пралетарыя́т

(ням. Proletariat, ад лац. proletarius = незаможны грамадзянін)

клас наёмных рабочых у капіталістычным грамадстве, пазбаўленых сродкаў вытворчасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пралета́рый, ‑я, м.

1. Наёмны рабочы ў капіталістычным грамадстве, пазбаўлены сродкаў вытворчасці. Герой Купалы — беззямельны селянін, батрак, вясковы пралетарый — не мае сваёй уласнасці. Івашын.

2. Гіст. У Старажытным Рыме — грамадзянін, які належаў да саслоўя незаможных.

[Лац. proletarius.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

lojalny

лаяльны;

obywatel lojalny wobiec władz — лаяльны да ўлады грамадзянін

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Éidgenosse

m -n, -n

1) саю́знік

2) грамадзяні́н Швейца́рыі, швейца́рац

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Рэзідэ́нт ’дыпламатычны прадстаўнік; грамадзянін якой-небудзь краіны, які пастаянна пражывае ў замежнай дзяржаве; тайны прадстаўнік разведкі, які дзейнічае на тэрыторыі іншай дзяржавы’ (ТСБМ). Паўторнае запазыч. з рус. резидент ’тс’. Ст.-бел. резыдентъ ’упаўнаважаны прадстаўнік’ < ст.-польск. rezydent < лац. residēns, ‑ntis (Булыка, Лекс. запазыч., 24).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

касмапаліты́зм

(ад гр. kosmopolites = грамадзянін свету)

ідэалогія, якая прапагандуе адмаўленне ад нацыянальнага суверэнітэту, абыякавыя адносіны да радзімы і нацыянальнай культуры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тава́рыш, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек, блізкі каму-н. па агульнасці поглядаў, дзейнасці, умовах жыцця і пад.

Школьны т.

2. Пры савецкай уладзе: грамадзянін, чалавек у грамадстве, а таксама зварот да грамадзяніна (звычайна перад прозвішчам, званнем, назвай прафесіі).

Вітаць таварышаў з дружалюбных краін.

3. каго. У назвах службовых асоб: памочнік, намеснік (уст.).

Т. пракурора.

|| ж. тава́рышка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пха́цца несов.

1. разг. толка́ться, пиха́ться;

не пха́йцеся, грамадзя́нін — не толка́йтесь (не пиха́йтесь), граждани́н;

2. страд. толка́ться, пиха́ться, запи́хиваться, засо́вываться, сова́ться, всу́чиваться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

citizen

[ˈsɪtəzən]

n.

1) грамадзя́нін -а m., грамадзя́нка f.

2) гараджа́нін -а m.; мяшча́нін -а m., мяшча́нка f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

касмапаліты́зм

(фр. cosmopolitisme, ад гр. kosmopolites = грамадзянін свету)

ідэалогія, якая прапагандуе адмаўленне ад нацыянальнага суверэнітэту, абыякавыя адносіны да радзімы і нацыянальнай культуры.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)