’яніць’ (Яўс. ), азяліцца зелле (Гарэц. ). Параўн. озелить ’зачараваць зеллем’, озел ’вядзьмарства’ (Дабр. ). Беларускае новаўтварэнне ад зелле (Мартынаў, SlW, 65). Гл. Фасмер , 3, 125.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зава́ біць , ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак. , каго-што .
1. Хітрасцю прымусіць прыйсці куды‑н., апынуцца дзе‑н. Камандаванне атрада даручыла Вользе завабіць немца ў лес. «Работніца і сялянка» .
2. Захапіць, зачараваць сваім хараством; прывабіць. На позніх гатунках спакусліва красаваліся буйныя чырвоныя яблыкі — здавалася, для таго, каб завабіць сюды падарожніка. Колас .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палані́ ць
1. (узяць у палон ) gefá ngen né hmen* vt
2. перан. зачараваць é sseln vt á ubern vt á ngen né hmen* vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
zakląć
зак.
1. вылаяцца;
brzydko zakląć — брудна вылаяцца;
2. заклясці, зачараваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
замані́ ць , ‑маню, ‑маніш, ‑маніць; зак. , каго-што .
1. Прыцягваючы чым‑н. увагу, заставіць прыйсці, апынуцца дзе‑н.; завабіць. Заманіць ваўка ў пастку. □ Каб як-небудзь заманіць карову ў двор, мая маці вынесла з хаты ражку лушпаек. Сачанка .
2. Прывабіць, захапіць, зачараваць . Заманілі Даніка і гэтыя высокія бярозы, і прыгожыя дарожкі вакол школы. Брыль .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)