генаты́п

(ад ген + тып)

спадчынная канстытуцыя арганізма, сукупнасць усіх яго генаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ВІ́ЛЕНСКАЕ ГЕНЕРА́Л-ГУБЕРНА́ТАРСТВА,

адм.-тэр. адзінка ў Рас. імперыі ў 1794—1912. Створана ў час задушэння царызмам паўстання 1794. Цэнтр — г. Вільня (у 1794—96 г. Гродна). Спачатку наз. Літоўскае ген.-губернатарства, у 1800—30 Літоўскае ваен. губернатарства, з 1830 Віленскае ваен. губернатарства, пасля 1843 Віленскае, Гродзенскае і Ковенскае ген.-губернатарства. Ядром яго былі землі ВКЛ, далучаныя да Расіі ў выніку 3-га падзелу Рэчы Паспалітай (1795). У сувязі з адм.-тэр. зменамі і інш. падзеямі (паўстанні 1830—31 і 1863—64) тэр. ген.-губернатарства мянялася. У склад яго ў розны час уваходзілі: Слонімская і Віленская (1795—97), Літоўская (1797—1801), Віленская і Гродзенская (з 1801) губ., Беластоцкая вобл. (1831—42), Ковенская (з 1843), Мінская (1834—56 і 1862—70), Віцебская і Магілёўская (1863—69), Аўгустоўская (1863-564) губ. У 1850—55 ген.-губернатар кіраваў і Віленскай навучальнай акругай на правах папячыцеля. З 1860-х г. віленскага ген.-губернатара наз. «гал. начальнікам Паўн.-Зах. краю». З утварэннем Віленскай ваен. акругі пасада віленскага ген.-губернатара ў 1862—84, а часам і пазней аб’ядноўвалася з пасадай камандуючага войскамі акругі. Пасля 1909 ген.-губернатары не прызначаліся. Упраўленне ген.губернатара існавала да 1.7.1912.

Г.В.Кісялёў.

т. 4, с. 162

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гомагена́т

(ад гома- + ген)

аднародная суспензія здробненай да субклетачных элементаў біялагічнай тканкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фелаге́н

(ад гр. phellos = корак + -ген)

другасная ўтваральная тканка ў раслін, частка перыдэрмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

андраге́ны

(ад андра- + -ген)

група мужчынскіх палавых гармонаў, якія стымулююць развіццё другасных палавых прымет.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мутаге́ны

(ад лац. muto = змяняю + -ген)

фізічныя, хімічныя і біялагічныя фактары, якія выклікаюць мутацыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

анкаге́ны

(ад гр. onkos = уздутасць + ген)

гены, якія абумоўліваюць пераўтварэнне нармальных клетак эўкарыёт у злаякасныя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

антыге́н

(ад анты- + -ген)

рэчыва, якое пры ўвядзенні ў арганізм можа прывесці да ўтварэння антыцел.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

галюцынаге́ны

(ад галюцынацыя + -ген)

рэчывы, здольныя выклікаць у людзей галюцынацыі; прымяняюцца пры дыягностыцы псіхічных захворванняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гематаге́н

(ад гемата- + -ген)

лякарства ад малакроўя і заняпаду сіл; у склад яго ўваходзіць гемаглабін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)