прозакла́дывать сов. и несов., разг.

1. сов. (заложить) закла́сці, мног. пазаклада́ць, пазакла́дваць, адда́ць у закла́д; несов. (закладывать) заклада́ць, закла́дваць, аддава́ць у закла́д;

2. сов. (поручиться) паручы́цца (чым), закла́сціся (на што), закла́сці (што), даць у закла́д; несов. (ручаться) руча́цца, закла́двацца (на што), закла́дваць (што), дава́ць у закла́д;

3. сов. (проиграть), уст. прайгра́ць (у закла́д); несов. (проигрывать), уст. прайграва́ць (у закла́д).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

bomb​2 [bɒm] v.

1. бамбі́ць; закла́дваць мі́ны

2. BrE, infml ру́хацца ве́льмі ху́тка

3. AmE, infml правалі́ць экза́мен або́ тэст

4. infml правалі́цца, пацярпе́ць права́л (пра п’есу, шоу і да т.п.)

bomb out [ˌbɒmˈaʊt] phr. v. разбамбі́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прадэманстрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Наглядна, публічна паказаць. Прадэманстраваць кінафільм. □ Прадстаўнікі Беларусі прадэманстравалі цікавыя праграмы, прысвечаныя прапагандзе спорту і турызму. «Звязда». На стале ў Панцеляймона Кандратавіча ляжаў кавалак рэйкі, тол. Ён тут жа прадэманстраваў, як і дзе трэба закладваць тол, падрываць рэйкі, каб іх нельга ўжо было выкарыстаць. Дзенісевіч. // Знарок падкрэсліць, праявіць, паказаць. Адзін бюргер выпіў залпам двухлітровы збан. Прычым прадэманстраваў сваю лоўкасць, падняў збан адной рукою, што не так лёгка зрабіць. Гурскі. [Юнак] стараўся прыслужыць.. [дзяўчыне], прадэманстраваць сваю адданасць і вернасць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заде́лывать несов.

1. зала́джваць; заштуко́ўваць; (класть заплаты) ла́таць, зала́пліваць, ла́піць; (забивать) забіва́ць; (закладывать) заклада́ць, закла́дваць; (заравнивать) зараўно́ўваць; (замазывать) зама́зваць; (замуровывать) замуро́ўваць; (запаковывать) запако́ўваць, пакава́ць;

2. (семена) с.-х. закрыва́ць, забарано́ўваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

zakładać

незак.

1. закладваць, класці; падкладваць; укладваць; засоўваць;

2. апранаць; надзяваць;

3. засноўваць; арганізоўваць; адкрываць;

4. меркаваць; дапускаць; планаваць; прадугледжваць;

гл. założyć

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

снава́ць, сную, снуеш, снуе; снуём, снуяце; незак.

1. што. Рабіць аснову тканіны. Снаваць пражу. // без дап. Рухацца ўзад і ўперад, робячы аснову, ткучы палатно.

2. перан.; што. Складаць, ствараць. Так і хочацца заўсёды Песню вечную снаваць. Купала. [Віктар і Карызна], працятыя дзелавым клопатам, пачалі снаваць планы бліжэйшай работы. Зарэцкі.

3. Рухацца ў розных кірунках, туды і сюды. Цалюткі дзень снуюць тут людзі — старыя і малыя, хто за Нёман, хто з-за Нёмана. Колас. Студэнты, нібы мурашкі, снавалі сюды-туды. Васілевіч. Па блакітных дарогах роднай зямлі снавалі караваны суднаў. Данілевіч. // Пра думкі, успаміны і пад. У галаве снавалі думкі: а дзе ж падполле? Няхай.

4. перан.; што. Закладваць аснову, ствараць што‑н. А пад страхою ластаўкі Вёсачку гнёздаў снуюць. Камейша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

І́рха ’вузенькая палоска скуры або аўчыны, якая закладваецца ў шво кажуха, рукавіцы і інш.’, ’тасёмка або вузкая палоска аўчыны, якой абшываюць край адзення або абутку для ўпрыгожання; аблямоўка’ (ТСБМ, Бяльк., Шат., Сцяшк. МГ, Янк. I; брэсц., Янк. Мат., 124; Сл. паўн.-зах., Мядзв., Грыг.), ірха́ (Мат. Гродз.), ірша́ (Касп.), іршы́ць ’закладваць у шво ірху; аблямоўваць, абшываць край чаго-н. ірхой’ (ТСБМ, Нас.). Ст.-бел. ирха, ерха ’двухбаковая замша’ (1582 г.) запазычана са ст.-польск. ircha, jercha (Булыка, Лекс. запазыч., 106). З польск. таксама рус. дыял. и́рха, и́рга ’вырабленая скура’, ’аблямоўка футрам’, укр. дыял. ирха ’вырабленая скура’. Польск. ircha ’гатунак замшы, мякка вырабленая скура’, в.-луж. jěrcha, чэш. jircha, славац. ircha ’тс’, славен. írh, irha ’гатунак скуры’, irhovȋna ’замша, аленевая скура’, серб.-харв. ѝра ’вырабленая авечая скура’ ўзыходзяць да с.-в.-ням. irch, erch, ст.-в.-ням. irach ’белая дубленая скура’ ад лац. hircus ’казёл’. Гл. Праабражэнскі, 1, 273–274; Фасмер, 2, 139; Брукнер, 193; Слаўскі, 1, 465; Махэк₂, 227; Скок, 1, 728; Безлай, 1, 212.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kłaść

незак. класці;

kłaść nacisk — рабіць упор, падкрэсліваць;

kłaść podpis — падпісваць;

kłaść na — czyj

karb — залічаць на чый рахунак;

kłaść podwaliny — закладваць фундамент;

kłaść zdrową głowę pod Ewangelię — падстаўляць шыю

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

забира́ть​I несов.;

1. в разн. знач. забіра́ць;

не забира́й моего́! не забіра́й майго́!;

на́ших ребя́т в а́рмию забира́ют на́шых хло́пцаў у а́рмію забіра́юць;

враг всё забира́ет во́раг усё забіра́е;

она́ забира́ет всё со стола́ яна́ забіра́е ўсё са стала́;

забира́ть власть забіра́ць ула́ду;

чего́ его́ забира́ет? безл., разг. чаго́ яго́ забіра́е?;

2. (брать) браць;

забира́ет охо́та бярэ́ ахво́та;

забира́ет за живо́е безл., разг. бярэ́ за жыво́е;

3. (набирать, покупать) набіра́ць;

он забира́ет това́ру рубле́й на́ сто ён набіра́е тава́ру рублёў на сто́;

4. (получать, приобретать) браць, набіра́цца;

забира́ть си́лу браць сі́лу, набіра́цца сіл;

5. портн. заклада́ць, закла́дваць;

забира́ть шов заклада́ць (закла́дваць) шво́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ По́вірак ’невялікі моцны кол, на якім двое нясуць якую-небудзь ношу’ (Мядзв.), поверка ’тс’ (Нас., Жыв. НС); польск. powerek, лът©. powyrek ’тс’, ’каромысел’, чэш. poverek ’кій насіць цэбар’, дыял. poverak ’загнеты жалезны шворань для рэгуляцыі глыбіні арання’, ст.-чэш. povyrek ’насіла’, славен. poverek ’каромысел’; з іншай суфіксацыяй балг. повирица ’кол, пры дапамозе якога носяць судзіну, поўную вадкасці’, ’спосаб нашэння цяжкага грузу на кіі’. Праслав. *роуігь/сь, *poven > k < *povin‑ > , *pove?© утвораны ад варыянтных ітэратываў *vira(i/*‑verati ’прасоўваць, закладваць’ (Варбат, ОЛА, Исследов., 1972, 228–230), гл. наповерку. Дзеясловы ў славянскіх мовах звычайна ў прэфіксальных формах, параўн. балг. провирст ’прасоўваць’, серб. дыял. сповирст ’адсоўвацца, соўгацца, валачы’, повира се ’совацца сюды-туды’ і інш. (Влаіч–Попавіч, HJ, 33, 112–117), польск. poniewierać się ’дрэнна адносіцца да каго-небудзь; мець непрыемнасці; совацца, бадзяцца; прападаць’ (Борысь, JP, 71, 22), што, Урэшце, узыходзяць да *verti, Нъго (Махэк₂, 477; Бязлай, 3, 98; БЕР, 5, 405; Трубачоў, ЭССЯ, 21, 196; Скок, 3, 627–628), параўн. рус. выраню ’піхаць’, балг. ера ’засоўваць’. Гл. аўраць, вор?, ворык.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)