tem

m -s дыха́нне, по́дых; дух

~ hlen — перадыхну́ць

ußer ~ kmmen*задыха́цца

krzer ~ — зады́шка

mit verhltenem ~ — затаі́ўшы дыха́нне

in inem ~ — адны́м ды́хам [ма́хам]

das benmmt inem den ~ — ад гэ́тага дых займа́е

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Рэ́йка1 ’вузкі стальны брус на чыгунцы’ (ТСБМ, Касп., Шат., Байк. і Некр.), ’вузкая тонкая дошчачка’ (ТСБМ, Бяльк., Шушк.), ’жалезная шына (у плузе) да якой прымацоўваецца лямеш і паліца’ (Бяльк.). Ад рэя1.

Рэ́йка2 ’сэрца, лёгкія, печань у жывёлы’ (Бяльк., Нас., Дабр.). Паводле Фасмера (3, 463) — няяснае. Пятлёва суадносіць гэту лексему з *rějati (), для якой на базе рус. дыял. ре́ять ’часта дыхаць, запыхацца’, ре́ятьсязадыхацца’ выводзяць яе семантычнае адгалінаванне ’дыхаць’. Такім чынам, рэ́йка можа азначаць ’тое, чым дыхаюць; орган дыхання’ або, што больш верагодна ’тое, што мае малую вагу і таму усплывае у вадзе (супе)’ (Пятлёва, Этимология–1975, 42–44). Параўн. у Фасмера, які рус. лёгкое суадносіць з лёгкий, таму што, калі вантробы жывёл кладуць у ваду, лёгкія застаюцца на паверхні. Таксама ён прыводзіць адпаведнікі з іншых моў: англ. lights ’лёгкія некаторых жывёл’ > light ’лёгкі’, парт. leves ’лёгкія’ > leve ’лёгкі’ (Фасмер, 3, 474).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

choke

[tʃoʊk]

1.

v.

1) душы́ць (-ца), задыха́цца

2) гасі́ць; глушы́ць, затры́мваць

to choke back the tears — затрыма́ць сьлёзы

to choke progress — затрыма́ць по́ступ

2.

n.

1) зады́шка f., ды́хавіца f.

2) затка́нае ме́сца; дро́сэль f.

- choke down

- choke up

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

smother

[ˈsmʌðər]

1.

v.t.

1) душы́ць а́сьмерць)

2) пакрыва́ць то́ўстым пласто́м і́сьця, сьне́гу)

3) гасі́ць аго́нь, засыпа́ючы по́пелам

4) тушы́ць я́са, капу́сту)

2.

v.i.

душы́цца, задыха́цца

We almost smothered in that stuffy room — Мы ледзь не задыхну́ліся ў тым ду́шным пако́і

3.

n.

густы́, заду́шлівы дым, пыл, імгла́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

душы́цца 1, душуся, душышся, душыцца; незак.

1. чым і ад чаго. Задыхацца (ад кашлю, смеху, слёз і пад.). Душыўся .. [Міхалкаў бацька] кашлем доўга, аж заходзіўся. Чорны. На беразе стаялі Алік і Валерык і аж душыліся ад смеху. Шашкоў. // Прагна, паспешліва есці. Немец аж душыўся гэтай сытай ядой, недалікатна напіхаючы повен рот. Чорны. // перан. Разм. Карміцца аднастайнай ежай (звычайна нізкаякаснай). Душыцца поснай бульбай. // перан. Цяжка і многа працаваць. На пятнаццаць гадзін з дня ў дзень душылася [маці] на фабрыцы за кавалак хлеба. Якімовіч. // перан. Разм. Жыць у цеснаце. — Багацейшая ды мацнейшыя сем’і ўжо ў хатах. Ну і мне надакучыла ў зямлянцы душыцца з сям’ёй. Чарнышэвіч.

2. Штурхацца ў цеснаце, у натоўпе. Людзі душыліся, піхаліся, імкнуліся стаць бліжэй да каменя. Пестрак.

3. Зал. да душыць ​1 (у 1, 6 знач.).

душы́цца 2, душуся, душышся, душыцца; незак.

Апырсквацца або націрацца духамі, адэкалонам. Душыцца адэкалонам. Часта пачаў душыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

gasp

[gæsp]

1.

n.

1) зады́шка f., ця́жкае ды́ханьне

2) сло́вы, ска́заныя задыха́ючыся

2.

v.i.

1) задыха́цца, ця́жка ды́хаць

2) мо́цна хаце́ць, го́рача жада́ць чаго́

3.

v.t.

ледзь вы́мавіць, задыха́ючыся

at the last gasp — на апо́шнім узды́ху, пе́рад сьме́рцю

gasp one’s last — паме́рці

gasp out or forth — насі́лу (з ця́жкасьцю) сказа́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

scant [skænt] adj.

1. недастатко́вы, мізэ́рны;

be of scant breath задыха́цца;

be of scant speech быць скупы́м на сло́вы;

do scant justice несправядлі́ва ста́віцца (да каго-н., чаго-н.), недаацэ́ньваць (што-н., каго-н.);

scant attendance ке́пскае наве́дванне;

show smb. scant hospitality ке́пска прыма́ць каго́-н.;

2. абмежава́ны, малы́;

scant two hours усяго́ дзве гадзі́ны;

He is scant of sense. Яму не хапае разважнасці;

We are scant of money. У нас канчаюцца грошы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

heave

[hi:v]

1.

v.t. heaved or hove, heaving

1) падыма́ць (цяжа́р); уздыма́ць

2) кіда́ць, шпурля́ць а́мень), кіда́ць (я́кар)

3) Naut. падыма́ць (я́кар), цягну́ць (кана́т)

to heave a sigh — ця́жка ўздыха́ць

2.

v.i.

1) уздыма́цца й апада́ць (пра хва́лі, гру́дзі)

2) ця́жка ды́хаць, лаві́ць дух, задыха́цца

3) напіна́цца; напру́жвацца, ту́жыцца (як пры ванітава́ньні)

4) выпу́чвацца

to heave in sight — паказа́цца на далягля́дзе

3.

n.

пад’ём -у m.; кіда́ньне n., кідо́к -ка́ m.

4.

interj. heave ho!

ра́зам, узялі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

wind

I [wɪnd]

1.

n.

1) ве́цер ве́тру m.

2) віхо́р ві́хру -ру m.

3) Figur. га́зы (у стра́ўніку, кі́шках)

4) Mus. духавы́ інструмэ́нт

5) дыха́ньне n.

to lose one’s wind — задыха́цца

6)

а) пустаме́льства n., балбатня́ f.

б) пыхлі́васьць f., зазна́йства n.

2.

v.t.

1) ве́трыць, праве́трываць

2) праню́хваць

3) задыха́цца, выкліка́ць зады́шку

4) дава́ць перадыхну́ць

They stopped in order to wind the horses — Яны́ прыпыні́ліся, каб даць ко́ням перадыхну́ць

- be out of wind

- break wind

- down the wind

- fair wind

- get wind of

- in the teeth of the wind

- in the eye of the wind

- in the wind

- on the wind

- the way the wind blows

- throw caution to the wind

- winds

II [waɪnd]

1.

v., wound, winding v.i.

1) ві́цца, абвіва́цца

A brook winds through the woods — Руча́й віе́цца празь лес

The vine winds around the pole — Вінагра́д віе́цца вако́л слупа́

2) кружы́ць

We wound our way through the narrow streets — Мы кружы́лі па ву́зкіх ву́лках

3) скру́чвацца

The hedgehog winds itself into a ball — Во́жык скру́чваецца ў клубо́к

2.

v.t.

1) абвіва́ць, абкру́чваць

2) мата́ць, абмо́тваць, сука́ць

3) заво́дзіць

to wind a clock — заве́сьці гадзі́ньнік

This clock winds easily — Гэ́ты гадзі́ньнік лёгка заво́дзіцца

4) нала́джваць (музы́чны інструмэ́нт)

3.

n.

1) вы́гін -у m.; зало́м -у m.

2) паваро́т, заваро́т -у m.

3) віто́к -ка́ m., абаро́т сьпіра́лі

- wind down

- wind off

- wind up

- wind up in

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

breath

[breӨ]

n.

1) дых, дух -у m.; дыха́ньне n., удыха́ньне й выдыха́ньне паве́тра

to lose one’s breath — засапсьці́ся, зады́хацца

2)

а) уды́х -у m.

Take a breath and hold it — Удыхні́ глыбо́ка й затрыма́й паве́тра

б) узды́х -у m.

to the last breath — да апо́шняга ўзды́ху

3) перады́шка f., час во́льна дыхну́ць

Give me some breathing room — Дай мне кры́ху перадыхну́ць

4) жыцьцё n.

5) по́дых -у m., паве́ў -ву m.

soft as the breath of evening — мя́ккі, як вячэ́рні по́дых

6) цень -ю m.

the breath of suspicion — цень падазрэ́ньня

in the same breath — адны́м ду́хам, у той са́мы час

- out of breath

- save one’s breath

- take one’s breath away

- under one’s breath

- waste one’s breath

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)