ВЕЛІКАБО́РСКАЕ ВАДАСХО́ВІШЧА,
у Беларусі, у Хойніцкім р-не Гомельскай вобл. На р. Віць (за 51,1 км ад вусця), у бас. р. Прыпяць. За 14 км на ПнЗ ад г. Хойнікі, каля в. Вял. Бор. Створана ў 1986. Пл. 2,7 км², даўж. 2,63 км, найб. шыр. 1,5 км, найб. глыб. 13,9 м. Аб’ём вады 8,95 млн. м³. Выкарыстоўваецца для арашэння і рыбагадоўлі.
т. 4, с. 67
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
наві́ць, наўю, наўеш, наўе; наўём, наўяце; пр. навіў, ‑віла, ‑ло; заг. наві; зак., што і чаго.
1. Наматаць, накруціць на што‑н. Навіць ніткі на шпульку.
2. Звіваючы, сплятаючы, нарыхтаваць у нейкай колькасці. [Галя:] — Я чула, што вы вяроўкі добрыя віць умееце? [Яўсей:] — Чаму ж не ўмею. [Галя:] — Дык от наўяце нам пастронкаў, лейцаў, вяровак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вію́шка ’пража, звітая на вялікае верацяно для прасушкі’ (Жд., 1). Рус. дыял. вью́шка ’маток нітак’. Да віць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
twine2 [twaɪn] v.
1. віць; ві́цца
2. звіва́ць, ссу́кваць;
twine threads into a rope скру́чваць ні́ткі ў вяро́ўку;
twine a wreath пле́сці вяно́к
3. абвіва́ць; абвіва́цца;
The ivy twined round the tree. Плюшч абвіваў дрэва.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Паво́йнік 1 ’жгут з тонкіх галін, накшталт перавясла, якім замацоўваюць бярвенне плыта’ (ТСБМ). Да віць. Сюды ж павіва́нка ’пуга, звітая з дзвюх столак і абвітая тонкай вяроўкай’ (Нар. сл.).
Паво́йнік 2 ’даўні жаночы галаўны ўбор; намітка’ (ТСБМ), ’чэпчык’ (Мат. Гом.). Рус. пово́йник, пово́й ’тс’, серб.-харв. по̀во̄ј ’пялёнкі; спавівач’. Да віць з іншай ступенню агаласоўкі галосных (гл. Траўтман, 346; Фасмер, 3, 294).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віваць ’плесці’ (Шн.) — архаічны славянскі ітэратыўны дзеяслоў, які захаваўся ў беларускім фальклоры (песні). Утвораны пры дапамозе суф. ‑ва‑ ад віць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віто́к ’адзін абарот вінтападобнай лініі; нарэзкі і да т. п.’ (БРС); ’рой’ (Мат. Гом.). Рус. вито́к, укр. вито́к ’тс’. Да віць, віты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зві́вач, зві́тач ’дрэва з пакручастымі валокнамі’ (КСТ). Да віць > звіць з суфіксам ‑ач. Аснова ў першым выпадку звіваць, у другім дзеепрыметнік звіты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плясці́ Ілгаць, нагаворваць’ (Шат.; міёр., З нар. сл.), ’плесці што-небудзь’, ’віць гняздо’ (Сл. ПЗБ), плесць плесці (карункі)’ (Бяльк.). Гл. пле́сці ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́нік ’венік’. Рус. ве́ник, укр. ві́ник ’тс’, чэш. věnik ’пучок, вязанка’; параўн. і ст.-рус., ст.-слав. вѣникъ. Слав. *věnikъ — утварэнне ад прасл. *věnъ ’вянок, сплеценае галлё і г. д.’ (рус. вен, польск. wian ’вянок’), якое адносіцца да *viti *vьi̯ǫ ’віць’ (і.-е. *u̯ei̯‑ ’тс’; гл. віць). Акрамя *venikъ, сюды належыць *věnъkъ ’вянок’, *věnьcь ’вянок, вянец’. Гл. Брандт, РФВ, 25, 217; Праабражэнскі, 1, 108; Фасмер, 1, 291.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)