Во́бжы ’аглоблі ў сасе’ (Мядзв., Бяльк., Касп.), вобжъ ’вочап у студні з жураўлём’ (ДАБМ, 810, віц.). Гл. абжа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трутні́ць ‘спаць’ (Рэг. сл. Віц.). Няясна, відаць, ад труцень (гл.), аднак, магчыма, першапачаткова звязана з трухнуць ‘спаць’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перапяля́чнік, перапе́лічнік ’скабіёза жоўтая, Scabiosa ochroleuca L.’ (віц., гродз., Кіс.). Да перапёлка (гл.). Названа паводле жаўтавата-бурага колеру птушкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́гаць ’утвараць спакойныя гукі (пра свіней)’, ро́хкаць, ро́хаць, ру́хаць, ру́хкаць, кру́хаць, кро́хаць (віц., маг., брэсц., гом., ЛА, 1). Гукаперайманні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ты́нка ‘пуня’ (Рэг. сл. Віц.). Да тын (гл.), відавочна, памяшканне з вертыкальна пастаўленых калкоў або плах, параўн. тыня́нка ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мочыва ’мочка льну’ (Касп.), рус. пск., цвяр. мочиво ’лён, каноплі, палатно, якія вымочваюцца ў вадзе’. Віц.-пск. ізалекса. Да мачы́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Няўру́чна ’нязручна’ (віц., Нар. лекс.), няўру́чный ’нязручны’ (бешанк., Нар. сл.), параўн. рус. неуручно, неуручный ’тс’. Да рука́, параўн. нязручна (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нічаве́й ’старасцень вясенні, Senecio vernalis L.’ (віц., Кіс.). Няяснае магчыма, кантамінацыя дзвюх народных назваў расліны: нічуйвецерУ, сухавея > нічавей, гл. нячуй‑вецер.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіге́нь ‘скок, крок’ (Бяльк.), сіге́нь, сяге́нь, сігаве́нь ‘крок, паласа шырынёй у адзін крок’ (Яшк.), ‘вялікі крок’ (віц., Рам. 8). Да папярэдняга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трохма́ська ‘кошка трохколернай масці’ (Рэг. сл. Віц.). Да тры (гл. трох-) і масць (гл.), параўн. трохпау́сцёвы ‘тс’ (Барад.), одно́машны ‘аднолькавы’ (Клундук).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)