los, ~u

м.

1. лёс, доля;

gorzki los — горкая доля;

ironia ~u — іронія лёсу;

jego ~y się ważą — вырашаецца ягоны лёс;

2. жэрабя;

ciągnąć ~y — цягнуць жэрабя;

3. латарэйны білет;

cięgnienie ~ów — тыраж (латарэі);

pełny los — выйгрышны білет;

pusty los — білет без выйгрышу;

na los szczęścia — на ўдачу; на шчасце;

masz ci los! — вось табе і на!; вось табе маеш!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

moneta

monet|a

ж.

1. манета;

automat na ~y — таксафон;

2. зборн. жарт. грошы;

rzucić ~ę (~ą) — кінуць жэрабя;

wziąć co za dobrą ~ę — прыняць што за чыстую манету

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ка́вал ’вялікі кавалак чаго-н.’ (БРС, ТСБМ; слонім., Арх. Бяльк.; КТС; зах.-палес., Міхайлаў, вусн. паведамл.). Геаграфія і націск слова сведчаць, што бел. кавал запазычана з польск., гл. Слаўскі, 2, 106, які лічыць, што польск. kawał — больш позняе ўтварэнне ў параўнанні з kawalec, kawałek, якія ўзыходзяць да с.-ням. kavele ’жэрабя, доля і інш.’ Параўн. кашуб. kawel, kaweł ’доля, надзел зямлі’, славін. kãvȯl, kãveãl ’кавалак, вялікі кавалак’, чэш. дыял. kaval ’кусок’, славац. kaval ’тс’, н.-луж. kjabel ’доля, калодка для жараб’ёўкі; надзел зямлі, лесу і г. д.’ Значэнне зах.-слав. лексем добра ўзгадняецца з класічнай этымалогіяй. Паводле гэтага крытэрыю, а таксама паводле лінгвагеаграфічнага і інш., нельга пагадзіцца з меркаваннем Казловай, Сов. слав., 89, 90, што ўсх.-слав. кавал < *koval *kovati і зах.-слав. формы можна вытлумачыць як запазычаныя з усх.-слав. моў. Аб польск. і ням. словах больш падрабязна Слаўскі, 2, 107 (там і літ-ра).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Wurf

m -(e)s, Würfe

1) кідо́к

2) кіда́нне

der ~ ist getán — жэ́рабя кі́нута

álles auf éinen ~ sétzen — усё паста́віць на ка́рту

3) прыпло́д, ко́дла

◊ j-m in den ~ kómmen* — папа́сціся каму́-н. якра́з дарэ́чы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вы́пасть сов., в разн. знач. вы́пасці, мног. павыпада́ць;

из кни́ги вы́пало письмо́ з кні́гі вы́пала пісьмо́;

вы́пал снег вы́паў снег;

вы́пало ему́ сча́стье вы́пала яму́ шча́сце;

жре́бий вы́пал ему́ жэ́рабя вы́пала яму́ (на яго́);

◊

вы́пасть на до́лю вы́пасці на до́лю;

вы́пасть из по́ля зре́ния вы́пасці з по́ля зро́ку, вы́пасці з во́ка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

toss

[tɔs]

1.

v.t., tossed or (Poet.) tost

1) кі́даць, падкіда́ць

to toss a ball — падкіда́ць мя́чык

to toss a coin — гуля́ць у арля́нку; кі́даць жэ́рабя

2) шуга́ць, кі́даць

The ship was tossed by the heavy waves — Карабе́ль шуга́ла на магу́тных хвалях

3) ускі́дваць

She tossed her head — Яна́ ўскі́нула галаву́

4) мяша́ць, падкіда́ючы

to toss a salad — мяша́ць сала́ту, падкіда́ючы

2.

v.i.

кі́дацца ў ло́жку

3.

n.

1) кідо́к -ка́ m.

2) кі́даньне, падкіда́ньне n.

•

- toss off

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

кида́ть несов., в разн. знач. кі́даць;

кида́ть у́голь в то́пки кі́даць ву́галь у то́пкі;

рефле́кторы кида́ли в лицо́ пото́ки я́ркого све́та рэфле́ктары кі́далі ў твар пато́кі я́ркага святла́;

кида́ть су́мку на дива́н кі́даць су́мку на кана́пу;

меня́ кида́ет в жар безл. мяне́ кі́дае ў гара́чку;

кида́ть дете́й без присмо́тра кі́даць дзяце́й без нагля́ду;

кида́ть но́вые подкрепле́ния воен. кі́даць но́выя падмацава́нні;

◊

кида́ть жре́бий кі́даць жэ́рабя;

кида́ть де́ньги на ве́тер кі́даць гро́шы на ве́цер;

кида́ть ка́мешки в (чей) огоро́д кі́даць каме́ньчыкі ў агаро́д (чый);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мета́ть​I несов.

1. (бросать) кі́даць;

мета́ть бо́мбы воен. кі́даць бо́мбы;

мета́ть жре́бий кі́даць жэ́рабя;

мета́ть стог кі́даць стог;

2. (производить потомство — о животных) прыво́дзіць; (выделять икру — о рыбах) нерастава́ць; кла́сці (адкла́дваць) ікру́;

свинья́ ме́чет до двена́дцати порося́т свіння́ прыво́дзіць да двана́ццаці парася́т;

3. карт. банкава́ць;

◊

мета́ть гро́мы и мо́лнии сы́паць гро́мы і мала́нкі, сы́паць перуны́;

рвать и мета́ть так разысці́ся (развар’ява́цца);

мета́ть би́сер пе́ред сви́ньями сы́паць бі́сер (пе́рлы) пе́рад сві́ннямі;

что есть в печи́, всё на стол мечи́ погов. што ха́та ма́е, хай усі́м прыма́е.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кі́даць

1. wérfen* vt, hínwerfen* vt; schméißen* vt (разм) (шпурнуць); schléudern vt (з сілай);

кі́даць ка́мень у ваду́ éinen Stein ins Wásser wérfen*;

2. (хутка накіраваць) wérfen* vt;

кі́даць во́йскі ў бой вайск die Trúppen in die Schlacht wérfen*;

3. (пакінуць) verlássen* vt, im Stich lássen*;

кі́даць сям’ю́ die Famili¦e verlássen* [im Stich lássen*]; Frau [Mann] und Kind(er) verlássen*;

кі́даць усё álles stehen und líegen lássen*;

4. (пераставаць рабіць што-н) áufhören vi (што-н mit D); áblassen* vi (што-н von D);

кі́даць рабо́ту áufhören zu árbeiten; die Árbeit an den Nágel hängen (назаўжды);

кі́даць куры́ць sich (D) das Ráuchen ábgewöhnen, das Ráuchen áufgeben*;

кі́даць я́кар марск Ánker wérfen*, vor Ánker géhen*; ánkern vi;

кі́даць збро́ю die Wáffen strécken; sich ergében* (здацца);

кі́даць жэ́рабя das Los wérfen*; lósen vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

броса́ть несов., в разн. знач. кі́даць;

броса́ть ка́мень кі́даць ка́мень;

броса́ть я́корь кі́даць я́кар;

маши́ну броса́ло во все сто́роны машы́ну кі́дала ва ўсе бакі́;

броса́ть оде́жду кі́даць адзе́нне;

броса́ть друзе́й кі́даць сябро́ў;

броса́ть кури́ть кі́даць куры́ць;

меня́ броса́ло в пот мяне́ кі́дала ў пот;

◊

броса́ть жре́бий кі́даць жэ́рабя;

броса́ть ору́жие кі́даць збро́ю;

броса́ть тень на (кого, что) кі́даць цень на (каго, што);

броса́ть слова́ на ве́тер кі́даць сло́вы на ве́цер;

броса́ть ка́мешки в (чей) огоро́д кі́даць каме́ньчыкі ў (чый) агаро́д;

броса́ть де́ньги на ве́тер кі́даць (пуска́ць) гро́шы на ве́цер;

броса́ть на произво́л судьбы́ кі́даць (пакіда́ць) на во́лю лёсу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)